لزوم بهره برداری از فرصت طلایی شیعه/حسرت علمای شیعه برای فرصت کنونی اربعین
مقدمه: اربعین که با جذبه اما حسین(ع) شکل می گیرد یک اجتماع معنوی و اخلاقی است و مردم با احساسات پاک و مقدس و نیت های خیری که دارند در این اجتماع شرکت می کنند و آمادگی روحی، روانی و قلبی بسیار خوبی برای گذشت، عفو، اغماض و چشم پوشی دارند و از این فرصت باید استفاده شود چراکه آمادگی قلبی در همه جمعیت برای پذیرش مسائل معنوی و اخلاقی وجود دارد.
به همین خاطر خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا باتوجه به اهمیت پیاده روی اربعین به گفت و گو با دکتر آیت پیمان دبیرکل مجمع جهانی شیعه شناسی پرداخت.
رسا- چه گونه می توان فرهنگ اربعین را جهانی کرد؟
اربعین خود یک رویداد جهانی است چراکه به دلیل مشارکت گسترده شیعیان از همه ملیت ها و اقوام جهان در واقعه اربعین و همینطور به علت گسترش ابعاد آن در عرصه های مختلف رسانه ای در سطح جهان اربعین به بزرگترین رویداد انسانی جهان تبدیل شده است اما آنچه که بیشتر باید به آن اهتمام داشت تبیین معارف و فلسفه اربعین و اهداف قیام سیدالشهدا و آموزه های نهضت مکتبی است که باید برای جهانین تبیین شود چراکه دشمنان تشیع سعی در انحراف اذهان نسبت اهداف قیام اباعبدالله الحسین را دارند.
رسا- راهکارهای بهره برداری از ظرفیت عظیم اربعین چیست؟
این تبیین باید با تمام ابزاری که در زمان حاضر نقش انتقال اطلاعات را برای بشر دارد استفاده شود باید از همه ابزارها و تکنولوژی های انتقال پیام استفاده شود و یعنی ما باید از فرصت بزرگی که اربعین در اختیار ما گذاشته است استفاده کنیم و پیام های مکتب حسینی و اهداف نهضت سیدالشهدا را به زبان های مختلف درسطح جهان تبیین و گسترش دهیم و لازمه اش استفاده از تمامی ابزار و شیوه ها و روش های موجود خصوصا تکنولوژی های ارتباطات که در زمان حاضر که در اختیار همه افراد بشر است و ما هم از این تکنولوژی ها برخوردار هستیم و کار هم در این زمینه بسیار صورت گرفته است و قطعا رسانه های شیعی جهان از این طریق فعال هستند و مراکز و موسسات دینی و شیعی و موسسات فرهنگی تبلیغی در این زمینه بخشی از این وظیفه مهم را انجام می دهند اما وظیفه و تکلیف خیلی فراتر از آنی است که در حال حاضر در حال انجام گرفتن است و یعنی باید بدانیم که ما تحولات تاریخ یک مقطعی را به وجود آورده و یک فرصتی را در اختیار ما شیعیان گذاشته که تبلور و تجلی اش در اربعین به اوج می رسد یعنی در اربعین توجه تمام کانون های جهان به رویداد اربعین و حرکت بزرگ شیعی است که جهان را تحت شعاع خودش قرار داده است و ما باید تلاش کنیم تا این رویداد بزرگ اربعین صرفا به یک حرکت زیارتی عبادی و صرفا به یک امکانات تصحیلات رفاهی زائرین اکتفا نشود بلکه بعد علمی، فرهنگی، تبلیغی و بعد آموزشی آن را نیز باید مورد توجه قرار داد و آنچه در اینجا رمز موفقیت است گسترش ارتباطات علمی، فرهنگی و تبلیغی با تمام گرایشات مختلف فکری که در جهان است می باشد و حتی بهترین جایگاه برای گفتگوی بین ادیانی و گفتمان شیعی با سایر مذاهب اربعین است و ما باید در اربعین این ظرفیت را به خوبی بشناسیم که خوب شناخته و تبیین نشده است و ابعادش خوب بررسی نشده است و ما باید تلاشمان این باشد که فرصت اربعین را در زمینه های مختلف علمی، فرهنگ، تبلیغی، آموزشی، ترویجی و پژوهشی بهینه سازی کنیم و الان فعالیت در همه این زمینه ها وجو دارد ولی باید بهینه سازی شود تا به شرائط بسیار مطلوبی در این زمنیه برسیم.
رسا- نقش حوزه های علمیه در این پیمایش عظیم چیست؟
نقش مهمی که حوزه های علمیه به عهده دارند و متوجه آنان است و باید بیش از پیش به آن پرداخته شود تقویت فکری رویداد اربعین است به این معنا که اندیشمندان حوزوی و صاحبان فکر و قلم و صاحبان کرسی های تدریس و اساتید دانشوران و مبلغین حوزه باید حضور موثری در رویداد اربعین داشته باشند، چه حضور فیزیکی در خود آئین اربعین که در عراق برگزار می شود چه حضور علمی، فرهنگی و رسانه ای در عرصه رسانه های ارتباط جمعی و خصوصا در شبکه های فضای مجازی که بسیاری از سوالات و شبهات و انتظارات در فضای مجازی مطرح می شود و اهتمام کمی به پاسخگویی اینها می شود و بسیار از افراد توانمندی که ما در رشته های مختلف تاریخ، تفسیر، کلام، شبهه شناسی، شیعه شناسی، ژئوپولوتیک شیعه و تفکرات سیاسی داریم که دنیا تشنه شنیدن این هاست که اربعین موجب این توجه و گرایش جهانی به شیعه شناسی شده است که حوزه های علمیه مسئولیت دارند که به این گرایشات و مطالبات جدید جواب بدهند و مراکز حوزوی، پژوهشکده ها و موسسات علمی تخصصی حوزه باید آنچه که در توان دارند را در اربعین بکار گیرند تا پاسخگوی این سیل سوالات و سیل این چرایی ها و ضرورت ها خصوصا پاسخگویی به سوالات جدیدی که در زمینه های مختلف ناظر به رویداد اربعین ایجاد می شود باشند و قطعا انتظار کار و تلاش مضاعف از اندیشمندان و فضلای حوزه های علمیه وجود دارد و انتظارات جهانی این را بیان می کند و توقع دارند که حوزه در رویداد اربعین در بحث راهنمایی و آموزش زائران، پاسخگویی به سوالات و شبهات زائران و آموزش مبانی اعتقادی به زائران نهایت بهره برداری را از فرصت اربعین کند که تا کنون بهره برداری حداقلی صورت گرفته است ولی ما تصورمان این است که حوزه بایستی بهره برداری حداکثری از فرصت اربعین کند و از این وضعیت موجود بتواند زمینه های استفاده از فرصت اربیعن را گسترش دهد.
رسا- آیا اربعین می توان زمنیه ساز تمدن نوین اسلامی باشد؟
یقینا اربعین می تواند یک معرض و یک نمایشگاه از تمام مولفه هایی باشد که با این مولفه ها یک تمدن اسلامی ساخته می شود یعنی تمام آموزههای موجود در قرآن کریم و تمام آنچه در روایات برای ایجاد یک جامعه نمونه و مدینه فاضله و یا یک تمدن نوین جهانی آموزش داده شده است تمام مظاهرش در اربعین به وجود می آید و جلوه هایش در اربعین تجلی می کند یعنی تمام آموزه های انسان دوستی، صلح، احسان، بذل مال و جان در راه خدا، انفاق در راه خدا، مهرورزی، محبت، کمک، حسنات و همه ارزش های متعالی که دین به ما آموزش داده است و با این آموزش ها فرد، خانواده و در نتیجه جامعه ساخته می شود و آن جامعه ساخته شده تمدن جدید و نوین را به وجود می آورد همگی در اربعین به طور عینی وجود دارد به این معنا که اگر اربعین را به خوبی نگاه کنیم یک دانشگاه بزرگی است که در این دانشگاه مردم هم استاد هستند و هم شاگرد و هم عالم هستند و هم متعلم و یعنی درواقع آنچه که اسلام به عنوان خصوصیات یک انسان نمونه در جامعه تعلیم داده است را در جلوه های مختلف اربعین به صحنه می آورند که بیان باشد از خدمت به زوار و زائرینی که در این مسیر سختی هایی را تحمل می کنند تا در این آیین عبادی شرکت کنند که این درواقع صرفا همایش عبادی نیست بلکه یک همایشی است که در آن آموزش های اخلاقی و دینی وجود دارد و ما اگر بخواهیم اوج عرفان و مظاهر اخلاقی را ببینیم می توانیم در اربعین ببینیم لذا اربعین با این مولفه ها و ویژگی ها می تواند رویداد مهمی باشد که بر تمدن جهانی سایه افکنده و بر تمدن اسلامی نیز تاثیر گذار است، ان شالله
رسا- آیا مشارکت در پیمایش اربعین به گروه خاصی اختصاص دارد؟
اربعین یک رویداد بی نهایت گسترده و وسیعی است که هرکسی با هر توانایی، استعداد و تخصصی می تواند در آن نقش آفرینی کند که عبارت است از کارگر ساده آشپزخانه و عمله ساختمان، یک دانشمند و صاحب اندیشه و مداح و روضه خوان که همه این افرد می توانند در جایگاه خودشان نقش آفرینی کنند یعنی عرصه در اربعین اینقدر وسیع است که برای همه افراد چه حضوری و چه مجازی می توانند در حد وسع خودشان نقش آفرینی کنند و هرکسی که می خواهد هر نوع خدمتی که برای ارزش های متعالی دین انجام دهد بهترین عرصه آن خدمت در اربعین است چراکه اربعین خود به خود این فرصت را برای همگان ایجاد کرده است و زمان و مکان را دراختیار قرار داده است و این فرصت بینهایت ارزشمند است که شیعه دارد و هزار و چهارصد سال است که علمای شیعه در آرزوی چنین فرصتی بوده اند و حوزه باید با تمام توان این فرصت ا مغتنم بشمارد و در این عرصه حضور پیدا کند و از همه این فرصت ها بهره برداری کند.
رسا- ممنون از اینکه وقتتان را دراختیار ما گذاشته اید.