تعلیم و تعلم باید بر اساس تزکیه نفس باشد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت‌الله محمدباقر تحریری تولیت مدرسه علمیه مروی، امروز در جلسه درس اخلاق اساتید حوزه های علمیه خواهران استان تهران که در مدرسه علمیه کوثریه برگزار شد، گفت: خلقت هستی همه بر اساس علم الهی است.

وی افزود: انسان با واسطه کسب علم خاص است که می تواند در مسیر عبودیت حق قرار گیرد؛ این عبودیت اگر بخواهد درست شکل بگیرد باید آن عبودیت در نهایت خلوص باشد.

آیت‌الله تحریری با طرح این پرسش که عبودیت خالصانه چگونه شکل می گیرد، ابراز کرد: به طور خاص عبودیت خالصانه در عالم دینی باید تحقق پیدا کند؛ خداوند در قرآن کریم این صفت را مختص عالمان بیان می کند و می فرماید: فقط در میان بندگان عالمان هستند که خشیت از حق تعالی دارند؛ بنابراین انسان برای رسیدن به عبودیت باید عمل صالح انجام دهد.

تولیت مدرسه علمیه مروی با اشاره به آیات الهی، اظهار داشت: در قرآن کریم آمده خلقت عوالم وجودیه را مهیا کردیم به این غایت که انسان با اعمال صالح امتحان شود؛ انسان از همان ابتدا که می خواهد حرکت کمالی خود را آغاز کند با ایمان و عمل صالح امتحان می شود از این رو است که عمل صالح بدون ایمان معنا ندارد.

وی با تاکید بر اینکه انسان باید نسبت به اعمال صالح و غیر صالح آگاهی داشته باشد تا در مسیر امتحان به آسیب های احتمالی آگاه شود، گفت: امام صادق(ع) در حدیث شریف اصول کافی می فرمایند: من همه علوم انسان ها را در چهار مورد خدا شناسی، خود شناسی، هدف شناسی و دشمن شناسی یافتم.

آیت‌الله تحریری ادامه داد: آن علمی که سبب امتیاز حقیقی انسان از سایر مخلوقات الهی شود همین چهار علم است بنابراین انسان باید نسبت به آن علوم آگاهی پیدا کند و در  زندگانی خود تحقق بخشد.

تولیت مدرسه علمیه مروی با اشاره به اینکه نخستین بخش از علم، معرفت به پروردگار متعال است که این معرفت اقسامی دارد، گفت: نخستین مرحله علم حقیقی معرفت حصولی است که به جنبه های مفهومی و تصدیقی بر می گردد که گاهی با روش عقلانی و با شناخت فطری همراه و گاهی نیز آن معرفت به صورت تعبدی و نقلی است.

وی ادامه داد: مرحله دوم اینکه انسان خداوند را بشناسد و بداند پروردگار از او چه خواسته و آخر بشناسد چه چیزی انسان را از دین خارج می کند.

آیت الله تحریری با بیان اینکه انسان در مسیر عبودیت نیازمند آسیب شناسی است، گفت: با آسیب شناسی است که انسان می تواند در مواجهه با ادراکات انحرافی و یا تمایلات غیر الهی خود را در مسیر عبودیت حفظ کند. قرآن کریم در این مسیر انسان را هشدار می دهد که ممکن است دو معبود باطل و وهمی در مسیر عبودیت انسان قرار بگیرد که نخستین آن هوای نفس و دیگری شیطان است.

تولیت مدرسه علمیه مروی با اشاره به اینکه صراط مستقیم مسیری است انسان ها به صورت خاص در آن قرار می‌گیرند، عنوان کرد: کسانی که در مسیر صراط قرار می گیرند انسان های شایسته ای هستند و الگوهای تام بشریت برای رسیدن به غایت از خلقت محسوب می شوند.

وی ادامه داد: انبیای الهی، صالحان، صدیقان و شهدا دوستان انسان در سیر الی الله و ارتباط عبودی با خداوند متعال هستند؛ شیطان و هوای نفس در وجود این چهار گروه حکومت ندارد. انسان اگر بخواهد با اولیای الهی همراه باشد باید به اوصاف آن بزرگان متصف شود.

آیت الله تحریری با تاکید بر اینکه انسان باید نسبت به جایگاه تعلیم و تعلم در دین آگاه باشد، عنوان کرد: این جایگاه مهم مقدماتی است تا انسان مودب به آداب الهی و اولیای الهی شود اگر کسی می خواهد پیشرو و رهبر دیگران باشد باید در عمل و رفتار مودب به آداب الهی شود.

تولیت مدرسه علمیه مروی با تاکید بر اینکه علمای دین با عمل به معلومات دینی دیگران را به فرا گرفتن علوم دینی ترغیب کنند، ادامه داد: کسانی که علوم دینی را فرا می گیرند باید عامل به چیزهایی باشند که فرا گرفته اند اگر می بینیم برخی انسان ها به کسب علوم دینی رغبتی ندارند به خاطر آن است که عده ای از افرادی که این علوم را فرا گرفتند عامل به معلومات خودشان نبودند.

وی با بیان اینکه ارزش انسان به پیدا کردن علم دین است، خاطرنشان کرد: انسان تا در وادی تعلم دین قرار نگیرد هر کاری هم که انجام دهد ارزشی ندارد از این رو در دستورات دینی آمده انسان با عالم دینی در ارتباط باشد. انسان به واسطه علم و ادب می تواند به غایت حقیقی خلقت برسد و به قرب الهی دست یابد. تعلیم و تعلم باید بر اساس تربیت باشد که غایت آن تزکیه است./813/پ202/ب1