همایش ضرورت و گستره تحول در علم کلام برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، همایش ضرورت و گستره تحول در علم کلام صبح امروز با حضور اندیشمندانی از حوزه و دانشگاه در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد.

در ابتدای این مراسم حجت الاسلام محمود فتحعلی، مدیر گروه کلام و فلسفه دین موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری نسبت به گسترش فعالیت‌های کلامی در حوزه‌های علمیه گفت: ایشان در دیدار طلاب و روحانیان در این باره بیان داشته‌اند؛ « عیب دوم، عدم گسترش کافى و لازم علم کلام می‌باشد که این، حقیقتاً فاجعه است. از این بالاتر و تلخ‌تر، فراموش شدن کلام است. حوزه‌ اسلام و حوزه‌ علمیه اهل بیت(ع)، در درجه اول، حوزه کلام و بعد حوزه‌ فقه بود و بزرگان فقهاى ما، جزء متکلمان بودند. شما نگاه کنید، در حوزه‌هاى ما، کلام منسوخ است در حالى که امروز بیش‌ترین تهاجم از سمت مباحث کلامى است.
همان طور که مطرح کردم، ما در گذشته عقب نبودیم و هر کس چیزى می‌گفت، فوراً جوابش حاضر بود ولى امروز آن قدر مباحث کلامى در دنیا مطرح می‌شود که حوزه‌ علمیه از آن‌ها مطلع نیست.»

وی با بیان هجوم شبهات کلامی از سوی فرقه‌ها و نحله‌های گوناگون به داخل کشور بر ضرورت تحول علم کلام و کاربردی شدن آن تاکید کرد.

در ادامه این مراسم حجت الاسلام رضا برنجکار، پژوهشگر حوزه علمیه با اشاره به این که برخی با برداشت نادرست از واژه تحول، معانی ساختارشکنانه آن را مدنظر قرار می‌دهند مانند دیدگاه‌های نسبیت گرایانه یا قبض و بسط که بر اساس آن همه اصول و مبانی منتفی می‌شود.

وی با اشاره به دوره‌های کلامی شیعه در طول تاریخ به دوره عصر حضور اشاره کرد و اظهار داشت: گستره و روش علم کلام در این دوره با آنچه امروز مطرح است بسیار متفاوت بوده به گونه ای که منظور از کلام در دوره ائمه(ع)، دفاع از معارفی بوده که توسط فقه استنباط می‌شده است اعم از معارف علمی، اخلاقی و اعتقادی.

وی رویکرد عصر حضور در علم کلام را تفقه در مرحله نخست و مناظره در مرحله بعد دانست و گفت: تعامل بین عقل و نقل از ویژگی‌‌های علم کلام در این دوره است.

در ادامه آیت الله مصباح یزدی، رییس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با اشاره به این که تحول در علم به دو بخش ذاتی و عرضی تقسیم می شود، گفت: کم و زیاد شدن مصادیق و مسائل یک علم، تغییر اصول موضوعه و شک در اصول پذیرفته شده از موارد تحول در علوم است.

وی با بیان این که ضرورت تحول در علم کلام را نیازهای ما تعیین می‌کند، افزود: امروز شبهاتی در مسائل اعتقادی مطرح می‌شود که قابل مقایشه با شبهات قدیمی نیست، بنابراین گنجاندن آن در کلام یک رسالت است تا مردم در سایه خواندن آن، شبهات و شک‌هایشان را برطرف کنند.

گفتنی است، همایش ضرورت و گستره تحول در علم کلام صبح امروز از سوی گروه کلام و فلسفه دین موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در این مرکز علمی برگزار شد./916/پ202/ع