نتوانستیم مدیریت افکار مخاطبین را به عهده بگیریم

در مواقع بحران، افکار عمومی به نیروی قدرتمندی تبدیل می‌شود که می‌تواند مسیر وقایع را شکل دهد. خواه یک بلای طبیعی و یا یک بیماری همه گیر جهانی یا یک حادثه امنیتی و سیاسی باشد، نحوه درک و واکنش مردم به بحران می‌تواند عواقب گسترده‌ای داشته باشد. درک افکار عمومی و قدرت مدیریت آن در این لحظات حیاتی برای رهبران و سازمان‌ها ضروری است تا بتوانند به طور موثر چالش‌هایی را که با آن مواجه هستند هدایت کنند.

افکار عمومی تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله تجربیات شخصی، باورها، ارزش‌ها و اطلاعات در دسترس عموم قرار می‌گیرد. در طول یک بحران، احساسات بالا می‌روند و مردم به دنبال پاسخ و اطمینان هستند. آن‌ها به دنبال شخصی پاسخگو، شفاف و همدل هستند. از طریق این پاسخگویی است که رسانه‌ها می‌توانند به طور موثر احساسات عمومی را هدایت کنند و روایت پیرامون بحران را شکل دهند.

پاسخگویی کلید مدیریت موثر احساسات عمومی در طول بحران است. هنگامی که رسانه‌ها به نگرانی‌ها و نیاز‌های اطلاعاتی مردم به سرعت و صادقانه پاسخ می‌دهند، تعهد خود را برای رسیدگی به بحران و تاثیر آن نشان می‌دهند. این پاسخگویی باعث ایجاد اعتماد، اعتبار و احساس امنیت در بین مردم می‌شود.

در همین راستا سید مرتضی اسماعیلی طبا عضو هیات علمی و مدیر گروه مدیریت رسانه دانشگاه ادیان و مذاهب در مصاحبه‌ای با خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، با تسلیت شهادت ریاست جمهوری و هیئت همراه وی با اشاره به آیه «ربِّ اشْرَحْ لی صَدری و یَسِّرْ لی أمری و احْلل عُقدةً مِنْ لسانی یَفقَهوا قَوْلی» صحبت و انتقال پیام بدون گره و لکنت را از ویژگی‌های رسانه خوب دانست، چرا که پیام‌های بدون لکنت است که مورد پذیرش افکار عمومی قرار می‌گیرد.

وی با تاکید بر پوشش خوب رسانه‌ای حادثه شهادت رئیس جمهور و هیئت همراه آن، گفت: در بحث پوشش رسانه‌ای این حادثه در مجموع عملکرد خوبی را شاهد بودیم ولی مشکلی که در این حادثه و حوادث مشابه کاملا به چشم می‌خورد، مدیریت رسانه‌ای بحران‌ها در ساعات اولیه حوادث است.

اسماعیلی طبا در ادامه اظهار داشت: ما نسبت به مدیریت رسانه‌ای حوادث در ساعات اولیه مشکل داریم هر چند باید اذعان کنیم که معمولا بعد از حوادث توانسته ایم خوب عمل کنیم و در این حوزه عملکرد مطلوبی را داشته باشیم.

مدیر گروه مدیریت رسانه دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه نداشتن استراتژی رسانه‌ای در مورد این حادثه در ساعات اولیه را یکی از نقاط ضعف دانست و خاطر نشان کرد: ما در ساعات اولیه حادثه با اخبار ضد و نقیضی که ارائه دادیم نتوانستیم مدیریت افکار مخاطبین را به عهده بگیریم و این خود سبب ریزش مخاطب و کاهش مرجعیت رسانه‌های خودی در رسانه‌های خودی و گرایش مخاطبان به رسانه‌های بیگانه می‌شود.

مدیر گروه مدیریت رسانه دانشگاه ادیان عملکرد صدا و سیما در بعد از حادثه را مطلوب دانست و عنوان کرد: رسانه ملی توانست وحدت خوبی در جامعه بعد از این حادثه را با آوردن طیف‌ها و نظرات مختلف به وجود بیاورد و بخشی از مرجعیت از دست رفته خود را جبران کند، ما باید این وحدت به وجود آمده در جامعه را که زحمت زیادی برای آن کشیده شده است را حفظ کنیم.

وی با اشاره به نبود قرارگاهی برای انتقال درست و متقن اخبار ابراز داشت: ما برای صحت و درستی اخبار منتقل شده نیاز به قرارگاهی داریم تا در مواقع بحران، اخبار را به صورت صحیح و در اسرع وقت در اختیار مخاطبان قرار دهد و این قرارگاه مدیریت افکار عمومی را بر عهده گیرد.

اسماعیلی طبا در ادامه افزود: البته باید به این نکته هم اشاره کرد که مدیریت کردن اخبار و قرارگاهی بودن آن نباید سبب شود که تنوع، تکثر و آزادی رسانه‌ها از آنها در انتقال اخبار به مخاطبین سلب شود.