اسباب و موجبات رحمت واسعه الهی چیست؟
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در خراسان رضوی، حجتالاسلام علی خیاط، رئیس دانشگاه رضوی در شرح دعای روز نهم ماه مبارک رمضان به تبین معارفی همچون به پاداشتن اوامر الهی و حلاوت یادخدا و نیز روحیه شکرگذاری پرداخت که در ادامه ارائه می شود:
«اَللّهُمَّ اجْعَلْ لی فیهِ نَصیباً مِنْ رَحْمَتِکَ الْواسِعَةِ وَاهْدِنی فیهِ لِبَراهینِکَ السّاطِعَةِ وَخُذْ بِناصِیتی اِلی مَرْضاتِکَ الْجامِعَةِ بِمَحَبَّتِکَ یا اَمَلَ الْمُشْتاقینَ»
خدایا در این روز برای من سهم و نصیبی از رحمت بی پایان خودت قرار بده و با دلایل قوی و روشن مرا هدایت کن و تحت امر خودت قرار بده و به سوی خوشنودیت سوق بده.
در فراز نخست دعا ازخدا می خواهیم برای ما سهمی از رحمت واسعه خودش قرار بدهد. رحمت خدا به طور طبیعی واسعه است « اللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِرَحْمَتِکَ الَّتِی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ» آنقدر توسعه دارد که دشمنان و حتی شیطان هم از آن در دنیا بهره مند می شود.
رحمت واسعه یعنی چه؟! مراد از رحمت واسعه این است که خدایا از مهربانی نیکی و احسان و گذشت خودت برای من سهمی قرار بده! مرا به سوی اعمال و اموری هدایت کن که سب شود من مشمول رحمت خدا شوم از خدا می خواهیم اسباب رحمت را فراهم کند خدا امور را از طریق اسباب جاری می کند« ابی الله ان یجری الامور الا باسبابها».
وقتی نصیبی از رحمت می خواهیم باید ببینیم اسباب وموجبات رحمت چیست؟ در آیات قران بیان شده است « وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ» « فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ اعْتَصَمُوا بِهِ فَسَيُدْخِلُهُمْ فِي رَحْمَةٍ مِنْهُ» « فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُدْخِلُهُمْ رَبُّهُمْ فِي رَحْمَتِهِ».
اطاعت از خدا و رسول، چنگ زدن به ریسمان الهی، ایمان به خدا، انجام عمل صالح و کارشایسته و تقوا از عوامل و اسباب رحمت الهی بیان شده است. وقتی از خدا می خواهیم اسباب رحمت فراهم کند یعنی به گونه ای هدایت کند که در مسیر صحیح قرار بگیریم از طریق اسباب بتوانیم در رحمت واسعه او داخل شویم.
یکی از رحمت های واسعه خدا که مهم است به سمتش برویم امامان معصوم، رحمت موصوله هستند اسباب متصل بین ارض و سما «أَیْنَ السَّبَبُ الْمُتَّصِلُ بَیْنَ الْأَرْضِ وَالسَّماءِ » قدری لازم است در این ماه مطالعه کنیم از برکات وجودی این ذوات مقدس اطلاع بیشتری به دست بیاریم خداوند به وسیله آنها بر همگان راه درک و رحمت را باز می کند عین رحمت خداوند هستند پیروی از آنها مصداق رحمت الهی است.
در بخش دوم دعا دلیل و برهان روشن می خواهیم که هدایت شویم این یعنی می خواهیم کمترین اشتباهی در مسیرمان نداشته باشیم گاهی در مسیر ممکن است نشانه و دلیل باشد اما ما دقت والتفاات نداریم مثل ادله آفاق و انفس که بدان توجه نداریم و به دلایل آشکار خدا دقت نمی کنیم.
سعدی می گوید
مرگ درختان سبز در نظر هوشیار - هر ورقش دفتریست معرفت کردگار
یک نگاه به اطراف کنیم دلایل و برهان های هدایت فراوان است در ادعیه نیز ما را به این ادله توجه می دهند اشخاصی هستند که دلی روشن دارند از حرکات حیوانات و آواز پرندگان و پدیده های زمین و آسمان بیدار شده و راه درست را انتخاب می کنند اما برخی با وجود موعظه پیامبران و امامان معصوم و آیات قران بازهم دل آنها فتج نمی شود! خدا کمک کند این قفل ها باز شود زمینه هدایت فراهم و انسان توجه پیدا کند.
وقتی تقاضای ادله روشن داریم یعنی از او در این دعا می خواهیم که پرده های غفلت از ما زوده شود وگرنه ادله مختلف در اطراف ما بسیار است طبیعت، قرآن، پیامبران و اهل بیت همه دلیل و نشانه راه هستند. عمده مطلب این است که انسان از خوب غفلت بیدار شده و با توجه به ادله طبیعی و نیز به دلایلی که ازطریق قرآن و پیامبر و اهل بیت رسیده در مسیر صحیح هدایت قرار بگیرد.
در بیان فراز سوم باید گفت که گاهی انسان در مسیر زندگی خودش حالت روحی پیدا می کند که متاسفانه با وجود ادله روشن و برهان های الهی نمی تواند راه درست را پیدا کند! لذت از یاد خدا نمی برد حقائق معنوی را درک نمی کند اینجاست که خودش را تسلیم خدا می کند و بر عجز و ناتوانی خود تاکید دارد پیشانی ام رابگیرو به سمت کارایی که خوشنودی تو را در بر دارند هدایت کن.
پیشانی یا ناصیه در واقع به یک معنا محل سجده انسان است در واقع می خواهد بگوید خدایا طوری شود که تمام اعمالم برای تو و تسلیم تو باشم کنایه از تسلیم شدن است ما همه اینگونه هستیم که در اختیار خداییم اما وقتی از خدا می خواهد پیشانی ام را بگیر یعنی می خواهد که همه جود او ازجسم و روح در جهت خیر و صلاح در جهت آنچه مرضی خودا است قرار بدهد.
«یا مَنْ بِیَدِهِ ناصِیَتی» همه در اختیار خداییم اما وقتی فردی از خدا چنین تقاضایی می کند یعنی او به سیاست ها و تدابیر الهی در مسائل اعتقاد دارد از گمراهی ها و ظلالت ها بسیار می ترسد می خواهد خدا دستش را بگیرد از خودخواهی و منیت ها فاصله گرفته و حس می کند اگر خودش دنبال راه باشد اشتباه خواهد کرد بنابراین خود را در اختیار او قرار می دهد تسلیم او می کند که در این شرایط وضع مطلوب روحی برای انسان ایجاد می شود حس می کند تماما در تحت اراده و اختیار خداست از این رو سعی می کند تدبیرالهی شامل حالش شده و از مشکلات نجات پیدا می کند.
ان شاءالله اسباب رحمت واسعه برای همه فراهم شده و خدا با دلیل روشن ما را به راه راست هدایت کند و تحت قدرت کامله خودش در مسیر هدایت واقعی قرار بدهد./933/