برگزیدگان جایزه ملی داستان حماسی معرفی شدند

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، دومین رویداد «جایزه ملی داستان حماسی» و «سینما حماسه» به همراه اهدای نشان فیروزه هنر انقلاب اسلامی و نشان دستار فردوسی در رویداد سالانه سیمرغ برگزار شد.

منصور انوری، نویسنده پیشکسوت خراسانی، در این مراسم به عنوان چهره سال هنر انقلاب اسلامی در خراسان رضوی معرفی و نشان فیروزه هنر انقلاب اسلامی به او اعطا شد. همچنین از محمدکاظم کاظمی، شاعر افغانستانی، به پاس زحماتی که برای اعتلای ادبیات فارسی و تعامل میان ایران و افغانستان کشیده است، تجلیل و نشان دستار فردوسی به او اعطا شد. یاد سعید تشکری، نویسنده سرشناس مشهدی که سال گذشته از دنیا رفت نیز گرامی داشته شد.

تلاش رویداد جایزه ملی داستان حماسی این بود تا فرصتی برای سوق دادن توجه نویسندگان به سمت ادبیات بومی و استفاده از المان‌ها و اسطوره‌های ایرانی فراهم شود. این جایزه با محوریت حماسه های بومی و اقتباس از متون اصیل ایرانی برگزار شد. 

شهدا، بزرگ ترین حماسه آفرینان تاریخ

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیام ویدیوئی فرستاده شده به آیین پایانی رویداد سینما حماسه گفت: هنر حماسه از سرمایه های بزرگ این سرزمین است. فردوسی یکی از بزرگترین حماسه سرایان ایران است که با اتکا به مکتب اهل بیت(ع) و با نگاهی به آموزه های قرآنی به ترویج آموزه های وحیانی پرداخته و کارهای بزرگی انجام داده است.

محمدمهدی اسماعیلی تأکید کرد: ما امروز در سینما، تئاتر، موسیقی، کتاب و همه بخش ها نیازمند روح حماسه هستیم. انقلاب اسلامی ما یک رخداد حماسی بی نظیر بود و شهدا از بزرگ ترین حماسه آفرینان تاریخ هستند که با بازخوانی دقیق این حوزه می توان در این مسیر گام هایی بلند برداشت.

کم بودن قهرمان و حماسه، آفت سینمای ایران

محمد حسین زاده، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان نیز در این مراسم گفت: آنچه که امروز اتفاق افتاد، ثمره یک سال تلاش دوستان ما در حوزه هنری انقلاب اسلامی است. در حوزه سینما حماسه و ادبیات داستانی، تمرکز بر این است که بتوان آنچه را که فردوسی در حوزه حماسه برای ایران خلق کرد، در ادبیات و هنر امروز نشان داد.

او با بیان اینکه باید بتوانیم عزت و استقلال کشور و غیرت حماسی که فردوسی در شاهنامه به آن پرداخته است را در قالب های مختلف هنری به نسل امروز معرفی کنیم، اظهار کرد: در حوزه ادبیات داستانی به همت مرحوم استاد سعید تشکری اتفاقات بسیار خوبی افتاده است و راهی آغاز شده که در آینده بسیار پررنگ تر، پربرکت تر و نورانی تر خواهد شد.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: سینما برای مخاطبان جوان و نوجوان خود بسیار جذاب و اثرگذار خواهد بود، اما متأسفانه در سینمای ایران قهرمان و حماسه کمتری داریم که یکی از آفت های امروز سینماست. اما فعالیت چند ماهه که به برگزاری کارگاه های سه روزه این رویداد ختم شد، بی‌گمان نسلی پرشور را برای آینده سینما به ارمغان می آورد.

اهداف دبیرخانه هنر حماسی

همچنین مجید عسگری، رئیس حوزه هنری استان گفت: حوزه هنری انقلاب اسلامی از سه سال پیش «دبیر خانه هنر حماسی» را تشکیل داد که بنا دارد آنچه موجب امید آفرینی و ساختن ایران است را با استفاده از ادبیات ملی، یعنی شاهنامه فردوسی رقم بزند. همچنین ادبیات دینی را ترویج دهد که هم در شاهنامه است و هم در سده های گذشته در خطه خراسان تولید شده است.

افتتاحیه سینما  حماسه

دبیر دومین رویداد سینما حماسه نیز گفت: اکنون 40 نفر از فیلم سازان راه خود را با سینما حماسه آغاز کرده اند و قرار است به دنبال تولیدات سینمایی داستانی و مستند بروند.

سجاد انتظاری تصریح کرد: استقبال بسیار خوبی از این رویداد شد و در آن زمان 773  اثر، هم در بخش داستانی و هم مستند به دبیرخانه رویداد ارسال شد، که 40 اثر انتخاب و کارگاه هایی نیز برگزار شد. با همراهی سازمان سینمایی سوره تولیداتی خواهیم داشت و بدین وسیله از این جریان حمایت خواهد شد.

نمایش رستگاری در آیینه هنر حماسی

محمدرضا شرفی خبوشان، دبیر علمی دومین جایزه ملی داستان حماسی، نیز در این مراسم گفت: روایت همچون نخ تسبیحی است که مهره های جواهرنشان و گران قیمت جاودانگی، ایمان به غیب، سلحشوری، پهلوانی، قهرمانی، دین باوری، مهر و دوستی نسبت به مردم، بوم، سرزمین، امید به آینده، پیروزی بر شر و تباهی را گرد هم می آورد و از آن زینتی می سازد که برازنده فرهنگ و تمدنی است که توانسته راه آدمی را از دوران کودکی تاریخی خود تا دوران خردمندی و تعالی در هیئت انسانی دیوستیز، خداباور و مؤمن به رستگاری در آیینه هنر حماسی به نمایش درآورد.

او ادامه داد: اینک رشد و شکوفایی و بالندگی داستان حماسی در شمایلی امروزی و در متن ادبیات انقلاب اسلامی به عینه قابل مشاهده و رصد کردن است؛ زیرا انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و جریانات پس از آن، مفهوم و هویتی حماسی را به ذهن متبادر می کند و ماهیتی شرستیز، خداباور، قهرمان ساز، مردمی، میهنی و آینده نگر دارد.

نویسنده کتاب «بی‌کتابی» با یادی از مرحوم سعید تشکری که تلاش، دانش و دل سوزی های او توانست برگزاری جایزه داستان حماسی را به چنین سطحی از موفقیت برساند، بیان کرد: ارسال 250  اثر شامل 99 رمان و 151 داستان نیمه بلند و کوتاه نشان دهنده سطح کمی درخور توجه و امیدوارکننده ای است که این امید و خرسندی زمانی بیشتر می شود که بگوییم این رشد کمی همراه با رشد کیفی است؛ چنانکه کیفیت بیشتر آثار شگفتی و تحسین هیئت داوران را برانگیخته است. حضور بسیاری از صاحب قلمان شناخته شده و نویسندگان حرفه ای داستان و رمان در کنار نوقلمان و نویسندگان جوان نیز نشان دهنده دامنه و اعتبار جایزه میان اهالی ادبیات داستانی است.

شرفی خبوشان با بیان اینکه، همراهی نویسندگان از همه استان های کشور و به یک نسبت تقریباً مساوی از میان مردان و زنان نویسنده، دامنه و اعتبار این جایزه را بیشتر نشان می دهد، افزود: با توجه به تعداد زیاد و حجم بالای آثار رسیده، لازم شد تا در مراحل مختلفی بررسی و قضاوت شوند. در مرحله اول آثاری که از نظر فنی کاستی هایی داشته و یا اثر سنجیده ای بودند اما با موضوع جایزه قرابتی نداشتند و یا ارتباط کمی داشتند، به دور دوم داوری راه پیدا نکردند.

به گفته این نویسنده؛ در دور دوم نیز داوران با وجود افزودن حق انتخاب نفرات دوم و سوم به جایزه هیئت اجرایی، به دلیل بالا بودن سطح کیفی اغلب آثار رسیده، مجبور به سخت گیری و اعمال ظرایف و دقایق بیشتری در امر قضاوت خود شدند، تا از میان بسیاری از آثاری که بی شک در حد و اندازه اثری برگزیده بودند، دست به انتخاب بزنند.

وی اضافه کرد: به دلیل بالا بودن سطح فنی و درخور ستایش بیشتر آثار ، داوران مجبور شدند این سخت گیری را بیشتر متوجه ارتباط آثار با موضوع جایزه کنند، بنابراین انتخاب خود را میان داستان های خوب و شایسته که از نظر فنی در سطحی برابر بودند، متوجه داستان هایی کردند که بیشترین ارتباط را با موضوع جایزه داشته اند. بر این اساس اگر اثر شاخصی از نویسنده ای مطرح و شناخته شده به جمع برگزیدگان راه پیدا نکرده، دلیل اصلی آن درصد ارتباط با موضوع جایزه بوده است.

شرفی خبوشان یادآور شد: از میان 250 اثر ارسال شده، بینش و برداشت های متعددی به موضوع جشنواره به چشم می آید. نوع برداشت از رخداد داستان و نحوه پرداخت آن است که باعث شده نسبت یک اثر به موضوع حماسه دور یا نزدیک شود. همچنین در میان آثار رسیده، بازآفرینی ها و بازنویسی  هایی از داستان های حماسی به چشم می خورد که این ها اقتباس و یا بازنویسی هایی از داستان های شاهنامه و نشان دهنده برداشت خاص نویسندگان از منظور برگزارکنندگان جایزه است.

به گفته وی؛ بر این اساس می توان به برگزارکنندگان پیشنهاد داد در دوره های آتی جایزه بخش های ویژه ای شامل بازآفرینی و بازنویسی امروزین داستان های حماسی متون گذشته را اضافه کنند. این پیشنهاد شامل اضافه کردن بخش کودک و نوجوان در جایزه ملی داستان حماسی و همچنین بخش خاص برای نویسندگان نوجوان نیز می شود، زیرا در میان آثار ارسالی داستان کودک و نوجوان و همچنین آثاری از نویسندگان رده های سنی بین 12  تا 16  سال نیز به چشم می خورد.

شرفی خبوشان بیان کرد: انقلاب اسلامی، تاریخ بعد از انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس به مدد کلمه و روایت ماندگار خواهد شد. آنچه ما را در تاریخ ماندگار خواهد کرد، روایت است و جایزه داستان حماسی قدمی مهم در ماندگاری جریان انقلاب اسلامی در طول تاریخ خواهد بود.

برگزیدگان دومین جایزه ملی داستان حماسی

در مراسم اختتامیه دومین جایزه ملی داستان حماسی، علیرضا محمودی ایران مهر با داستان «گذر از رودخانه بهشت»، مرتضی فرجی با داستان «آب‌های گرمسیری» و سودابه حیدری با داستان «الندشت» به ترتیب رتبه های اول تا سوم بخش داستان نیمه بلند را کسب کردند. در بخش رمان نیز محمد مهدوی با رمان «چاه سرخ» و حسین شمس آبادی با رمان «داغ سرخ» به ترتیب رتبه های اول و دوم را کسب کردند. محمدرضا آریانفر با رمان «موندو» و مینا سعادت پور با رمان «وزغی که هیچکس نبود» نیز به صورت مشترک حائز رتبه سوم شدند.