یادداشت؛
مثبت‌گرایی واقع بینانه، راهی برای مقابله با کرونا و اجتناب از آشفتگی ذهنی
ترس و دلهره یک واکنش یا غریزه طبیعی در مقابل مخاطرات برای انسان است اما اگر ترس و اضطراب بیش از اندازه باشد، زندگی روزانه شخص را مختل می‌کند و از لحاظ جسمی و روحی به فرد آسیب می‌رساند.
به گزارش خبرگزاری رسا، اولویت اصلی و اساسی در مواقع بحران، حفظ آرامش و خونسردی افراد جامعه است و بزرگنمایی و ارائه نظرهای غیرکارشناسی پیرامون ویروس کرونا که عمدتاً در شبکه‌های مجازی مطرح می‌شود نه تنها به کنترل و مهار این ویروس کمک نمی‌کند بلکه ضمن برهم زدن آرامش جامعه، نوعی ترس و دلهره را نیز بین شهروندان ایجاد می‌کند.
اگر غریزه طبیعی ترس به شکل افراطی و غیرواقعی، موضوعات مختلف را با بزرگنمایی رصد کند، توجه و تمرکز فرد نسبت به مسئله نیز، به شکل افراطی افزایش خواهد یافت در نتیجه فرد به جای استفاده مفید از غریزه هشدار دهنده خود، سلامتی و بهزیستی خودش را در ورطه تهدید و آسیب خواهد انداخت.
با توجه به شیوع گسترده و جهانی بیماری کووید-۱۹ مارتین سلیگمن، بنیان گذار روان شناسی مثبت و رئیس مرکز روان شناسی مثبت دانشگاه پنسیلوانیا تمرین سریع و ساده‌ای را برای اجتناب از آشفتگی ذهنی و ایجاد تمرکز ذهنی پیشنهاد داده است.
موقعیت ویروس کرونا و بیماری کووید-۱۹ هر روز در حال تغییر است و این نوسانات سریع و ابهامات مربوط به آن ممکن است موجب اضطراب یا ترس شوند.
سلیگمن می‌گوید: “ذهن انسان در اکثر مواقع به طور خودکار به سمت بدترین موقعیت‌های محتمل سوق داده می‌شود. فاجعه سازی، یک پاسخ سازگارانه تکاملی ذهنی است، اما این پاسخ معمولاً بیش از حد و به طور غیرواقع بیانه‌ای منفی است”.
سلیگمن برای تمرکز و آرامش ذهنی تمرین ساده‌ای به نام “نگاه واقع بینانه” را پیشنهاد می‌دهد که با حدس زدن بدترین اتفاق ممکن که احتمالاً پیش از هر سناریوی دیگری به ذهن‌مان می‌رسد، شروع می‌شود، سپس به بهترین اتفاق ممکن می‌پردازد و سرانجام با پرداختن به محتمل‌ترین اتفاق پایان می‌یابد. هدف از انجام این تمرین تبدیل افکار غیرمنطقی به افکار منطقی است. این تمرین در چهار مرحله انجام می‌شود.
گام اول: از خودتان بپرسید بدترین اتفاقی که ممکن است در این موقعیت برایتان رخ دهد چیست؟
پاسخ این سئوال بسته به سن و وضعیت سلامت شما تغییر می‌کند. سلیگمن برای مثال بدترین اتفاقی را که ممکن است برای خودش به عنوان یک مرد ۷۷ ساله که در حومه پنسیلوانیا زندگی می‌کند، بیفتد، بیان کرده است. بدترین افکار منفی خودآیند او اینها بوده است: “از آنجایی که دخترم به مدرسه می‌رود و با دیگران در تماس است، من حتماً مبتلا می‌شوم. اگر مبتلا شوم، بیماریم حاد می‌شود و از آنجایی که در دهه هفتاد زندگیم هستم، حتماً می‌میرم.”
گام دوم: سپس خودتان را مجبور کنید به بهترین اتفاق ممکن فکر کنید
در این بخش تمرین، سلیگمن ممکن است با خودش فکر کند: نه من و نه هیچ یک از اعضای خانواده‌ام به این بیماری دچار نمی‌شویم. این موج شیوع خیلی زود می‌گذرد و برای ما مشکلی پیش نمی‌آید.
گام سوم: حالا اتفاقی را که بیش از همه محتمل است روی دهد، در نظر بگیرید
سلگیمن گفته برای او واقع بینانه ترین اتفاق این است: “ممکن است من به این بیماری مبتلا شوم، اما مثل اکثر افراد علائمم خفیف خواهد بود. درست است که من از نظر سنی در گروه خطر قرار دارم، اما همیشه ورزش می‌کنم و مشکل جسمی خاصی ندارم، بنابراین احتمالاً یک یا دو هفته در بستر بیماری می‌مانم و دوران نقاهت را می‌گذرانم و بعد دوباره سرپا می‌شوم.”
گام چهارم: در پایان، برای واقع بینانه ترین اتفاق ممکن برنامه ریزی کنید
این کار با انرژی گذاشتن برای اتفاقی که احتمال رخ دادنش وجود ندارد یا خیلی کم است، فرق دارد. در واقع این مرحله به منزلهٔ آماده کردن خود برای مواجهه با موقعیتی است که ممکن است پیش بیاید و چالش انگیز هم هست. برنامهٔ شما به موقعیت‌تان بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر بیمار شوید کسی هست که از فرزند یا فرزندانتان مراقبت کند؟
اگر لازم باشد در خانه بمانید، به مقدار کافی غذا و دارو دارید؟ برای کارتان چه فکری کرده‌اید؟ اگر در گروه در معرض خطر قرار دارید، در صورت ابتلا به بیماری کسی هست که از شما مراقبت کند؟ با پاسخ دادن به این سئوالات و بقیهٔ سئوالات احتمالی و نوشتن آنها به صورت مکتوب آشفتگی ذهنیتان کاهش چشمگیری پیدا می‌کند. (برای نوشتن یک برنامهٔ واقع بینانه باید امکانات، محدودیت‌ها و منابع خود را در نظر بگیرید). سلیگمن این تمرین را در موقعیت‌های مختلف و روی گروه‌های متفاوتی از افراد اجرا کرده و از آن نتیجه گرفته است. بنابراین به شما نیز پیشنهاد می‌کند این تمرین را انجام داده و از نتایج مفید آن بهره مند شوید.
مثبت گرایی واقع بینانه
همهٔ ما با اینگونه انسان‌ها در ارتباط بوده‌ایم: آن مردم راستین مثبتی که از خودشان و زندگی‌شان راضی و شادند. می‌توانیم ببینیم که اگرچه زندگی کاملی ندارند ولی با این حال آنها خوش بین، شکست ناپذیر و مقاوم هستند. این افراد پستی و بلندی‌های زندگی را انکار نمی‌کنند و چیزی که هست را پذیرفته‌اند ولی هیچ وقت نمی‌پذیرند که این همه چیز باشد. آنها خودشان را می‌شناسند و می‌دانند چه می‌خواهند، و برای آن سخت تلاش می‌کنند. این رفتار و روش زندگی را مثبت گرایی واقع بینانه می نامند.
سلیگمن می‌گوید: من در سانتا مونیکا بیشتر از ۳۵ سال درمانگر بودم و آموختم که دیدگاه افرادی با مثبت گرایی واقع بینانه با افزایش سن بهبود می‌یابد. خوشحالی آنها، سلامتی، دست آوردها و خوشنودی‌شان افزایش می‌یابد. اما مردم اینگونه به دنیا نمی‌آیند، همهٔ ما پتانسیل این را داریم که مثل آنها زندگی کنیم. راه‌هایی وجود دارد که شما می‌توانید برای تبدیل شدن به فردی با این دیدگاه به کار بگیرید.
مثبت گرایی واقع بینانه یک روش فکری است که به ما کمک می‌کند تا با افزایش سن، بهتر رشد کنیم و زندگی‌ای را بسازیم که دوست داریم. مثبت گرایی واقع بینانه به این معناست که ما هر چیزی که هست را می‌پذیریم اما محدودیت‌ها و موانعی که بر سر راه مان قرار دارد را بزرگ نمی‌کنیم و توانایی‌های مان را کوچک نمی‌شماریم.
علم و افراد الهام بخش نشان می‌دهند که ما انسان‌ها پتانسیل نامحدودی داریم. مثبت گرایی واقع بینانه یعنی دیدن و پذیرفتن چیزی که در زمان حال وجود دارد چه در دنیای درونی و چه در دنیای بیرونی و سپس متمرکز شدن بر هر چیزی که دوست داریم.
۴ روش برای پرورش مثبت گرایی واقع بینانه/ به احساسات و ادراک خود با دید دیگری نگاه کنید
ما اغلب احساسات مان را با واقعیت اشتباه می‌گیریم. ادراک ما واقعیت نیستند، آنها تنها تفسیر و نتیجه گیری ما از اتفاقات هستند که اغلب بر پایهٔ حقیقت بنا نشده‌اند. برای کنار آمدن با این موضوع، بررسی کردن بهترین و بدترین حالت یک ماجرا و اصل داستان می‌تواند کمک کننده باشد. برای مثال اگر هواشناسی برف را پیش بینی کند، می‌توانیم بوران را در نظر بگیریم (بدترین حالت)، ممکن است هوا آفتابی باشد (بهترین حالت) و یا یک مقدار معینی از برف را تصور کنیم (اصل ماجرا).
سازگاری با یک دیدگاه وسیع‌تر نیز می‌تواند کمک کند. ” همیشه می‌تواند بدترین حالت باشد.” دفعهٔ بعدی که احساس پوچی کردید، مستندی در مورد مردمی ببینید که برای زنده ماندن تقلا می‌کنند. این کار می‌تواند دیدگاه شما را در مورد شرایط تان فوراً تغییر می‌دهد و راه حل جدیدی را در اختیار شما قرار دهد. همیشه کاری وجود دارد که بتوانید با انجام آن شرایط تان را بهتر کنید، حتی اگر این کار تنها تغییر دیدگاه تان نسبت به مسائل باشد.
بینش خود را فراتر از چند راه حل ساده ببرید
افراد خوش بین فرصت‌ها را می‌بینند، در حالی که بدبین‌ها مشکلات را. چیزهایی که ما بر روی آنها بسیار تمرکز می‌کنیم به دیدگاه ما نسبت به جهان تبدیل می‌شود. این دیدگاه‌های متفاوت می‌تواند تغییر بزرگی در زندگی ما به وجود بیاورد. زندگی شاد متعلق به افرادی است که از مشکلات آگاهی پیدا می‌کنند (واقع بینانه) و بعد تمرکز خود را برای یافتن راه حل می‌گذارند (مثبت گرایی).
جواب بهتری می‌گیرید اگر تمرکزتان را تنها بر روی راه حل نگذارید و به دیدگاهی که می‌خواهید داشته باشید نیز توجه کنید. شما زمانی که سعی می‌کنید تا اتفاقی مثبت رقم بزنید، نسبت به زمانی که سعی می‌کنید تا اتفاقات منفی را اصلاح کنید، قوی‌تر خواهید بود. برای مثال اگر بیمار باشید، تمرکز بر روی راه حل به معنای یافتن درمان است. ولی بینش را بالا بردن یعنی به دنبال چیزی فراتر از یک درمان بودن.
برای افزایش توانایی‌تان، با خودتان صحبت کنید
صحبت با خودتان می‌تواند بر هر بخش زندگی‌تان تأثیر بگذارد. همچنین می‌تواند اعتماد به نفس و عزت نفس تان را افزایش بدهد، که این کار به شما در رسیدن به اهداف تان کمک می‌کند و انرژی و وقتی را که برای باور این موضوع که ما نمی‌توانیم کاری انجام دهیم، صرف می‌کنیم، کاهش می‌دهد.
یک راه برای داشتن بهترین زندگی این است که با خودتان طوری صحبت کنید که به شما یادآوری شود که بر زندگی‌تان کنترل دارید و مقاوم هستید و توانایی این را دارید که رشد کنید و چالش‌ها را با موفقیت پشت سر بگذارید.
حتی در لغات هم واژه‌های مجبور بودن را با انتخاب کردن و واژهٔ مشکل را با پروژه جایگزین کنید. مشاهده خواهید کرد که رفتار و احساس تان تا چه اندازه تغییر می‌کند. هر چالش یک فرصت است تا در مورد خودتان یاد بگیرید و انسانی شوید که همیشه می‌خواستید باشید: شجاع، عاقل و دوست داشتنی.
مدل و یا الگوهایی الهام بخش برای خود بیابید
توجه به افرادی که شما تحسین شان می‌کنید و از آنها الهام می‌گیرید، راه خوبی برای تغییر موضوعی است که شما آن را ” واقع بینانه” می دانید. توسط آنها شما می‌بینید که چه چیزهایی امکان دارد و می‌توانید لیست جدیدی برای اهداف تان تنظیم کنید.
این چهار روش، روش‌هایی برای چگونگی تغییر احساس تان نسبت به خودتان و جهان است. علم به ما نشان داده است که بدون در نظر گرفتن سن، عقل ما خاصیت شکل گیری دوباره دارد. با تمرین و ارادهٔ قوی می‌توانید زندگی را با مثبت گرایی واقع بینانه ببینید.
منبع: وسائل
ارسال نظرات