نداشتن شرح وظایف مشخص، مهمترین مشکل نهادهای تبلیغی
اشاره: در اهمیت تبلیغ همین بس که قرآن کریم دعوت الی الله را بهترین گفتار، و داعیان الی الله را برترین امت و فلاح و رستگاری جامعه اسلامی را مرهون تلاش داعیان الی الله و دعوت به خیر و امر به معروف و نهی از منکر دانسته است و از هدایت انسانها به حیات بخشیدن و از گمراه کردن آنها به میراندن تعبیر کرده است.
تبلیغ و دعوت به اسلام و ارشاد و هدایت مردم به ارزشهای الهی همیشه از اصول رسالت پیامبران الهی بوده و خط اصلی برنامه آنان را تشکیل میداده است و پیامبرانی مثل حضرت نوح، هود، صالح، لوط و دیگر انبیای الهی(علیهم السلام) خود را مبلغ و پیامرسان پروردگار و اندرزگویی امین خواندهاند.
در طول تاریخ همواره اولیای الهی در پی تبلیغ دین و هدایت مردم همت گماشته اند و با مدیریت صحیح تبلیغ در تقابل با کسانی بودند که در پی ضلالت و گمراهی مردم گام بر می داشتند.
امروزه نیز با گسترش تبلیغ دین و همچنین روش های نوین آن نیازمند مدیریت صحیح و پویا و کارآمد در زمینه امر مهم تبلیغ هستیم که متاسفانه آنچنان که باید و شاید به آن پرداخته نشده و مورد اهمیت و اولویت قرار نگرفته است و با توجه به حجم گسترده تبلیغات علیه دین اسلام، لازم است که هرچه بیشتر به موضوع مهم تبلیغ دینی و مدیریت و گسترش صحیح آن در کشور اهمیت داده شود.
در همین راستا خبرنگار سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، با حجت الاسلام سید مهدی سجاد مسؤول واحد ناشنوایان موسسه مشکات منیر قم گفت و گویی انجام داده است که در ادامه می خوانید:
رسا- مسؤولین و متولیان امر تبلیغ در کشور چه کسانی هستند؟
باید عرض کنم که منظور شما از داشتن متولی کدام متولیان هستند؟ متوليان رسمی یا غیر رسمی یا به عبارت دیگر متولیان سازمانی یا غیرسازمانی؟
متولیان غیررسمی کسانی هستند که زیر مجموعه دفاتر برخی از مراجع معظم تقلید مشغول به امر مقدس تبلیغ در مناطق محروم کشور می باشند؛ لکن متولیان رسمی را کمتر کسی می تواند درست و دقیق بگوید؛چراکه در واقع متولی مشخصی به صورت رسمی برای این کار وجود ندارد.
مراکزی مثل دفتر تبلیغات، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان اوقاف، حوزه های علمیه و نهادهای مختلفی از این قبیل، در ظاهر امر، هر کدام به میزانی خود را متولی امر تبلیغ دین می دانند و دلایل مختلف و متفاوتی بر ادعاهای خود دارند.
رسا- به لحاظ قانونی آیا تا به حال، نهادی مستقل اداره امر تبلیغ در کشور را بر عهده گرفته است؟
آنکه تا کنون مشاهده می شودنهاد مستقلی عهده دار تبلیغ مستقل در جامعه نشده است و چنان که در جواب سوال اول گفته شد، هر کدام از نهادها یا سازمان های مدعی فعالیت های تبلیغی دلایلی بر اثبات ادعای خود حتی به لحاظ قانونی دارند.
رسا- چرا نهادهای مختلف در کشور به امر تبلیغ می پردازند در حالی که وظیفه اولی و اصلی آنان چیز دیگری است؟
این سوالی است که سالها است جامعه مبلّغین و متولیان برنامه ها و جلسات دینی، منتظر جواب آن از سوی این نهادها هستند.
رسا- اکثر مردم و حتی اکثر طلاب، متولی اصلی تبلیغ در کشور را سازمان تبلیغات و دفتر تبلیغات میدانند نظر شما در این باره چیست؟
اگر به لحاظ نامگذاری نهاد یا سازمان باشد، بدیهی است که این نهادها اسمشان زودتر به ذهن هر شخصی حتی افراد غیر طلبه، می رسد؛ زیرا وظیفه اصلی این نهادها امرمقدس تبلیغ بوده و هست؛ اما حقیقت امر چیز دیگری است و آن اینکه هر از گاهی هر کدام از این نهادها به سمت و سویی غیر از اهداف اصلی یا بعضاً موازی کاری کشیده می شوند که همین موازات ضربه بسیار بدی به پیکره تبلیغ وارد می کند.
رسا- آیا بعد از تشکیل انقلاب اسلامی تا به امروز، عدم وجود متولی مستقل و لزوم تشکیل مجموعه مستقل برای مدیریت امر تبلیغ در کشور مطرح نشده است و یا مطرح شده؛ اما به آن توجه و عمل نشده است؟ به نظر شما چه موانعی سبب شده است که برای مدیریت واحد تبلیغ در کشور تاکنون اندیشه ای نشده است؟
البته که نهادهایی وجود دارند؛ لکن متأسفانه هر کدام بدون توجه به فعالیت های دیگری و به صورت مستقل عمل می کنند که عدم هم افزایی در بین متولیان، ضربه سنگینی به امرتبلیغ زده است که حتی مبلغین را هم دچار سردرگمی کرده است.
مهمترین مشکل نهادهای تبلیغی در کشور نداشتن شرح وظایف مشخص از سوی مقامات مافوق، برای فعالیت این نهادها و یا عدم توجه به آن در صورت وجود تعریف و ابلاغ به آن نهاد است.
رسا- برای مشخص شدن متولی تبلیغ در کشور و برای اینکه چه ارگانی بهترین گزینه برای امر تبلیغ است پیشنهاد و راهکاری دارید؟
به نظر من باید هر کدام از نهادها یا سازمان های ذیربط تحت یک مقام واحد و با تعریف دقیق و بدون ابهام فعالیت کنند به گونه ای که هر کدام از آنان در مسیر هم افزایی قرار گیرند و هر کدام بدانند که در چه حوزه یا منطقه ای و با چه ظرفیتی به چه نوع فعالیتی باید بپردازند تا ملزم به انجام همان فالیت های محوله و تعیین شده باشند و در نهایت نیز به صورت شفاف کارهای انجام شده خود را بیان کنند.
رسا- راز موفقیت و تاثیرگذاری گروههای تبلیغ جهادی در امر تبلیغ نسبت به ارگان های عریض و طویل تبلیغی چیست؟ چرا نتیجه تبلیغ این گروه ها به مراتب پررنگ تر و نتیجه بخش تر از نتایج اعزام نهادی است؟
گذشته از اینکه زمینه خلوص کار در گروه های تبلیغ جهادی بیشتر است، یکی دیگر از علل موفقیت آنان در این عرصه این است که فعالیت مبلغین جهادی بر اساس نیاز محل تبلیغ و مخاطب بوده و به دور از تشریفات و مراحل اداری، سازمانی و عدم نگاه مادی به این امر مقدس است.
به قول یکی از اساتید، اگر ما به وظیفه نوکری و سربازی خود در حد توان عمل کنیم امام زمان (علیه السلام) نیز قطعا به ما نظر مرحمت خواهند فرمود.
رسا- با تشکر از حضرتعالی که این فرصت را در اختیار ما قرار دادید.
خبرنگار: سعید چراغی