یادداشت؛
سیاست‌های اقتصادی مرتبط با شرکت‌های بزرگ جهانی
در بین لیست ۱۰۰ اقتصاد بزرگ دنیا، تنها نام ۲۹ کشور به چشم می‌خورد! و ۷۱ اقتصاد بزرگ و اول دنیا متعلق به شرکت‌ها است.
به گزارش خبرگزاری رسا، تمام سیاستمداران در دنیای امروز معتقد هستند که سیاست باید پیرو اقتصاد باشد و راهکار مواجهه با بحران‌های عظیم سیاسی بین کشور‌ها است. منازعات سیاسی بین ایران و ایالات متحده و همچنین چین و ایالات متحده که هر دو به دلیل زیاده‌خواهی طرف غربی و ترس و واهمه از قدرت شرق است باعث شده تا برای بسیاری از سیاسیون در عالم، خاطرات روز‌های جنگ سرد تازه بشود.
روز‌هایی که دو ابرقدرت شرق و غرب به دنبال توسعه قدرت نرم خود بودند، ترومن در سال ۱۹۴۷ با ارائه طرح جدید کمک به کشور‌هایی که در خطر مواجهه با کمونیست بودند آغازگر این روند بود و در نهایت با فروپاشی اتحاد سوسیالیستی شوروی در سال ۱۹۹۱ ناقوس جنگ سرد از صدا افتاد، اگرچه طی این مدت هیچ درگیری نظامی بین دو بلوک اتفاق نیفتاد، اما جنگ‌های نیابتی، هزینه‌های سنگین مسابقات فضایی و... باعث شد تا دیوار‌های بلند بین مردم دنیا تفکیک و جدایی ایجاد کند.
شاید به جرئت بتوان ادعا کرد که دلیل اصلی فروپاشی بلوک شرق نه عدم توسعه سلاح و جنگ افزار بود و نه عقب‌ماندگی‌هایی در زمینه علوم و تکنولوژی، بلکه تنها دلیل قابل قبول، شکست سیاست‌های اقتصادی بود. به عنوان مثال در همین چند ماه اخیر و بالا گرفتن تنش بین چین و ایالات‌متحده، شاهد بودیم که کفه ترازو به نفع چین پایین‌تر است، ذکاوت مشرقی فرزندان مائو کمک کرد که سپرده‌ها، سهام‌های دولت و مردم چین در ایالات‌متحده و همچنین سرمایه‌گذاری‌های هر دو کشور به عنوان یک اهرم فشار برای متوقف کردن سیاست‌های طرف غربی مورد استفاده قرار بگیرد، اگر ایران نیز دارای چنین ذخایر استراتژیک اقتصادی بود می‌توانست در صحنه دیپلماسی خارجی بسیار اثرگذار‌تر وارد معرکه بشود.
از سویی دیگر توسعه روابط دیپلماتیک برای هر کشور به عنوان یک برگ برنده تلقی می‌شود و این همان سیاستی است که بسیاری از کشور‌ها با ایجاد روابط اقتصادی و سیاسی با کشور‌های کوچک اتخاذ می‌کنند تا در صحنه جهانی همپیمانان بیشتری داشته باشند.
اما در دنیای امروز اتفاقات جالب‌تر و بسیار مهم‌تری نیز شکل گرفته‌است، وقتی به ۱۰۰ اقتصاد بزرگ دنیا نگاه می‌کنیم با موضوع بسیار مهمی مواجه می‌شویم، تنها ۲۹ کشور در این لیست وجود دارند! و ۷۱ اقتصاد بزرگ و اول دنیا متعلق به شرکت‌ها است.
وال مارت در رتبه دهم جهانی و با فاصله اندکی از کانادا و کمی بالاتر از اسپانیا قرار گرفته و در رتبه‌های بعدی شرکت‌های معظم و مهم دنیا یکی پس از دیگری صف‌آرا‌یی کرده و جای کشور‌ها را هر روز در این لیست تنگ‌تر می‌کنند. این مسئله یک پیام مهم دارد، امروز گوگل یا اپل، هوآوی یا سامسونگ به مانند کشور‌هایی عمل می‌کنند که اتباع آن‌ها بدون اخذ اقامت و مجوز به تک تک منازل مردم دنیا وارد شده‌اند و بهترین دوست و شریک استراتژیک آن‌ها می‌باشند، به نحوی که «گوگل اکنون به یکی ازمحرم‌ترین افراد برای هر انسان روی زمین بدل شده است و آدم‌ها کمترین دروغ را به او می‌گویند!» یا گوشی‌های همراه ما فارغ از برند شرقی یا غربی، بهترین همدم انسان‌ها شده به نحوی که چه بسیار انسان‌هایی که ساعت‌ها با دستیارانی، چون «سیری» صحبت می‌کنند!
در حوزه مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها نیز شاهد هستیم تصمیمات خصوصی این کمپانی‌های بزرگ چه تغییرات و دستاورد‌های عظیمی در تمام دنیا ایجاد کرده و می‌کند، حتی در کشور خود ما نیز شاهد این تغییرات هستیم، ورود تاکسی‌های اینترنتی شاید ملموس‌ترین تقابل بین‌خرده اقتصاد‌های شخصی و یک طوفان اقتصادی بزرگ بود یا تصمیم فروش آن لاین میوه و سبزی توسط یک فروشگاه اینترنتی در ایران که یک طرح توسعه شرکت است، چه تبعات بزرگ بر اقتصاد خرده‌فروشی‌ها می‌گذارد!
حال به نظر می‌رسد که در دنیای بدون مرز مبتنی بر تکنولوژی باید با واقعیت‌های جدید، چون فرهنگ سازمانی، اقتصاد، مسئولیت اجتماعی و... شرکت‌های بزرگ آشنا شد.
فرهنگ سازمانی گوگل، فضا را برای اتمسفر سازمانی کشور‌ها که مبتنی با فرهنگ آن‌ها است را زیر و رو می‌کند و این‌بار و در این تهاجم چیزی از گذشته مورد افتخار باقی نخواهد گذاشت.
قبل از آنکه این طوفان سهمگین، زیر‌ساخت‌ها را از بین ببرد به دنبال ایجاد روابط منطقی و مبتنی بر ارزش‌های اقتصادی و سیاسی با آن‌ها باشیم، شاید بی‌ربط نباشد که دستگاه دیپلماسی به دنبال فرستادن سفیر به این شرکت‌ها باشد.
در غیر این‌صورت در لیست کشور‌هایی که عمق روابط ما با آن‌ها کم است باید شاهد ورود بی‌قید و شرط شرکت‌ها نیز باشیم و به قطع و یقین سازمان‌های جهانی مانند سازمان ملل متحد به زودی رأی به عضویت شرکت‌هایی با اقتصاد بزرگ خواهد داد، زیرا در تمام حوزه‌ها و زیر ساخت‌ها می‌توانند اثر‌گذار باشند.
نشریه فارین پالیسی در این زمینه می‌گوید حرکت به سمت بیشتر کردن سود شرکت‌های چند ملیتی بدون مرز که تحت قیمومیت یک دولت نیستند رقابتی بینظیر فراهم کرده‌است و باید دید کدام یک از دو سر طیف شرکت‌ها یا کشور‌ها برنده خواهند شد، در حالی‌که تنها ۲۵ شرکت، از ۱۰۰ کشور، اقتصاد بزرگ‌تر دارند! /۱۰۱/۹۶۹/م
منبع: روزنامه جوان
ارسال نظرات