معنویت و برکت سیاسی ثمره گفتمان انقلاب اسلامی
به گزارش خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، اولین باری که رهبر معظم انقلاب تعبیر تقوای سیاسی را بهکار بردند، برای برخی نشاندن تقوا کنار سیاست تازه بهنظر میرسید. ایشان در سخنرانی سال قبل خود در جمع مردم تبریز نیز جملهای کلیدی داشتند که شاید در آن زمان توجهی جدی به آن نشد. ایشان فرمودند:« افرادی هم که وارد میدان انتخابات شدهاند، از بداخلاقی، بددهنی و توهین و تهمت به دیگران در تبلیغات و فضای مجازی و همچنین از سیاهنمایی و بیان مطالب دروغ و خلاف واقع برای جلب نظر مردم اجتناب کنند چرا که این کارها موجب سلب برکت و عنایت الهی است.» (1)
انقلاب تنها در ساختار اجتماعی و حاکمیت ایران نبود؛ انقلاب در سیاستورزی نیز انقلاب کرد تا معنویت در لایههای سیاست نیز امتداد یابد. اما گاهی ما بدون آنکه بدانیم در امر سیاسی دچار سکولاریسم پنهان و جدایی از مکتب امام راحل میشویم. گویی مفهوم معنویت یا مفهوم برکت در کار سیاسی برای ما تعریفنشده است. امام خمینی بارها بر این تفاوت ماهوی سیاست انقلاب اسلامی با سیاست متداول تاکید کرده اند: «وقتی که ما در حبس بودیم و بنا بود که حالا دیگر از حبس بیرون بیاییم و برویم قیطریّه و در حصر باشیم، آن رئیس امنیت آن وقت (پاکروان) در آنجا حاضر بود و ما بنا بود از آن مجلس برویم، ما را بردند پیش او. او ضمن صحبتهایش گفت که: آقا! سیاست عبارت از دروغگویی است، عبارت از خُدعه است، عبارت از فریب است، عبارت از پدرسوختگی است، این را بگذارید برای ما. من به او گفتم: این سیاست مال شماست!...سیاست به آن معنایی که اینها میگویند که دروغگویی، با دروغگویی، چپاول مردم و با حیله و تزویر و سایر چیزها، تسلط بر اموال و نفوس مردم، این سیاست هیچ ربطی به سیاست اسلامی ندارد، این سیاست شیطانی است.» (2)
ما بهجای آنکه سیاست را از منظر علوم سیاسی و با رویکرد مدرن ببینیم باید با خوانش اسلامی نگاه کنیم؛ منتها متاسفانه هنوز پس از گذشت قریب به نیم قرن از پیروزی انقلاب اسلامی همچنان با فقر ادبیات مواجهیم. کاری که امامین انقلاب در مسیر رشد انقلابی و ساخت لایههای مفهمومی در حوزههای مختلف بنیان گذاری کردند، عبارت است از تولید ادبیات؛ در این ادبیات است که کاربرد مفهوم تقوا و برکت کنار واژه سیاست معنا می دهد و الا که در نگاه بریده از حقیقت و گریزان از معنویت غرب که هرگز سیاستی معنوی و دینی قابل تصور نیست!
جبهه انقلاب باید بداند در پشت صحنه همه تدابیر سیاسی، توجه ویژه به جریان یافتن رویکرد دینی در کار سیاسیاش کند. حتی اگر تلاش کنیم فلان شخصیت جبهه انقلاب رأی بیاورد اما در این مسیر تقوای سیاسی را رعايت نکنیم این انتخاب بیبرکت میشود.
برکت در امر سیاسی یعنی خدا به نتیجه کار رشد میدهد. خدا در بنبستها هدایت میکند. خدا توجه قلوب را بهسمت ما جلب میکند. خدا در بزنگاهها امداد میکند.خدا کار سیاسی ما را عبادت حساب میکند. خدا چنان رشد و هدایتی در امور نصیب میکند و افقهایی میگشاید که شاید با تأملات عادی هیچوقت به آن دست نمییافتیم و دهها رشد و رشاد و هدایت دیگر.
این همان مساله ای است که رهبر معظم انقلاب ایمان و تقوا را لازمه تحقق این برکت در همه امور جامعه اسلامی می دانند؛ که نه فقط سیاست بلکه اقتصاد و خانواده و فرهنگ را نیز در بر میگیرد. ایشان می فرمایند: «آیهی قرآن به ما میفرماید که: «و لو انّ اهل القری امنوا و اتّقوا لفتحنا علیهم برکات من السّماء و الأرض»(3)؛ ایمان و تقوا که باشد، برکات آسمان و زمین جاری خواهد شد. برکات آسمان، همان فتوح معنوی است، همان رحمت الهی است، همان تقرب الیاللَّه است، همان استغفار ملائکهی آسمان و حمَلهی عرش برای بندگان خدا در روی زمین است. برکات ارض، یعنی همهی آنچه که به زندگی زمینی انسان ارتباط پیدا میکند؛ یعنی آزادی، یعنی رفاه، یعنی استقلال، یعنی امنیت، یعنی سعهی رزق، سلامت بدن و از این قبیل. اگر ایمان و تقوا باشد، هم آن برکات و هم این برکات برای بشر وجود دارد. این، اسلام است. پس وقتی که گفتیم انقلاب اسلامی، معنایش این است که عرض شد.» (4)
اگر تقوا را لحاظ کردیم و به رانت و لابی و فساد و تهمت و بداخلاقی و فراهم کردن سوء استفاده دشمنان و دهها سیئه سیاسی دیگر تن ندادیم، حتی اگر در انتخابات به ظاهر پیروز نباشیم، پیروزیم و اگر با بداخلاقی پیروز شویم، در واقع شکست خورده ایم. ویژگی کنش سیاسی در بستر انقلاب اسلامی به جریان یافتن این رویکردها و آزمودن و رشد در امتحانات و ابتلائات سیاسی است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی رشد آگاهی سیاسی مردم را در بستر انقلاب اسلامی اینگونه متذکر می شوند: «مروز ملت ایران، اعم از مرد و زن و پیر و جوان، در هرجای کشور که زندگی کنند، میدانند ابرقدرتی خودکامه در عالم وجود دارد که با سلاح، سیاست، تبلیغات و زور، به ملتهای دیگر ظلم میکند. جایی با زور وارد میشود، جایی با سیاست وارد میشود مثل نیکاراگوئه جایی با ایجاد کودتای نظامی وارد میشود، جایی خانهی رؤسای کشور را بمباران میکند، جایی با تبلیغات وارد میشود و جایی با پول وارد میشود. این را همه میدانند. مسألهی استکبار و ترجیح قدرت یک ابرقدرت مستکبر بر منافع ملتها را، چه کسی در کشور ما نمیداند؟ همه میدانند، شعارش را میدهند و حرفش را میزنند. بسیجیهای روستایی ما که به جبهه میرفتند، در وصیتنامههایشان این را مینوشتند. اینها جزو بینات جامعهی ماست. شما خیال میکنید قبل از انقلاب در این کشور، چند در صد مردم مسألهی استکبار و استثمار و غلبهی منافع ابرقدرتها بر منافع ملتها را درک میکردند؟ فقط تعدادی از روشنفکران. هماکنون در کشورهای اروپایی و در خود امریکا هم، کسانی که این مسائل را درک میکنند، به نسبت، از مردم ما کمترند. آنها نمیدانند در دنیا چه خبر است، ولی شما میدانید. این، رشد و درک سیاسی است.» (5)
(1) بیانات در دیدار مردم آذربایجان شرقی (11/29/ ۱۴۰۲)
(2) سخنرانی در جمع ائمه جمعه سراسر کشور (03 دی 1359)
(3) سوره مبارکه أعراف، آیه ۹۶
(4) بیانات در دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاههای شیراز (۱۳۸۷/۰۲/۱۴)
(5) بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی (۱۳۷۱/۰۱/۱۵)