بررسی حکم سقط جنین در ادیان الهی+ فتاوای مراجع جهان تشیع

به گزارش خبرنگار گروه جمعیت و خانواده خبرگزاری رسا، در جهان امروز، سقط جنین از مسائل بسیار مهم اجتماعی، اخلاقی و حقوقی در جامعه بشری محسوب می شود اگرچه ممکن است در بعضی از موارد مانند در خطر بودن جان مادر و یا اینکه بر اساس بعضی از موارد خاص پزشکی و آن هم با توجه به نظر متخصصین ذیربط به توان جنین را ساقط کرد اما آنچه در حال حاضر دامنگیر جوامع بشری است شاید دلایل مختلفی مانند جلوگیری از انفجار جمعیت، محدودیت منابع، حقوق بشر، آزاد حقوق زنان، بهانه اشتغال و تامین معیشتی، معضل تربیت و نگهداری و رسیدگی به فرزندان، بهانه حفظ زیبایی جسم و بسیاری از موارد دیگری می تواند باشد که بر اساس آن ها اقدام به سقط جنین می شود.

سقط به ختم حاملگي قبل از هفته بيستم، اطلاق مي شود، سالانه حدود 80 هزار سقط در ايران انجام مي پذيرد و بسياري از مسائل اجتماعي مانند داشتن فرزند زياد، عدم تقارن در جنسيت، بارداري هاي ناخواسته و يا نامشروع بودن فرزند، زمينه مساعدي را براي سقط جنين فراهم نموده است.

 مکاتب مختلف ديدگاه ها و ايده هاي گوناگوني ارائه کرده اند و اسلام نيز به دليل کرامتي که براي انسان در نظر گرفته، حتي براي مرحله انعقاد نطفه و قبل از دميده شدن روح، ارزش خاصي قائل است.

علاوه بر آن چه دانشمندان علوم تجربی نظریات مختلف و برداشت های متفاوتی را درباره اطلاق انسان و شخص بودن جنین مخصوصاً در گونه انسان ارائه کرده اند، مکاتب مختلف اعم از اینکه طرز فکری آنها مبتنی بر یک منطق و برگرفته از تعالیم کتب آسمانی بوده و یا اینکه منوط به برداشت دانشمندان الهی از ادیان مختلف باشد دیدگاه ها و ایده های گوناگون ارائه کرده اند.

کاتولیک:

مکتب کاتولیک معتقد است جنین انسان از همان ابتدا یک انسان کامل بوده و حق حیات دارد چون زندگی انسان از آغاز پیدایش محترم است و تمام حقوق انسانی از جمله حق حیات را باید برای او محترم دانست لذا مشاهده می‌شود که کلیسای کاتولیک از همان ابتدا هر گونه اقدام مستقیم برای سقط جنین را منع و نکوهش کرده و معتقد است که کشتن انسان بیگناه نادرست است و این خود یکی از عوامل جدایی و تمایز مسائل مسیحیان معتقد با افرادی است که هیچ گونه اعتقادی به مسائل مذهبی ندارند.

تعدادی از الهی‌دانان قدیم مسیحی بر این باورند که جنین از زمان تشکیل نطفه انسان کامل است و به اعتقاد آنها سقط جنین فقط آنگاه مجاز خواهد بود که برای نجات جان مادر ضرورتی وجود داشته باشد.

اسلام:

در دین اسلام نیز پیروان مذاهب مختلف شیعه و سنی سقط جنین را عملی حرام می دانند برای مثال ان فی ها قائل به این هستند که سقط جنین قبل از دمیدن روح و تنها قبل از ۱۲۰ روز جایز بوده است، مالکی ها سقط جنین را در هر  مرحله ای از دوران بارداری حرام میدانند و شافعی ها معتقدند که سقط جنین پس از انعقاد نطفه حرام است، حنبلی ها نیز سقط جنین را پس از گذشت ۴۰ روز از زمان بارداری جایز نمی دانند بیشتر آنها به این آیه از قرآن استناد می‌کنند که مربوط به قتل نفس است « ومن یقتل مومنا متعمدا فجزاؤه جهنم خالدا فیها وغضب الله علیه و لعنه واعد له عذابا عظیما » هرکس انسان مومنی را از روی عمد به قتل برساند سزای او جهنم است و در آن جاویدان خواهد بود و خشم و لعنت خدا بر او باد و خداوند برای او عذاب بزرگی را فراهم کرده است.

فقهای شیعه نیز این عمل را به جز در موارد اضطرار و استثنایی حرام میدانند که در ادامه فتاوای علما و مراجع شیعه را ارائه خواهیم کرد.

آیت الله العظمی امام خمینی (ره):

بعد از انعقاد نطفه جایز نیست.

آیت الله العظمی خامنه ای:

سقط جنین در هر شرایطی حرام است و توجه جدی از آن لازم است مگر آنکه استمرار حاملگی برای حیات مادر خطرناک باشدکه در این صورت سقط جنین قبل از ولوج روح اشکال ندارد و بعد از دمیدن روح جایز نیست.

آیت الله سیستانی:

انداختن حمل پس از انعقاد نطفه جایز نیست و دیه و کفاره دارد مگر اینکه باقی ماندن حمل برای مادر ضرر جانی داشته باشد.

آیت الله مکارم شیرازی:

اسقاط جنین حرام است.

آیت الله سبحانی:

سقط جنین توسط هر کسی و با هر وسیله ای جایز نیست. اگر مادر در غیر ضرورت کاری کند که فرزندش سقط شود علاوه بر اینکه فعل حرامی را مرتکب شده باید دیه آن را بپردازد.

آیت الله وحید خراسانی:

سقط جنین در صورتی که پدر و مادر یا یکی از آنها مسلمان باشند جایز نیست.

آیت الله مظاهری:

سقط جنین در هر حالی حرام است و موجب دیه است اگرچه نطفه باشد و اگر روح در آن دمیده شده باشد در حکم آدم کشی و دیه آن هم دیه آدم کشی است.

آیت الله جوادی آملی:

اسقاط جنین جایز نیست هرچند قبل از چهار ماه باشد.

آیت الله نوری همدانی:

در هیچ موردی جایز نیست.

آیت الله شبیری زنجانی:

سقط جنین تیغه اور فرز اضطرار حرام و از گناهان بزرگ است اگرچه زمان کمی هم گذشته باشد. کسی هم که جنین را سقط کرده باید دیه بدهد.

آیت الله صافی گلپایگانی:

داشتن جنین مطلقاً حرام است و دیه دارد که به وارث او در صورتی که سبب سقط نباشد می رسد و چنانچه ولوج روح هم شده باشد (جنین روح داشته باشد) کفاره هم دارد.

آیت الله بهجت:

سقط جنین ناقص جایز نیست زیرا قتل نفس محترم است.

آیت الله علوی گرگانی:

این کار حرام است و دیه دارد.

«یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِذَا جَاءكَ الْموْمِنَاتُ یُبَایِعْنَكَ عَلَى أَن لَّا یُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَیْئًا وَلَا یَسْرِقْنَ وَلَا یَزْنِینَ وَلَا یَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا یَأْتِینَ بِبُهْتَانٍ یَفْتَرِینَهُ بَیْنَ أَیْدِیهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا یَعْصِینَكَ فِی مَعْرُوفٍ فَبَایِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ»

قتل نفس آن هم از نوع عمدی هیچ توجیهی ندارد و از بزرگترین گناهان در همه ادیان الهی محسوب می شود.