بررسی تطبیقی نشانه‌های قیام حضرت مهدی در روایات فریقین

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، دانشگاه معارف اسلامی وابسته به نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه ها،کتاب «بررسی تطبیقی نشانه‌های قیام حضرت مهدی(عج) در روایات فریقین» را به قلم سید ضیاءالدین علیانسب منتشر کرد.

پیامبر اکرم(ص) در روایتی که جابر بن عبدالله أنصاری راوی آن است، به بیان نام‌های یکایک معصومان(ع) و جانشینان پس از خود پرداخت که نخستین آنها امام علی(ع) و آخرین‌شان امام مهدی(عج) است.

با شهادت امام حسن عسکری(ع)، دوره امامت حضرت مهدی(عج) در پس غیبت صغری آغاز گشت و رابطه شیعیان با آن حضرت به واسطه چهار وکیل و نائب خاص ایشان به انجام می‌رسید که آنان یکی در پی دیگری آمدند و رفتند.

با رحلت علی بن محمد سَمُری؛ آخرین نائب خاص در سال ۳۲۹ق، دوره غیبت کبری آغاز شد و از آن زمان تاکنون جهان در انتظار ظهور آن إمام همام است تا با ظهورش زمین را سراسر از عدل و نور خویش پر سازد.

در روایات و منابع اسلامی از شیعه و سنی برای قیام و ظهور آن حضرت نشانه‌هایی بیان شده است. بخشی از این روایات با کاربست تعابیری نظیر: «حتم و محتوم» بیانگر حتمی‌بودن رخداد این نشانه‌هاست.

حجت الاسلام سید ضیاء‌الدین علیانسب دانشیار گروه معارف اسلامی دانشگاه حضرت معصومه(س) در این تحقیق کوشیده است تا با تتبع در منابع حدیثی فریقین، روایات ناظر به علائم حتمی قیام و ظهور حضرت را بررسی نماید و از راهنمایی و مشاوره استادان ارجمند، حجج اسلام: محمدعلی مهدوی راد و سید رضا مؤدب در به ثمر رسیدن این تحقیق سود برد.

 ساختار کتاب:

این اثر در سه فصل با عنوان­ های: کلیات و مفاهیم، واکاوی تعداد علائم حتمی و روایات و نقاط اشتراک و افتراق محتوای روایات فریقین در نشانه‌های حتمی سامان یافته است.

نگارنده در فصل اول عنوان های جایگاه امام مهدی(عج) و نشانه­ های ظهور در هندسه دین، معیار ارزیابی روایت نشانه­های قیام امام مهدی(عج)، چیستی مطالعات تطبیقی، فریقین(تشیع و اهل بیت)، ارزیابی دیدگاه مرحوم صدر، پاره ای از شرایط ظهور، پیامدهای تربیتی ـ اجتماعی علائم حتمی ظهور، حق خواهی و حق مداری، باطل گریزی، امیدبخشی، جنبه­ های امتحانی نشانه های ظهور و ثبات قدم در فتنه­ ها، و برنامه ریزی کلان را بررسی کرده است.

 همچنین نویسنده در فصل دوم به بررسی مطالبی همچون تعداد احادیث حاکی از حتمیت علائم، واژه های کلیدی، شاخص های شناخت علائم حتمی در روایت، حتمیت پنج شماره، تعداد نشانه های حتمی روایت و بررسی نشانه ها پرداخته است.

مؤلف  در فصل سوم نیز اشتراک و افتراق محتوای روایت در نشانه های حتمی همانند: یمانی، سفانی، خسف بیداء، قتل نفس زکیه، ندای آسمانی را بررسی کرده است.

 برشی از کتاب:

جنبه های امتحانی نشانه ­های ظهور و ثبات در فتنه ها

دشواری حفظ ایمان و مواظبت بر تقوا در دوران غیبت، همچون کندن خارها از بوته خار یا نگه داشتن قطعه سنگی گداخته در در دست است و امام صادق(ع) فرمود:  مردم باید خالص، جدا و غربال شوند و گروه زیادی خارج می شوند.

آمادگی برای درگیری با عوامل امتحانی مبهم و دشوار می تواند بیان کننده سختی مواجهه یا مسأله مهدویت بوده، بهترین آثر برای شناخت این علائم باشد و از این رو، جنبه امتحانی نشانه ­ها می تواند در هر یک از نشانه­ ها به صورت مصداقی تحلیل شود؛ یعنی اگر کسی جنبه امتحانی نشانه ­ها را ملاحظه کند، در تمامی مصادیق ظلم وجور مطرح در آخر الزمان، خود را ارزیابی می کند و مثلا روایات که در توصیف مردم آخر الزمان می گوید: «مردم اخر الزمان، چنین و چنان هستند» هریک شخص خود را در معرض روایت قرار دهد و ملاحظه کند آیا خودش نیز چنین است؟

 مانند روایات وضعیت اخلاقی پیش از ظهور، وضعیت اعتقادی، وضعیت دولت­ ها و ... و

برنامه ریزی کلان

 نشانه ­های قیام مهدی(عج) حوادث آینده بشر است که اهل بیت(عج) با بیان آنها، آینده را پیش روی منتظران ترسیم کرده اند تا در هنگام رخ دادن آن علائم؛ برای مواجهه درست با آنها برنامه ریزی مناسب انجام شود.

 آز انجا که بخش مهمی از علائم ظهور، امور سیاسی اسلام به شمار می آید، باید مسؤولان در رده ­های بالا در بررسی استراتژیک به آنها پرداخته، برنامه های خود را در سطح کلان طبق آن تنظیم نمایند. در شرایط حساسی که اینک بر منطقه خاورمیانه حاکم شده و غرببه  سرکردگی آمریکا با تمام قوا به خاورمیانه لشکرکشی کرده است، می­ توان تمام این برنامه­ها را برای پیشگیری از علائم ظهور مهدی(عج) و در نتیجه قیام آن حضرت تحلیل نمود. آنان می دانند که در این نبرد اتفاقات بزرگ رخ خواهد داد و در سطح جهان اثرگذار بوده و تمام معادلات جهانی را دگرگون خواهد.

از همین رو از ابتدا برای کنترل تمام قضایا که مرکز ثقل آن در خاورمیانه است، به اینجا لشکر کشی کرده تا بر ان اشراف داشته باشند و مبشران کلیسا نیز از قوع قضایای بس خطیر و هولناک در این منطقه خبر داده ­اند و این خبرها موجب شده که سیاست مداران استکبار برنامه ­های استراژیک خود را در سطح کلان بر اساس آن پایه ریزی کنند.

 حتی ممکن است توجه بیش از حد آمریکا و هم پیمانانش به منطقه خاورمیانه به خصوص عراق و سوریه، این گونه تحلیل شود که معرکه «آرمگدون» در این منطقه به ویژه در جایی بین سوریه و فلسطین اتفاق خواهد افتاد؛ از این روی، مشخص شدن نقاط استراتژیک در روایت علامت مانند شام، قدس، عکا، مدینه، عراق، بصره، کوفه و مصر می­ تواند چشم اندازی برای برنامه ریزی کلان در کشورهای اسلامی باشد..

کتاب «بررسی تطبیقی نشانه‌های قیام حضرت مهدی(عج) در روایات فریقین»