آیت الله خزعلی، ثابت قدم تا پایان

آیت الله ابوالقاسم خزعلی در سال 1304 در بروجرد متولد شد و در دوران کودکی به همراه خانواده به مشهد هجرت کرده و تحصیلات حوزوی در حوزه علمیه خراسان شروع کرد.

ایشان در حوزه قم نیز تحصیل کرده و در درس اصول امام خمینی نیز شرکت داشتند و سال ها از شاگردان امام در قم بودند از همین رو در مبارزات علیه رژیم پهلوی نیز حضوری فعالی داشتند؛ بخش زیادی از زندگی آیت الله خزعلی به مبارزه با رژیم پهلوی گذشت؛ از آغازین حرکت‌های او در مبارزه بر ضد رژیم شاه، سخنرانی در رفسنجان که به دستگیری و تبعیدش به گناباد انجامید.

در دهه ۱۳۴۰ آیت الله خزعلی سفرهای تبلیغی زیادی به نقاط مختلف ایران، به خصوص استان خوزستان، انجام داد. از دیگر فعالیت‌های آیت الله خزعلی سخنرانی در حسینیه ارشاد است. این مرکز در اواخر دهه ۱۳۴۰ محل سخنرانی شخصیت‌هایی چون استاد مطهری و علی شریعتی بود. خزعلی نیز در سال ۱۳۴۸ چند سخنرانی در حسینیه ارشاد ایراد کرد که محتوای آنها ضرورت فعالیت‌های فرهنگی از جمله تأسیس کتابخانه بود.

در ماجرای انجمن‌های ایالتی و ولایتی، خزعلی حامل پیام امام خمینی برای علمای نجف آباد بود. خزعلی در طول دوران حکومت محمدرضا شاه، یک بار در زندان قزل قلعه زندانی و سه بار تبعید شد. تبعید نخست ایشان به گناوه و دامغان بود که سه سال به طول انجامید. تبعید دوم به زابل بود و در تبعید سوم پنهان شد و روی نشان نداد. در زابل آیت الله خامنه‌ای در مخفیگاه به دیدار وی رفته و با هم از نزدیک آشنا شدند. همچنین وی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، همکاری نزدیکی با جامعه مدرسین حوزه علمیه قم داشت و در مبارزات آن مرکز با رژیم شاه به طور جدی شرکت می‌کرد. از دیگر فعالیت‌های او در پیش از انقلاب اسلامی، حمل پیام‌های بین امام خمینی و سید کاظم شریعتمداری بوده است.

وی در دوران انقلاب فعالیت های مهم و موضع گیری های صریحی داشت که در این گزارش قصد داریم به بخشی از آن ها بپردازیم.

حضور در مجلس خبرگان قانون اساسی

آیت الله خزعلی با انتخاب مردم سمنان عضو مجلس خبرگان قانون اساسی شد و علاوه بر آن در شورای بازنگری قانون اساسی نیز حضور داشت؛ وی در سه دوره متوالی نماینده مردم خراسان در مجلس خبرگان رهبری نیز بود و در شورای نگهبان هم به عنوان فقیه 20 سال حضور داشت.

تأسیس بنیاد بین المللی غدیر

وی مؤسس بنیاد بین المللی غدیر بود و از ابتدای تأسیس بنیاد تا چندی قبل از فوت نیز دبیر کل این بنیاد و مدیریت آن را بر عهده داشت؛ از وی به عنوان یکی از بنیان گزاران مجمع جهانی اهل بیت نیز یاد می شود؛ این بزرگ مرد تاریخ در راستای تبلیغ و ترویج غدیر، زحمات زیادی کشید و خیلی از سختی‏های این راه را به جان خرید؛ بنیاد بین المللی غدیر از آثار و برکات اخلاص آیت الله خزعلی و ثمره عشق ایشان به امیر المومنین(ع) است.

اعلام برائت از فرزند

یکی از مدعیان تقلب در انتخابات 88 مهدی خزعلی پسر مرحوم آیت الله خزعلی بود که با نامه تکان دهنده و صریح پدر روبرو شد؛ مهدی خزعلی حرکاتی را در تحریک فتنه گران انجام می داد که همان اعمال سبب شد پدر وی در نامه از او اعلام برائت کند؛ این امر از صریح ترین مواضع ضد فتنه در آن دوران است چرا که بسیاری از بزرگان همچنان سکوت کرده بودند که آیت الله خزعلی در نامه ای در 28 خرداد نوشت:

«دیگر کاسه صبرم لبریز شده، دیگر با او صحبت نمی‌کنم و حرف‌های نامناسب او را بر نمی‌تابم. ملت انقلابی عزیز همیشه در صحنه ما بدانند او از ما جدا هست و هر چه از من نقل کند، نپذیرند. با من ارتباطی ندارد ولی الان هم دعا می‌کنم خداوند به او توفیق دهد که از راه انحرافی که پیش گرفته است برگردد و گرنه خداوند مقتدر، اسلام و انقلاب و امام و رهبر و رئیس جمهور و مسلمین عزیز را از شر او مصون و محفوظ بفرماید»

این موضع صریح و انقلابی مورد تمجید رهبر انقلاب گرفت؛ مقام معظم رهبری در اولین دیدار با اعضای خبرگان رهبری پس از درگذشت آیت الله خزعلی از ایشان با تأثر یاد کردند و از اقدام شجاعانه و ایستادگی به پای انقلاب وقتی پای نزدیکانش در میان آمد تقدیر کردند

آیت الله خزعلی: اگر لطف نظام نبود باید موسوی و کروبی اعدام می شدند

«اگر بنا به محاکمه این ها بود هیچ قاضی عادل و آگاهی جزء حکم اعدام برای آن ها صادر نمی کرد؛ در هیچ کشوری با افرادی که در مقابل نظام می ایستند( نه در مقابل رئیس جمهور یا وزیر یا قاضی بلکه در مقابل نظام ایستادند)این گونه رفتار نمی شود؛ بنابراین منت سرشان گذاشتند و به هر دلیل که هر اسمی رویش بگذارند از جمله به دلیل لطف و مهربانی اسلامی تخفیف قائل شدند. و الا هر جای دیگر این ها را درجا اعدام می کردند.»

ماجرای بوسیدن سر و صورت احمدی نژاد توسط آیت الله خزعلی چه بود؟!

آیت الله خزعلی طی گفت‌وگویی، در پاسخ به این سوال گفته بود: سال اولی که احمدی‌نژاد به نیویورک رفت و در سازمان ملل سخنرانی کرد بنده به دیدار احمدی‌نژاد رفتم و لب‌های ایشان را بوسیدم و به او گفتم به این خاطر لب‌های تو را بوسیده‌ام که از امام زمان (عج) نام برده‌ای آن هم در جایی که قلب جهان کفر به حساب می‌آید. اما به مرور به واسطه برخی از افراد و نزدیکان همین شخصیت تغییر کرد.

به کروبی سیلی خواهم زد

آیت‌الله خزعلی با رد درخواست کروبی برای دیدار با وی که به بهانه رفع کدورت‌ها مطرح شده بود در 18 مهر 89 گفت: من اگر در این مجلس حاضر شوم به کروبی سیلی خواهم زد.

آیت الله خزعلی سرانجام در 25 شهریور 94 در سن 90 سالگی دار فانی وداع گفته و به توصیه رهبر انقلاب در رواق دارالزهد حرم رضوی دفن شدند؛ این گزارش را با بازخوانی پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت آیت الله خزعلی، به پایان می رسانیم:

باسمه‌تعالی

درگذشت عالمِ عامل و پرهیزگار مرحوم آیت‌الله آقای حاج شیخ ابوالقاسم خزعلی رحمت‌الله‌علیه را به خاندان محترم و همه‌ی بازماندگان و نیز به دوستان و ارادتمندان ایشان تسلیت عرض میکنم. عمر با برکت این روحانی با فضیلت، سرشار از نقطه‌های درخشان است، سالیان دراز بهره‌گیری از درس امام خمینی و دیگر فقهای بزرگ در قم و مشهد، همراهی با امام بزرگوار از آغازین روزهای نهضت انقلابی و دفاع شجاعانه از آن بزرگمرد و در دوران دشوار اختناق طاغوتی با بیانی رسا و صریح، حضور در مسئولیتهای سنگین پس از پیروزی و عضویت در شورای نگهبان و مجلس خبرگان، صبر جمیل بر شهادت فرزندش در قم و در هنگامه‌ی حرکات انقلابی ملت ایران و آنگاه حفظ قرآن و انس با آن و با دریای بی‌پایان حدیث و نیز فعالیت بلندمدت در تبلیغ و بیان معارف اسلامی، و آنگاه ثبات قدم در خط اصیل و صراط مستقیم انقلاب در همه حال و تا پایان زندگی...

اینها سرفصلهای مهم زندگی این عالم متقی و پرکار است که در دیوان الهی مضبوط و مأجور است ان‌شاءالله.

رحمت و مغفرت الهی برای آن بزرگوار مسألت میکنم.

سیدعلی خامنه‌ای

۲۵ شهریور ۱۳۹۴