"حجاب" راهبرد اصلی جامعه دینی

به گزارش باشگاه نویسندگان حوزوی رسا، سیدمحمد متکلم

تمدن‌سازی اسلامی، حقیقتی است که 124 هزار نبی و 12 امام معصوم برای برپایی آن، از تمام هستی خود گذشته و در راه آن به انسان‌سازی و جریان‌سازی مشغول شدند. این جریان پس از گذراندن دوران سخت و رد شدن از گذرگاه‌های صعب العبور که 1400 سال به طول انجامید، امروز به بار نشسته و هدفی جز پیاده‌سازی آرمان اسلام یعنی حکومت اسلامی، ندارد.

حکومت اسلامی محقق نخواهد شد مگر با نهادینه شدن اصول و فروع اسلام که نقش ستون را برای خیمه ایفا می‌کنند؛ از عمودهای مهم دین، اصل امر به معروف و نهی از منکر است.[1] یکی از ادله‌ای که اهمیت این اصل را اثبات می‌کند، نامه‌ای است که امام سوم شیعیان(ع) در آن علت حرکت خود و اهل‌بیت شان را تحریر نموده اند.

امام حسین برای چه به کربلا رفت؟

«انّما خرجت لطلب الاصلاح فی امّة جدّی أُرِيدُ أَن آمُر بِالمَعرُوفِ وَ أَنهي عَنِ المُنكَرِ»[2] حال با توجه به این نکته که منفورترین انسان‌ها نزد خداوند کسی است که سیره امام را برگزیند ولی از آن پیروی نکند، وظیفه اصلی داعیه‌داران حکومت اسلامی احیای این امر است.

قرآن کریم، پس از بیان حکم پوشش در آیه 31 سوره نور، می‌فرماید: وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛ همه به سوی خدا بازگشت کنید شاید که رستگار شوید. قرآن بر این است که در پایان دستورها، مردم را به خدا متوجه می‌سازد تا در به کار بستن دستورهای او سهل‌انگار نباشند.[3]

حضور بدون مرز زن در جامعه

خداوند برای زنان، ماندن در خانه را ترجیح داده است زیرا حضور بدون مرز زن در اجتماع، از افعال و کردار جاهلیت بود.[4] پس از امر به ماندن زن در خانه، خداوند دلیلش را اینگونه بیان می‌کند که اگر بانوان بدون مرز در جامعه حضور داشته باشند، گویا به جاهلیت بازگشته اند؛ از آنجا که انسان لایزال دنبال کمال است و از جاهلیت به دور، ماندن در خانه را ترجیح می‌دهد.

قرآن کریم برای هرکس شأنیت بیشتری قائل شده، دستور داده است او محفوظ بماند به گونه‌ای که در معرض دید اغیار نباشد؛ در قرآن، بیشترین شان را به همسران و اهل‌بیت پیامبر داده است و به همین علت برای آنان احکام جداگانه‌ای را وضع می‌کند. روش امر به معروف در اینجا، بزرگ نشان دادن شان زن است به گونه‌ای که می‌گوید: شما شانتان بالاتر از این است که بخواهید در معرض دید باشید و همه زینت‌هایتان را ببینند.[5]

نسخه غرب درد خودشان را درمان نکرده است

الگوی مقابل اسلام که امروز شمشیر کشیده است تا ریشه حیا را در کشورمان قطع کند، تا به حال به این اندیشیدیم که خودشان را در کجای داستان زندگی اجتماعی قرار داده است و آیا نسخه‌ای که برای ما پیچیده‌اند، خودشان را درمان کرده است یا به محاق برده؟

اگر به میزان آمار خودکشی، تعداد فرزندان نامشروع در کشورهای مختلف و خشونت علیه زنان را ببنیم، متوجه می‌شویم که فلسفه رفتاری این اتفاق به دنبال حرمت و شخصیت قائل شدن برای زن است تا نسبت به اتفاقات مختلفی که در جامعه روی می‌دهد، بتواند اراده خویش را در جامعه معطوف به سمت تربیت کند.

آیا زن ابزار تربیت است؟

زن ابزار تربیت نسل بعد نیست، زن هدایت‌کننده نسل بشر است. اگر در جامعه مادران نیک سیرت داشته باشیم که خود را به درستی در مسیر هدایت قرار داده باشند، به یقین نسل بعدی در جامعه یک نسل عاقل پرتلاش، اهل کار و با تأمل خواهد بود. تلاش قرآن در تشریح حجاب به معنای محدودیت و انزوا طلبی نیست، بلکه تلاش جدی برای تلاش هدفمند زنان در جامعه مطابق با تلاش‌هایش است.

در حوزه امر به معروف و نهی از منکر، مسئله این است که ما در اجرای آن منطق را دخالت نمی‌دهیم؛ در صورتی که هر کاری منطق مخصوص به خود را دارد. نکته‌ای که آن را شناخته و برایش ارزش قائل شدیم، [امر به معروف] زبانی بود نه عملی.[6] با نکاتی که گذشت، بعضی از شیوه‌های امر به معروف درباره بحث حجاب و پوشش روشن شد. ما باید با استفاده از خط‌هایی که قرآن به ما داده و راهبردهایی که پیش روی ما نهاده، احکام را در جامعه پیاده کنیم تا بتوانیم خود پرچم‌دار حکومت اسلامی باشیم. /882/ی703/س

منابع

[1] . عَنْ الباقِرِ عليه السلام: اِنَّ الأمرَ. بِالمَعْرُوفِ وَ النَّهْىَ عَنِ الْمُنكَرِ فَريَضَةٌ عـَظيمَةٌ بِهـا تـُقامُ الفـَرائِضُ وَ تَأْمَنُ المَذاهِبُ؛ امر به معروف و نهى از منكر دو واجب بزرگ الهى مى باشند كه ساير واجبات با آنها بر پا مى مانند؛ وسائل الشيعه، ج 11، ص 395، ح 6

[2] . مقتل خوارزمی، ج1، ص188

[3] . مجموعه آثار شهید مطهری، مساله حجاب، استیذان، ص491

[4] . وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَىٰ؛ احزاب، 33

[5] . آیه 32 سوره احزاب

[6] . مجموعه آثار شهید مطهری، ده گفتار، امر به معروف و نهی از منکر، ص 205