سودای مرجعیت به مدد رسانه و مناظره

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، پنجم اسفندماه مناظره ای بین دو نفر از اساتید حوزه پشت درهای بسته برگزار شد، که نمی شود اسم چنین جلسه ای را مناظره گذاشت.

خبرها حاکی از آن بود که قرار است دو شخصیت حوزوی یعنی آقایان خسروپناه و علوی بروجردی به مناظره بپردازند و بنا بود در این مناظره یک بحث مهم و آن هم اقتصاد اسلامی به مناظره گذاشته شود و خروجی آن برای طلاب و دانش پژوهان حوزه اقتصاد اسلامی مفید باشد.

در باب مناظره باید گفت که جدال به حق و بحث هاى منطقى و مسالمت آميز، كه طرفين بحث در پى روشن شدن حقيقت و رسيدن به آن هستند و هيچ كدام قصد برترى جويى بر ديگرى ندارد، نه تنها اشكالى ندارد، بلكه خداوند به آن دستور داده است. آنجا كه مى فرمايد: «و لا تجادلوا اهل الكتاب الا بالتى هى احسن؛ با اهل كتاب (يهود و انصارى) جز به طريقى كه نيكوتر است مجادله نكنيد». و یا در فرازی دیگر می خوانیم: «و جادلهم بالتى هى احسن؛ و با روشى نيكوتر با آنها مجادله و مناظره كن».

لزوم اجرای فرایند مناظره احسن در این فراز قرآنی مخصوص كسانى است كه ذهن آنها قبلا از مسائل نادرستى انباشته شده و بايد از طريق مناظره ذهن شان را خالى كرد تا آمادگى براى پذيرش حق پيدا كنند. بديهى است مجادله و مناظره هنگامى مؤثر مى افتد كه «بالتي هي أحسن» باشد، حق و عدالت و درستى و امانت و صدق و راستى بر آن حكومت كند و از هر گونه توهين و تحقير و خلاف گويى و استكبار خالى باشد، و خلاصه تمام جنبه هاى انسانى آن حفظ شود.

همچنین در باب مناظره و آزاد اندیشی حوزوی باید گفت این مهم مطالبه به زمین مانده رهبر معظم انقلاب و دلسوزان است، منتهی انجام هر مناظره ای، باید مبادی به آدابی هم باشد و در آن صورت است که می توان اسم مناظره را بر آن گذاشت.

اما آنچه که طی روزهای اخیر اتفاق افتاد، علی رغم توضیحاتی که مجری و برگزار کننده این جلسه و برنامه ارائه کرد، موضوعی بس عجیب بود که واکنش شماری از رسانه ها و کانال های حوزوی و طلبگی را نیز به همراه داشت؛ چراکه در این مناظره حجت الاسلام خسروپناه به دفتر آقای علوی بروجردی رفت و در آنجا پشت درهای بسته به مناظره پرداخت.

سؤالی که اینجا مطرح می شود این است که این دیگر چه مناظره ای است؟ در کجای دنیا پشت درهای بسته و بدون حضور رسانه ها و افکار عمومی مناظره انجام می شود؟ آیا این مناظره است و یا چیز دیگری است؟

پس برای انجام یک مناظره لازم است مناظره بین دو طرف و رو درو بوده و مطالب بین دو طرف رد و بدل شود و مخاطب از آن استفاده مطلوب را ببرد این کار می توانست در یک مکان بی طرف و در حضور اصحاب رسانه و فضلای حوزه صورت گرفته و یا در این زمان که بخاطر ویروس کرونا خیلی از جلسات به صورت برخط برگزار می شود این مناظره نیز به صورت برخط از طریق شبکه های اجتماعی پخش می شد. این کار باعث می شد تا حداقل اسم مناظره بر چنین جلسه ای اطلاق شود.

نکته مهم در باب این موضوع بحث اقتصاد اسلامی است. چندی پیش آقای علوی بروجردی مدعی شد که ما اصلا در اسلام چیزی به عنوان اقتصاد اسلامی نداریم. این صحبت ها هنوز هم در محافل مختلف مطرح می شود و اساتید گرانقدری هم تا به امروز به این شبهه جواب داده اند. این مناظره می توانست پاسخ خوبی به این ادعا باشد و اگر به صورت علنی و با حضور فضلای حوزه برگزار می شد، می توانست عیار واقعی مدعیان را نیز به نمایش بگذارد.

از سوی دیگر به دلیل حساسیت بجای چهره ها و بزرگان انقلابی حوزه و سودایی که عده ای درسر دارند و رسانه ها و شبکه های اجتماعی را نیز به مدد گرفته اند، به نظر می رسد اساتید انقلابی حوزه نیز بایستی با حساسیت بیشتری برای ورود به این عرصه ها اقدام کنند تا آن دسته از افرادی که مقبولیت، وزانت و جایگاهی علمی چندانی در حوزه ندارند برای رسیدن به برخی مقاصد که به هیچ وجه صلاحیتش را ندارند، بیش از این وسوسه نشوند.