بهترین راه برای جلوگیری از تاثیر شبهات تبیین معارف حقه الهی است
به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، آیتالله کریمی جهرمی، در هفتاد و پنجمین برنامه اینترنتی «پاسخ» که به همت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه برگزار شد، به «گونهشناسی شبهات» پرداخت و گفت: در مورد شبهه و وجه تسمیه آن، امیرالمؤمنین(ع) در خطبه ۳۸ نهجالبلاغه میفرمایند: إِنَّمَا سُمِّیَتِ الشُّبْهَةُ شُبْهَةً لِأَنَّهَا تُشْبِهُ الْحَقَّ. شبهه را به این خاطر شبهه نامیدهاند که قیافه جذابی به آن داده میشود و انسان وقتی آن را میشنود نزدیک است جذب آن شود؛ چرا که به حسب ظاهر، قیافه حق به خود گرفته است در حالی که حقیقت نیست.
وی افزود: چون طبیعت انسانها حقگرایی بوده و دنبال حق میگردند و ندای فطرتشان را پاسخ میدهند، ممکن است دلهایی متوجه شبهات و شبههافکنها شود ولی یکی از بهترین راههای موفقیتآمیز برای جلوگیری از شبهات دیگران، تبیین معارف حقه الهی قبل از مطرح شدن شبهه از سوی شبههافکنان است.
استاد حوزه علمیه، تبیین شبهات و پاسخدهی به آنها را هدفی بسیار مقدس دانست و گفت: بر اساس فرمایش حضرت امیرالمؤمنین که در اواخر خطبه دوم نهجالبلاغه آمده است: «وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ أَرْسَلَهُ بِالدِّینِ الْمَشْهُورِ وَ الْعَلَمِ الْمَأْثُورِ وَ الْکِتَابِ الْمَسْطُورِ وَ النُّورِ السَّاطِعِ وَ الضِّیَاءِ اللَّامِعِ وَ الْأَمْرِ الصَّادِعِ إِزَاحَةً لِلشُّبُهَاتِ وَ احْتِجَاجاً بِالْبَیِّنَاتِ وَ تَحْذِیراً بِالْآیَاتِ وَ تَخْوِیفاً بِالْمَثُلَاتِ»، از اهداف ارسال رسول الله به رسالت، مرتفع و نابود کردن شبهات است. احتجاج بالبیّنات نیز در همان راستا قرار گرفته و شامل استدلال پیامبر(ص) برای مردم به وسیله آیات الهی در آفاق و انفس است.
وی با بیان اینکه بهترین وسیله برای قانعشدن افراد آیات کریمه قرآن است، اظهار کرد: از دیدگاه حضرت امیرالمؤمنین از دیگر اهداف رسالت رسولالله(ص) تحذیر مردم بهوسیله آیات الهی از شیطان و از نفس اماره و از عوامل جن و انسی است که برای اضلال انسان مشغول هستند.
آیت الله کریمی جهرمی، «إِزَاحَةً لِلشُّبُهَاتِ» را یکی دیگر از مهمترین رسالات پیامبر برشمرده و تصریح کردند: القای شبهات چیزی نیست که امروز به وجود آمده باشد؛ بلکه شبهات سابقهدار بوده به طوری که در لسان امیرالمؤمنین علی(ع) رسالت پیغمبر(ص) نیز برای این موضوع برشمرده شده است.
وی با اشاره به اهمیت پاسخگویی به شبهات در عصر حاضر افزود: باید دانست کسانی که در این عرصه فعالیت دارند، در مسیر رسولالله(ص) گام برداشته و هدف آنان همان هدف رسولالله است. من فکر میکنم برای انسان هیچ مشوقی و هیچ بزرگداشتی به اندازه این کلمه برای گرامیداشت عمل او مؤثر نباشد.
آیتالله کریمی جهرمی بیان کرد: یکی از نکاتی که جهت موفقیت در پاسخگویی به شبهات در عصر حاضر ما را یاری میکند، سرعت عمل ما در مواجهه و جواب دادن به شبهات است. نباید گذاشت در عصری که ارتباطات پیشرفت بسیاری داشته و هر مطلبی میتواند در عرض چند ساعت به دورترین نقاط دنیا مخابره شود، شبهات در اذهان افراد مختلف بشر نفوذ کرده و آنان را منحرف کند.
وی در ادامه بیانات خود بیان کرد: نکته دیگر این است که بدانیم دشمنان همیشه به تولید شبهه میپردازند و این عمل از دشمن بعید نیست. اما گاهی شبهات از جانب دوستان مطرح میشود و دشمن دانا به از دوست نادان است. گاهی از اوقات و احیاناً افرادی که چندان مایهای از اجتهاد ندارند حتی بدون قصد سوء، روی منبر رفته، مطالبی شبههبرانگیز مطرح میکنند و این در حالی است که به طور دقیق روی آن مطالب کار علمی نکردهاند. اینگونه مطالب میتواند فتنههای خطرناکی ایجاد کند.
استاد درس خارج حوزه اظهار کرد: لازم است بدانیم در بیان مطالب باید بسیار مراقب بود تا خدای نکرده اثر سوئی روی اذهان انسانها نگذاریم. ممکن است با بیان یک مطلب شبههبرانگیز و غلط حداقل یک انسان را به انحراف بکشانیم؛ این امر حق الناس بوده و قابل جبران نیست.
وی با تأکید بر لزوم تلاش حوزههای علمیه در جهت تربیت مبلغین پاسخگو به شبهات، گفت: علمای دین لازم است هم خودشان در پاسخگویی به شبهات به توانمندی برسند و هم طلاب را در این زمینه رشد دهند. این یکی از نیازهای جدی امروز است.
وی در ادامه سخنان خود ابراز داشت: باید دانست که افراد فعال در عرصه پاسخگویی به شبهات لازم است میزان علم، استعداد، رده سنی و سایر مشخصات و ویژگیهای فکری و فرهنگی مخاطبین خود را بشناسند و بر اساس آن با هر فردی متناسب با او مواجهه و پاسخدهی داشته باشند.
آیت الله کریمی جهرمی در ادامه افزود: نکته دیگری که در موفقیت ما در پاسخگویی به شبهات اثرگذار است شیوه برخورد ما با افراد است و لازم است به خوشخلقی و مهربانی با فرد سؤالکننده رفتار کرده و از رفتارهای تند پرهیز داشته باشیم.
استاد درس خارج حوزه، کسب مهارت در فهم صحیح متون دینی را از دیگر عوامل موفقیت در پاسخگویی به شبهات برشمرد و یادآوری کرد: گاهی از اوقات افرادی دیده میشوند که سالهاست منبر میروند اما عبارات قرآنی و روایات را به گونه صحیح قرائت نمیکنند. ما باید با قرآن کریم و معارف اهل بیت(علیهم السلام) به طور کامل آشنایی داشته باشیم تا در مقابل شبههافکنان، پاسخهای دقیق، علمی و متقن را مطرح کنیم.
آیتالله کریمی جهرمی در پایان بیان کرد: اخلاص لله، اصلیترین و مهمترین عامل موفقیت در پاسخگویی به سؤالات و شبهات دینی است و روح همه نکاتی که گفته شد، این ملکه نفسانی است و باید برای فرد مبلّغ، همیشه و همیشه اول و آخر رضای خدا مطرح باشد که اگر چنین بود، اثر کار او هزار برابر خواهد شد.