بن‌بست انتخاباتی اسرائیل به کدام سمت می‌رود؟

به گزارش خبرگزاري رسا، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در پیچیده‌ترین شرایط حیات سیاسی خود به سر می‌برد. شکست در تشکیل کابینه، اعلام رسمی جرم از سوی دادستانی، تلاش اعضای حزب لیکود برای برکناری وی از ریاست حزب و اعتراضات خیابانی باعث شده که نتانیاهو عمر سیاسی خود را بیش از هر زمان دیگری در خطر ببیند. در واقع برزخ سه‌گانه‌ای که نتانیاهو در آن گرفتار شده می‌تواند در نهایت وی را روانه زندان کند. اما وضعیت نتانیاهو در این برزخ چگونه است؟

ردای نخست‌وزیری؛ گاهی دور گاهی نزدیک

شاید بتوان بزرگترین هراس نتانیاهو را خداحافظی با پست نخست وزیری دانست. چرا که تا زمانی که نتانیاهو در این پست قرار دارد حاشیه امنی برای خود قائل بوده و از نوعی مصونیت قضایی (هرچند غیر رسمی) برخوردار است. نتانیاهو از سال ۲۰۰۹ تاکنون پست نخست وزیری اسرائیل را بر عهده دارد. وی از ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۹ نیز نخست وزیر اسرائیل بود. در واقع، طولانی‌ترین دوران نخست وزیری در اسرائیل به نتانیاهو تعلق دارد. به همین دلیل از دست دادن این پست تبدیل به بزرگترین کابوس زندگی وی شده است.

رژیم صهیونیستی نوامبر ۲۰۱۸ جنگ علیه باریکه غزه را آغاز کرد، اما پس از تنها ۴ روز مجبور به پذیرش آتش بس شد. این آتش بس منجر به خروج لیبرمن از کابینه نتانیاهو و در نتیجه فروپاشی کابینه شد. انتخابات پارلمانی زودهنگام در ۹ آوریل ۲۰۱۹ برگزار شد و با وجود موفقیت نتانیاهو در انتخابات، اما در مدت ۴۲ روز موفق به تشکیل کابینه نشد و در نهایت انتخابات دوم برگزار شد. در انتخابات ۱۷ سپتامبر با وجود کاهش آرای نتانیاهو، اما بار دیگر وی مامور به تشکیل کابینه شد، اما در مدت ۲۸ روز موفق نشد و رقیب وی بنی گانتس نیز در همین مدت از تشکیل کابینه عاجز ماند در نهایت این ماموریت به پارلمان رژیم صهیونیستی (کنست) سپرده شد. در واقع یک سال پس از فروپاشی کابینه نتانیاهو، در نوامبر ۲۰۱۹ رئیس رژیم صهیونیستی برای نخستین بار طی ۷۱ سال گذشته پارلمان این رژیم را مامور تعیین نخست وزیر جدید کرده است.

«رووین ریولین» با بیان اینکه برای اولین بار در تاریخ هفتاد ساله اسرائیل هیچ نخست وزیری نتوانسته تشکیل کابینه دهد، ملاحظات سیاسی را عامل ناکامی نتانیاهو و گانتس در تشکیل کابینه عنوان کرد. در صورتی که پارلمان نیز موفق به تعیین نخست وزیر نشود انتخابات سوم برگزار خواهد شد. در واقع در یک سال اخیر نتانیاهو نه موفق به تشکیل کابینه شده و نه اجازه این موفقیت را به دیگران داده است. وی که طولانی‌ترین زمان نخست وزیری در اسرائیل را دارد در کابوس حذف شدن از نخست وزیری است. انتخابات سوم در صورت برگزاری می‌تواند به عنوان آخرین امید نتانیاهو باشد.

پرونده‌های فساد نتانیاهو

اما دومین هراس بزرگ نتانیاهو را باید پرونده‌های فساد وی دانست. نتانیاهو روز پنجشنبه ۳۰ آبان ماه رسما با سه اتهام روبه رو شد. دادستانی رژیم صهیونیستی در بیانیه‌ای اعلام کرد که نتانیاهو به تقلب، دریافت رشوه و سوء استفاده از اعتماد عمومی متهم شده است. دادستانی رژیم صهیونیستی با ارسال نامه‌هایی به وکیل نتانیاهو و رئیس پارلمان این رژیم، خواستار آغاز سلب مصونیت پارلمانی نتانیاهو شده است. نتانیاهو ۳۰ روز فرصت دارد تا به صدور درخواست سلب مصونیت، اعتراض کند. پلیس رژیم صهیونیستی سه پرونده درخصوص فساد دولتی و مالی علیه نخست وزیر خود تشکیل داده و طی یک سال اخیر از منابع مختلفی شامل دستیاران و وزیران پیشین کابینه، بازجویی کرده است.

۱. اولین مورد موسوم به «پرونده ۱۰۰۰» است که در آن نتانیاهو به دریافت مستقیم رشوه و رانت‌خواری متهم است.
۲. پرونده دوم فساد مالی نتانیاهو موسوم به «پرونده ۲۰۰۰» درباره سوء استفاده از قدرت و جایگاه خود جهت تحت فشار قرار دادن «آرنون موزس» صاحب‌امتیاز نشریه «یدیعوت آحارونوت» برای ارائه پوشش بهتر از اخبار نخست‌وزیری است.
۳. او همچنین در «پرونده ۴۰۰۰» متهم است به «شائول ایلوویچ» مالک شرکت «بِزِک» میلیون‌ها دلار تسهیلات مالی پرداخت کرده تا پایگاه خبری «واللا» وابسته به این سرمایه دار صهیونیست از او و همسرش حمایت رسانه‌ای بهتری داشته باشد.

برکناری از ریاست حزب لیکود

سومین عاملی که برزخ نتانیاهو را ایجاد کرده به ناکامی‌های متوالی وی در تشکیل کابینه برمی گردد که باعث تشدید اعتراض‌های اعضای حزب لیکود علیه نتانیاهو شده است. در واقع پس از ناکامی بنی گانتس در تشکیل کابینه این گزینه مطرح شده که تنها با عدم حضور نتانیاهو در رأس لیکود، امکان به وجود آمدن ائتلاف وجود دارد؛ لذا یکی از سناریو‌های مطرح شده در عرصه سیاسی رژیم صهیونیستی این است که با کنار رفتن نتانیاهو، بین ائتلاف آبی- سفید و لیکود ائتلاف جدیدی شکل گیرد و کابینه را این ائتلاف جدید به وجود آورد. به دنبال ارائه این سناریو، این زمزمه در حزب لیکود قوت گرفته که نتانیاهو باید از ریاست لیکود کنار رود تا ائتلاف و کابینه به وجود آید. صدا‌های زیادی از حزب لیکود برای برکناری نتانیاهو به گوش می‌رسد. مهم‌ترین رقیب نتانیاهو در لیکود، «جدعون ساعر» است که خود را اخیرا مشتاق ریاست حزب لیکود و حتی نخست وزیری نشان داده است.

جدعون ساعر پس از آنکه نتانیاهو از ابتدای سال جاری میلادی دو بار در تشکیل کابینه ناکام مانده از حزب راستگرای لیکود درخواست کرده که قبل از برگزاری انتخابات سوم پارلمانی برای ریاست حزب بار دیگر انتخابات برگزار شود. ساعر ٢١ نوامبر۲۰۱۹ اعلام کرد: «غیرعقلانی و غیرمنطقی است که فکر کنیم با برگزاری انتخابات سوم، نتانیاهو خواهد توانست کابینه تشکیل دهد، من فکر می‌کنم قادر به تشکیل کابینه خواهم بود.» نتانیاهو که می‌داند کنار گذاشتن از ریاست حزب لیکود به معنای از دست دادن نخست وزیری و بررسی پرونده‌های فساد وی است، تلاش‌های جدی برای باقی ماندن در ریاست حزب لیکود آغاز کرده است.

در نهایت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با حاییم کاتز، رئیس کمیته مرکزی حزب لیکود و مسئول برگزارکننده انتخابات داخلی در آن برای برگزاری انتخابات داخلی در لیکود در طول شش هفته آینده توافق کرد. به گفته رسانه‌های رژیم صهیونیستی، تفاهم صورت‌گرفته بین دو طرف این موضوع را مورد بحث قرار نداده است که آیا انتخابات داخلی لیکود در یازدهم دسامبر، قبل از انحلال احتمالی کنست برگزار خواهد شد یا خیر. جدعون ساعر رقیب نتانیاهو در حزب لیکود اعلام کرده، حتی اگر انتخابات سوم و چهارمی نیز برگزار شود، نتانیاهو باز هم قادر به تشکیل کابینه نخواهد شد. ساعر با استقبال از موافقت نتانیاهو برای برگزاری انتخابات داخلی در حزب لیکود گفت: اگر من در انتخابات مقدماتی پیروز شوم، می‌توانم کابینه‌ای را در سایه کنست کنونی تشکیل دهم.

طی ۴ سال گذشته ۳ نفر برای ریاست لیکود اعلام آمادگی کرده‌اند. گزینه اول، جدعون ساعر، وزیر اسبق آموزش رژیم صهیونیستی است که همواره به عنوان رقیب نتانیاهو برای ریاست لیکود در انتخابات داخلی لیکود شرکت کرده است. ساعر از قدرت پایینی برخوردار است و در هیچ یک از انتخابات‌های داخلی نتوانسته به نتانیاهو نزدیک شود. گزینه دوم، نیر برکات، شهردار سابق شهر قدس اشغالی است. او نیز طی یکسال گذشته به عنوان رقیب نتانیاهو وارد میدان شده است، اما شانس چندانی در مقابل نتانیاهو ندارد. گزینه سوم، یسرائیل کاتص، وزیر خارجه، وزیر راه و وزیر امنیت رژیم صهیونیستی است. او به اطاعت تام از نتانیاهو مشهور است و گفته می‌شود به این دلیل به عنوان وزیر خارجه از سوی نتانیاهو معرفی شد که دستورات نتانیاهو را در آنجا اجرا کند. کاتص نزدیک‌ترین گزینه به ریاست لیکود پس از نتانیاهو است چرا که از سوی خود او حمایت می‌شود.

یکی از دلایل امیدواری نتانیاهو به پیروزی در انتخابات درون حزبی این است که او طی سال‌های گذشته تمامی مخالفانش را از لیکود بیرون رانده است. آیلت شاکید، نفتالی بنت و موشه یعلون مشهور‌ترین شخصیت‌هایی هستند که با مخالفت با نتانیاهو از حزب لیکود بیرون رفته‌اند. اما در هر صورت انتخابات درون حزبی لیکود برای نتانیاهو یک نگرانی جدید ایجاد کرده است. چرا که حتی وی در صورت مطمئن بودن به موفقیت در این انتخابات، باید بخشی از توان و سرمایه خود را برای پیروزی در انتخابات مربوط به ریاست لیکود هزینه کند.

بسیاری معتقدند که دوران نخست وزیری نتانیاهو به سر آمده و در نهایت وی باید از این پست خداحافظی کند. عده‌ای دیگر معتقدند که نتانیاهو در پرونده‌های فساد جان سالم به در نخواهد برد و درنهایت زندانی خواهد شد. عده کم تری هم قائل به این هستند در انتخابات درون حزبی لیکود، رقبای نتانیاهو قادر به شکست وی هستند. اما نکته مهم این است که نتانیاهو در بن بست سیاسی و انتخاباتی به دنبال برگ برنده‌هایی با هدف نجات خود است. نتانیاهو که برای رهایی از این بن بست در یک سال اخیر چند بار به غزه حمله کرده و با شکست مواجه شده در نهایت اقدام به از سرگیری ترور فرماندهان مقاومت فلسطین کرد. در این راستا بهاء ابوالعطا از فرماندهان نظامی ترور شد، اما نتیجه این ترور تحمیل آتش بس پس از تنها ۲ روز نبرد بود و طی این ۲ روز تل آویو به شهر ارواح تبدیل شد و مدارس این شهر برای نخستین بار پس از دهه ۹۰ میلادی از ترس موشک‌های مقاومت تعطیل شدند.

حتی امتیازات ویژه‌ای که ترامپ با هدف نجات نتانیاهو به وی اعطا کرده نیز تاکنون فایده بخش نبوده است. قانونی کردن شهرک سازی در کرانه باختری آخرین اقدامی بود که ترامپ باهدف نجات نخست وزیر اسرائیل انجام داده است. نتانیاهو بیش از هر زمان دیگری به زندان نزدیک شده و تداوم بن بست انتخاباتی در اسرائیل تنها زمان رفتن وی به زندان را به تاخیر خواهد انداخت./1360//101/خ