افزایش ظرفیت پزشکی؛ آسیب یا فرصت؟
به گزارش خبرگزاری رسا، در حالی که هنوز عرق جامعه پزشکی در صف مبارزه با کرونا خشک نشده است و هنوز معوقات و مطالبات خیلی از این عزیزان پرداخت نشده است ، متاسفانه در این شرایط هجمه های پی در پی و سنگین بر بدنه رنجور جامعه پزشکی را شاهد هستیم در صورتی که حداقل اکنون زمان مناسبی برای بیان این مطالب نیست. یکی از این موضوعات مطرح شده که متاسفانه مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است بحث افزایش ظرفیت پزشکی می باشد. توزیع نامناسب پزشک که در فرمایشات مقام معظم رهبری نیز به این موضوع اشاره شد و کمبود دسترسی به پزشک متخصص در برخی مناطق کشور مورد قبول همه صاحب نظران می باشد اما طرح افزایش ظرفیت پزشکی که مطرح شده است، تقریبا ۱۴ سال بعد متخصص تحویل جامعه می دهد و با نیاز اکنون جامعه مطابقت ندارد.
متاسفانه در تصویب این طرح نظرات کارشناسی و دلسوزانه جامعه پزشکی کشور مورد توجه قرار نگرفت و با مطرح کردن تعارض منافع برای مخالفان و بدون در نظر گرفتن جوانب امر و سنجیدن موضوعات مطرح شده توسط جامعه پزشکی تصمیم گیری صورت گرفت. در صورتی که خروجی متخصصان این طرح حداقل ۱۴ سال بعد می باشند نمیتوان بحث تعارض منافع را مطرح کرد. افزایش منطقی و در چارچوب برنامه ریزی های وزارت بهداشت و با در نظر گرفتن زیر ساخت های موجود مورد توافق همه صاحب نظران می باشد اما تحمیل این طرح به نظام آموزش پزشکی بدون در نظر گرفتن جوانب امر باعث کاهش کیفیت آموزشی و تحت شعاع قرار دادن مهارت و سواد پزشکان که با سلامت و جان مردم سرو کار دارند، می شود.
با توجه به وجود دو سند در حوزه تعیین ظرفیت های علوم پزشکی از جمله سند «آمایش سرزمین سلامت» و سند « توسعه متوازن آموزش عالی علوم پزشکی» که میان دانشگاه های علوم پزشکی به تفاهم رسیده است، ظرفیت رشته های علوم پزشکی تا سال ۱۴۰۸ برای هر کلان منطقه بر اساس نیاز کشور و قابلیت آن منطقه در آموزش پیش بینی خواهد شد. تاکنون ۸۵۰۰ نفر در رشته پزشکی تربیت میشده اند، اما اکنون باید یک عدد بالاتر از آن تربیت کرد که این افزایش ظرفیت به صورت ناگهانی محاسبات را به هم میزند. یکی از دلایل اصلی کمبود متخصص در کشور، شرایط دوره رزیدنتی میباشد. در سال ۱۴۰۰ ظرفیت دوره رزیدنتی از ۳۶۰۰ نفر به ۴۳۰۰ نفر افزایش یافت، اما این ظرفیت پر نشد و صندلیهای رزیدنتی خالی ماند.
دلیل این امر حقوق پایین رزیدنتی و مشغله بسیار بالا و جان فرسا دوران ۴ ساله رزیدنتی میباشد؛ که فرد ترجیح میدهد ۴ سال وقت خود را در دوران درآمد زایی و اشتغال اصلی صرف رزیدنتی نکند. پس دلیل کمبود متخصص در کشور کم بودن ورودی دانشجویان پزشکی نیست بلکه پایین بودن نظام پرداخت برای رزیدنتها و فشار کاری بسیار بالا در دوران رزیدنتی میباشد. اما مسئله دیگر که در این زمینه باعث نگرانی میشود، ۲۰% افزایش ظرفیت رشته پزشکی به خصوص افزایش ظرفیت دانشگاههای آزاد، باعث کاهش کیفیت آموزشی و به نفع طبقه مرفه و ثروتمند جامعه خواهد شد و عملا مردم عادی ذینفع نخواهند بود و به نوعی این رشته هم در انحصار ثروتمندان در خواهد آمد.
سید جابر حسینی - معاونت پژوهش و فناوری بسیج دانشجویی استان گلستان