از بررسی نقش نشریات در پشتیبانی از تبلیغ تا راه اندازی سامانه جامع فعالیتهای مراکز پژوهشی
هشتمین گردهمايي مديران مسئول و سردبيران نشريات علمي حوزوي با موضوع نقش نشریات در حل مسائل کشور و پشتیبانی از تبلیغ با سخنراني حضرت آیت الله اعرافی، مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور و حجت الاسلام والمسلمین مقیمی حاجی، معاون پژوهش حوزههاي علميه در زمينه تبيين نقش و جايگاه نشريات علمي حوزوي، زمينههاي حمايت و تقويت نشريات علمي حوزه و نيز اهميت پايگاههاي استنادي علوم برگزار شد.
بر اساس این گزارش، در این گردهمايي همچنين مديران مسئول و سردبيران نشريات علمي با طرح ديدگاهها و نظرات خود، به همانديشي در موضوعات و مسائل مرتبط پرداختند.
نشریات حوزوی با درسهای خارج ارتباط بگیرند
آیت الله علیرضا اعرافی در این نشست با اشاره به مناسبت های آذرماه از جمله ایام شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها، و گرامی داشت هفته پژوهش و وحدت حوزه و دانشگاه اظهار کرد: هفته وحدت حوزه و دانشگاه را حاوی یک راهبرد عظیم در مسیر تحولات انقلاب اسلامی میدانیم و به ارواح تمام شهدای حوزه و دانشگاه درود میفرستیم.
مدیر حوزههای علمیه با اشاره به اینکه هفته پژوهش را گرامی میداریم، عنوان کرد: از خداوند میخواهیم نصرت خود را شامل حال رزمندگان محور مقاومت و مردم مظلوم غزه کند.
وی با بیان اینکه حضرت زهرا(س) مقام اول بانوی امت اسلام هستند، خاطرنشان کرد: زمانی که به حضرت فاطمه(س) میاندیشیم در برابر یک انسان کامل و متعالی قرار داریم.
آیت الله اعرافی با اشاره به اینکه حضرت فاطمه(س) نه تنها برای بانوان بلکه برای تمام مسلمانان الگو است، تصریح کرد: این نشانه عظمت و بزرگی شخصیت حضرت فاطمه زهرا(س) است.
وی با بیان اینکه یکی از ابعاد ویژه شخصیت حضرت فاطمه(س)، بعد عبادت ایشان است، یادآور شد: در روایات آمده است زمانی که فاطمه(س) به محراب عبادت میرود و به عبادت میایستد، درخشش نور ایشان عالم غیب را فرا میگیرد.
مدیر حوزههای علمیه با اشاره به اینکه حضرت فاطمه(س) راهبری سیاسی و اجتماعی داشتند، بیان کرد: این ویژگی، وجه مشترک حضرت فاطمه(س) و حضرت خدیجه(س) است.
وی اضافه کرد: حضرت زهرا(س)، حضرت خدیجه(س) و حضرت زینب(س) سه بانوی اسلام هستند که حضرت فاطمه(س) در قله آنها قرار دارد.
آیت الله اعرافی با بیان اینکه جامعه ایران و جهان حق دارد نشریات حوزوی و منتسب بر نهاد دین را نشان دهنده ظرفیتهای حوزه بداند، ابراز کرد: البته اعتقاد ما بر این است که ظرفیتهای نهان حوزوی هنوز در این آئینه کلان تجلی نکرده است.
وی با اشاره به اینکه این موضوع رسالت حوزه و نشریات حوزوی را سنگین میکند، اظهار داشت: این مسئولیت فراتر از قواعد، ضوابط و شکلها است.
مدیر حوزههای علمیه با بیان اینکه محتوای این نشریات باید پاسخگو به نیازهای جامعه باشد، مطرح کرد: همچنین این محتواها باید نشانگر حال و آینده حوزه و جامعه باشد.
وی با اشاره به درختواره رشتههای حوزوی، عنوان کرد: این درختواره برای نخستین بار منظومهای از رشته، گرایش و رویکرد در حوزه تدوین شده است.
آیت الله اعرافی با بیان اینکه مقالات میتوانند متناسب با محورهای درختواره دسته بندی شوند، خاطرنشان کرد: این اقدام میتواند بار بزرگی را در عرصه متون حوزوی بردارد.
وی با اشاره به اینکه رتبهبندی پژوهشگران حوزوی اقدام شایستهای است که صورت گرفته است، تصریح کرد: سامانه جامع پژوهشگران حوزوی یکی از سامانههای مادر حوزه است که آینده پژوهشی حوزه را راهبری میکند.
مدیر حوزههای علمیه کشور با بیان اینکه باید در مباحث مرتبط با فقه معاصر تدبیر شود، یادآور شد: در این عرصه نیازمند تولید مقالات بیشتری هستیم.
وی با اشاره به اینکه نیازسنجیهای پژوهش درحال تکمیل است، بیان کرد: این نیازسنجیها باید در دو سه اولویت طراحی شده و به اطلاع مدیران مسئول نشریات حوزوی برسد.
آیت الله اعرافی با بیان اینکه حدود 30 ستاد راهبری در قلمروهای فرهنگی و اجتماعی حوزه فعال شده است، ابراز کرد: این ستادها کاملا جهادی و بدون هیچ بودجهای درحال فعالیت هستند.
وی اضافه کرد: این ستادها قلمرو وسیعی را گشودهاند که با تبادل اطلاعات میتوانید عرصههای جدیدی را بگشایید.
مدیر حوزههای علمیه کشور با اشاره به اینکه در عرصه فناوریها به ویژه هوش مصنوعی باید ورود داشته باشیم، اظهار داشت: باید با منطق خود وارد این عرصهها شویم تا در عرصه فناوری دچار عقب افتادگی نشویم.
وی با بیان اینکه نسبت مجلات با درسهای خارج و آزاد در حوزه باید تعریف شود، مطرح کرد: درسهای اجتهادی و تحقیقی با سنتهای آزاد حوزه یکی از قواعد تولید علم در حوزه بوده است و اگر نشریات با آنها ارتباط برقرار کنند، تحولاتی رقم خواهد خورد.
آیت الله اعرافی با اشاره به اینکه در حوزه 28 برنامه 5 ساله تدوین شده است، عنوان کرد: در محورهایی که نیازمند تولید علم هستیم میتوانیم از ظرفیت نشریات حوزوی استفاده کنیم.
راه اندازی سامانه جامع فعالیتهای مراکز پژوهشی
همچنین حجت الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمیحاجی نیز در این جلسه، اظهار کرد: در وزارت علوم ۸۴۰ نشریه علمی مجوز دارند.
وی با اشاره به اینکه از این تعداد بیش از ۱۷۰ نشریه مرتبط با حوزه دین است، مطرح کرد: ۹۰ نشریه علمی و ترویجی نیز در حوزه داریم که اکثرا جزو نشریات وزارت علوم نیستند.
معاون پژوهش حوزههای علمیه با بیان اینکه در مجموع نشریات علمی و دینی به حدود ۲۶۰ نشریه میرسند، عنوان کرد: نشریاتی که توسط نهادهای حوزوی اداره میشوند نیز ۱۲۵ نشریه هستند.
وی اضافه کرد: بیش از ۴۵ درصد تولیدات حوزه دین توسط حوزههای علمیه است درحالی که در حوزههای علمیه اجبار به نوشتن مقاله نداریم.
حجت الاسلام والمسلمین مقیمیحاجی با اشاره به اینکه حدود ۸۲ نشریه علمی تخصصی داریم که پژوهشی و ترویجی نیستند، خاطرنشان کرد: ۱۵۰ نشریه داخلی در واحدهای آموزشی حوزوی نیز وجود دارد.
وی با بیان اینکه برای نشریات علمی و تخصصی جشنوارههایی داریم که اختتامیه آنها همزمان با کتاب سال حوزه برگزار میشود، تصریح کرد: در این جشنوارهها مقالات با شاخصهای موضوع خود رقابت میکنند و هیچ منعی نداریم که در یک موضوع بیش از یک اثر برگزیده داشته باشیم.
معاون پژوهش حوزههای علمیه با اشاره به اینکه نشریات واحد آموزشی نیز سالیانه جشنواره دارند، یادآور شد: در جشنواره مقالات گام بعدی حرکت به سمت تحریریه برتر خواهد بود.
وی ادامه داد: برای نشریات تخصصی جشنوارهای نداریم که به دنبال راهاندازی آن و یا تجمیع با یکی از جشنوارههای دیگر هستیم.
حجت الاسلام والمسلمین مقیمیحاجی با بیان اینکه سالانه در جشنواره فارابی نیز از یک مجله تقدیر میشود، ابراز کرد: تمام نشریات دارای مجوز به صورت دورهای مورد ارزیابی قرار میگیرند.
وی با اشاره به اینکه یکی از جدیترین اشکالات مقالات ما در عرصه نظریه پردازی است، بیان کرد: در ارزیابیها به نظریهپردازی، توجه به مسائل روز، توصیفی بودن، جامعیت و مباحث شکلی توجه میشود.
معاون پژوهش حوزههای علمیه با بیان اینکه سامانه پژوهشگران راهاندازی شده است، اظهار داشت: در این سامانه اطلاعات پژوهشی در قالب ۱۹ دسته ثبت میشود.
وی با اشاره به اینکه این سامانه به مرکز خدمات حوزه متصل است، مطرح کرد: همچنین امتیازات پژوهشی نیز طبق سطوح پژوهشگری از ۱۰ تا ۲۵ ارتقا یافته است.
حجت الاسلام والمسلمین مقیمیحاجی با بیان اینکه سامانه جامع فعالیتهای مراکز پژوهشی نیز راهاندازی شده است، عنوان کرد: متاسفانه هنوز در حوزههای علمیه سامانه جامع فعالیتهای پژوهشی نداریم.
وی با اشاره به اینکه همچنین در حوزه علمیه سامانه جامع نشریات نیز نداریم، خاطرنشان کرد: اگر این اتفاق رقم بخورد تمام اطلاعات سامانه در سامانه پژوهشگران نیز منتقل خواهد شد.