بدگمانی به برادر مسلمان و انتشار آن حرام است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام والمسلمین حمید درایتی، استاد سطح خارج حوزه علمیه خراسان امروز در جلسه تفسیر سوره حجرات در جمع شاگردان خود بیان داشت: پیامبر گرامی اسلام فرمودند «خداوند متعال حرام کرده است که کسی خون مسلمان را به ناحق بریزد و حرام کرده است کسی مال مسلمان را بی جهت تصرف کند و حرام کرده است کسی آبروی مسلمانی را ببرد و بی جهت به او بدگمان شوید».
از گمان بد به یکدیگر اجتناب کنیم
حجت الاسلام والمسلمین درایتی گفت: خداوند متعال در سوره حجرات به ما دستور داد از گمان بد به یکدیگر اجتناب کنیم، ایشان صرف بدبینی به یک مومن را حرام اعلام کرده است حالا اگر من یک بدگمانی را منتشر کنم، یعنی من تصور بدگمانی خودم را نسبت به فردی بدون دلیل قطعی و محکمی منتشر کنم، این می شود گناه دومی که مرتکب شدم.
وی افزود: خداوند می فرماید بدگمانی تو گناه بود، به چه دلیل باز آن را منتشر کردی؟ اینکه صرف حدس و تخمین بدگمانی خود را منتشر کنید، گناه کردید، حتی اگر دلیل متقن نیز داشته باشید باز هم حق انتشار آن را ندارید.
استاد حوزه علمیه در ادامه با بیان اینکه هر چه انسان ها به لحاظ ایمانی بالاتر باشند، بدگمانی نسبت به او گناه بیشتری دارد، گفت: به ما گفته شده است، وقتی شما یک مومن را به خوبی شناختید باید از آبرو و احترام برادر دینی خود در غیاب او محافظت کنید، من به عنوان یک مومن وکیل و مدافع برادر مومن خود هستم.
فاصله بین حق و باطل
حجت الاسلام والمسلمین درایتی بیان داشت: حضرت علی(ع) در نهج البلاغه فرمودند «وقتی شما یک عمری با کسی معاشرت کردید و بدی از او ندیدید، وقتی یک نفر از او بدگویی میکند به حرف آن توجه نکنید»، نکته دیگری که ایشان می فرمایند «بین حق و باطل چهار انگشت فاصله است» به این معنا که باطل یعنی بگویی شنیدم و حق یعنی بگویی دیدم، در حالیکه تو کجی و انحرافی ندیدی و حرام مسلم از او مشاهده نکردی، حالا کسی دارد پشت سر او حرف می زند دلیلی ندارد باور کنید.
وی با بیان اینکه دین نمی گوید همیشه به افراد بدگمان باشید و از آن سو همیشه نیز خوش گمان باشید، گفت: امیرمؤمنان علی(ع) می فرمایند «زمانی که مردم جامعه عموما افراد خوب و امانتداری هستند، اینجا بدگمانی گناه بزرگی است، اما اگر در جامعه ای نتوانستید به کسی اعتماد کنید و در این جامعه که فساد همه ارکانش را فرا گرفته و دیگر کسی قسم کسی را باور نمی کرد در اینجا شما نیز به این افراد خوش گمان نباشید».
تحقیق جایگزین خوش بینی در ازدواج/رفع سوء ظن دیگران نسبت به خویش
استاد عالی حوزه علمیه خراسان ابراز کرد: در معاملات خاص باید احتیاط کنید، به طور مثال در ازدواج دین نمی گوید خوش بین باشید در این خصوص باید تحقیق صورت بگیرد، دین عموما مسائل و مصالحی که مطرح میکند همه جانبه است از یک طرف می گوید به دیگران بدگمان نباشید، از آن سوهم می گوید شما هم نباید کاری بکنید که دیگران به شما بدگمان شوند.
وی ادامه داد: به طور مثال ممکن است شما هدف خیر داشته باشید اما چند پهلو حرف نزنید تا دیگران برداشت اشتباه کنند. مومن نباید با افرادی معاشرت کند که موجب بدگمانی دیگران نسبت به او شود.
استاد حوزه علمیه با اشاره به داستان دیدار پیامبر اسلام و خاله ایشان عنوان کرد: پیامبر در مسیری با خانمی مشغول صحبت بودند که کسی از آنجا عبور میکرد، وی به شکل خاصی به گفتگوی ایشان نگاه کرد، حضرت برگشتند و فرمودند ایشان خاله بنده هستند، فکر بد نکنید بنابراین گاهی باید خودمان رفع اتهام کنیم.
آثار همنشینی با بدان
حجت السلام والمسلمین درایتی بیان داشت: یکی از آثار قهری هم نشینی با انسان های بد پیدا کردن ذهنیت منفی به افراد صالح است بنابراین اگر با انسان های بد همنشینی کنید، ذهنیت شما نسبت به انسان های خوب و شریف بدگمان می شود پس مراقب معاشرت و مجالست خود با افراد باشید، البته امروزه این دو امر دارای مصادیق دیگری هم هستند به این معنا که ما کدام کانال ها و رسانه ها را دنبال کنیم، لذا باید مراقب منابع تغذیه فکری خود باشیم.
وی با اشاره به اینکه انسان های بد همه را بد و آلوده می بینند، عنوان کرد: قرآن می فرماید؛ «انسان های غیر مؤمن هیچ ابایی برای انتشار بدگمانی، غیبت، مسخره و تحقیر سایر افراد ندارند پس مراقب همنشینی های خود باشید»
استاد حوزه علمیه افزود: به طور مثال کسی که تمام عمر با نیرنگ به دنبال یافتن جایگاهی باشد هیچ گاه باور نمیکند کسی به خاطر خدا گره از کار کسی بگشاید، بنابراین اگر میخواهید از شر این افراد در امان باشید با افراد صالح معاشرت کنید./933/پ202/ب1