سبک زندگی حسینی در زیارت "ناحیه مقدسه"

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت الاسلام ابراهیم رضایی آدریانی مدیر گروه قرآن و حدیث مجتمع آموزش عالی اصفهان در گفت‌وگویی درباره تجلی سبک زندگی حسینی (ع) در زیارت ناحیه مقدسه سخن گفت و در این راستا به برخی ویژگی‌ها و مؤلفه‌های سبک زندگی در سیره سیدالشهدا در حوزه فردی و اجتماعی اشاره کرد.

وی با اشاره به اینکه زیارت ناحیه مقدسه از لسان امام زمان عجل الله تعالی فرجه خطاب به امام حسین علیه‌السلام بیان شده است، گفت: برخی بزرگان مثل محدث قمی این زیارتنامه را تأیید و به آن استناد کرده‌اند. بخش عمده‌ای از این زیارت، ذکر مصیبت امام حسین علیه‌السلام و بخش دیگری از آن، با مضامین معرفتی و نیز بیان ویژگی‌ها و اوصاف آن حضرت است. این مسئله چند آورده برایمان دارد: یکی اینکه معرفت ما نسبت به امام حسین را افزایش می‌دهد، دوم اینکه سبب تقویت الگوگیری ما نسبت به سیره و سنت آن حضرت می‌شود.

آدریانی افزود: اهمّ این اوصاف را در دو بخش فردی و اجتماعی بیان می‌کنم. دو مورد از ویژگی‌های فردی امام حسین علیه‌السلام در این زیارتنامه، عبارت است از اخلاص و صبر؛ در زیارت ناحیه می‌خوانیم «وَ أَنْتَ مُحْتَسِبٌ صابِرٌ». محتسب یعنی کسی که اعمال نیک را به حساب پروردگار می‌گذارد و از بندگان خدا توقع اجر و تشکر ندارد. کار را برای خدا انجام می‌دهد، لذا نهضت حسینی ماندگار می‌شود.

این کارشناس قرآنی درباره ویژگی صبر امام حسین علیه‌السلام گفت: در فراز دیگر این زیارتنامه خطاب به آن حضرت می‌گوییم «وَ عِنْدَ الْبَلاءِ صابِراً»؛ یک عبارت بسیار عجیبی در این زیارت است که جای دیگری نمی‌بینیم؛ می‌فرماید «قَدْ عَجِبَتْ مِنْ صَبْرِک َ مَلآئِکَةُ السَّماواتِ»؛ ملائک آسمان از صبر تو شگفت‌زده شدند. این خصلت،‌ راهبرد خوبی برای ما در شدائد و مصائب فردی و اجتماعی است. گاهی هم این مصائب ابتلای خداوند برای سنجش صبر ما است. در آیه155 سوره بقره می‌خوانیم «وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْ‏ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرینَ‏»؛ و قطعاً شما را به چیزى از [قبیلِ‏] ترس و گرسنگى، و کاهشى در اموال و جان‌ها و محصولات مى‌‏آزماییم و صابران را بشارت بده.

آدریانی افزود: یکی دیگر از ویژگی‌های امام حسین در ناحیه مقدسه، تسلیم و فرمان‌پذیری در برابر خداوند است. در فرازی از این زیارتنامه می‌خوانیم «وَ أَطَعْتَ اللهَ وَ ما عَصَیْتَهُ» خطاب به امام حسین علیه‌السلام می‌گوییم شما هیچ گاه معصیت خدا نکردی. تمام زندگی‌تان اطاعت محض در برابر خدا و دین خدا بود. در جای دیگر می‌گوییم تَمَسَّکْتَ بِهِ وَ بِحَبْلِهِ فَأَرْضَیْتَهُ؛ تو خدا را راضی کردی و به حبل و ریسمان او تمسک کردی و تا آخر عمر در این مسیر بودی.

وی ادامه داد: چهارمین ویژگی امام حسین در زیارت ناحیه، خشیت است. خشیت به معنای فروتنی در قبال خداوند و نگران حریم و مُلک خداوند بودن. در فرازی از زیارتنامه می‌خوانیم «خَشیتَهُ وَ راقَبْتَهُ وَ اسْتَجَبْتَهُ¹.» یعنی او را از خود راضى و خشنود کردى در حالى که از او ترس داشتى؛ و مراقب و مواظب او بودى و او را پاسخ دادى. پنجمین مورد، وفای به عهد است. در این زیارتنامه می‌خوانیم «حافِظاَ لِلعَهد وَ المیثاق.» یعنی حافظ عهد و میثاق خود بودی و بر سر این عهد تا پای جان مبارزه کرد.