مسجد تراز انقلاب اسلامی و ضرورت‌های پیش رو

حجت الاسلام محمود محققیان، معاون تهذیب و تربیت سطح عالی حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا درباره مسجد تراز انقلاب گفت: همانطور که همه می‌دانند یکی از موطن‌های اصلی انقلاب مساجد بود. حضرت امام شبکه خاصی نداشت و از طریق سازماندهی طلاب و روحانیون درقالب هیئات و مساجد انقلاب را پیش می‌برد. اعلامیه‌هایی که حضرت امام در نجف یا فرانسه صادر می‌کرد و به دست شاگردان ایشان وارد ایران می‌شد توسط همین شبکه مسجدی توزیع می‌شد و مردم آگاه می‌شدند و سازماندهی از طریق مساجد انجام می‌شد.

وی در ادامه گفت: بعد از انقلاب هم مساجد نقش خیلی پرشوری داشتند، چه در زمان جنگ و چه در مسائل اجتماعی در کل دروان بعد از انقلاب؛ مساجد از آن خمودی که دچار شده بودند که فقط در مسائل دینی، آن هم به صورت سنتی ورود می‌کردند، خارج شدند. من یادم هست که بعضی از مساجد وقتی فهمیده بودند که رزمندگان اسلام به موتور نیاز دارند (موتور‌هایی که برای شکار تانک می‌روند)، از جمله شیخ مهدی مظاهری در اصفهان ۲۰۰ موتور خریداری کردند و به لشکر ۱۴ امام حسین علیه‌السلام هدیه دادند. مساجد در سازماندهی نیرو فوق العاده بود. اکثر شهدا بچه مسجدی بودند و در مساجد سازماندهی می‌شدند. امام جمعه‌ها در نماز جمعه می‌گفتند و مردم تهییج می‌شدند. رهبر معظم انقلاب در نماز جمعه تهران سخنرانی‌های پر شوری می‌کردند.

 

 

امام جماعت مسجد خاتم الانبیای پردیسان قم گفت: نقش مسجد، مصلّا و امت و خدمات متقابل بین حکومت و مردم از طریق مسجد صورت می‌گرفت و نقش مسجد و مصلین یک نقش خیلی عجیب و بی‌بدیل بود. در طول انقلاب مساجد واقعا خیلی رشد کرده است. مساجد هم مدیریت بر مسجد دارند و هم مدیریت از مسجد. مدیریت بر مسجد یعنی مساجد برنامه‌های داخلی مسجد را بهتر از قبل پیگری می‌کنند؛ البته نواقص زیادی هم است؛ خیلی از مساجد هم ممکن است فعال نباشند، ولی به نسبت بررسی می‌کنیم؛ هم تعداد مساجد زیاد شد و هم ائمه جماعات با روحیات محکمتری مشغول به کار شدند و مساجد، هم در زمینه مدیریت خود مسجد و هم مدیریت از مسجد که نسبت به محیط پیرامون خودش تأثیرگذار باشد فعال شدند.

 

وی ادامه داد: در این چهل ساله مساجد با آموزش و پرورش و ارگان‌های دیگر ارتباط‌های بسیار خوب برقرار کردند. برخی از مساجد، مدرسه مسجد محور ایجاد کردند؛ مثل مسجد خودمان، مسجد خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله؛ بچه‌ها از سال هفتم به بعد در اینجا درس می‌خوانند و امتحان آموزش و پرورش را طبق قانون خودشان می‌دهند. ما به کمبود فضا‌های آموزش و پرورش کمک می‌کنیم و همچنین تربیت دینی بچه‌ها را مد نظر داریم.

 

 

این کارشناس دینی درباره نقش پایگاه بسیج در مساجد گفت: پایگاه بسیجی که در طول انقلاب فعال شد خیلی فعالیت‌های خوبی در جهت تقویت روحیه انقلابی و سلحشوری انجام دادند. اگر ملتی روحیه سلحشوری را از دست دهد روحیه نبوغش سرکوب می‌شود؛ چون اعتماد به نفس لازم را ندارد.اگر ملتی  به سمت خمودی رفت، شکست می‌خورد. اگر جوانی دید حرفش درست است و پیگیری کرد، قدرت این را داشت که رها نکند، این روحیه در مساجد بعد از انقلاب تزریق می‌شد. مساجد قبل از انقلاب و نه نزدیک به زمان انقلاب، تقوا را رهبانیت می‌دانست، در حالی که الان اینطور نیست. مسجدی که فعالیت اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، قرآنی داشته باشد تقوا محسوب می‌شود. این تغییر ذائقه توسط انقلاب انجام گرفت. نقش انقلاب در مساجد و نقش مساجد در انقلاب یک رابطه دو طرفه است؛ هم مساجد برای انقلاب خدمات زیادی ارائه کردند و هم انقلاب برای مساجد و امیدواریم که مسئولین رسیدگی بیشتری به مساجد کنند؛ ما نمی‌گوییم بودجه دولتی بیاید و مساجد وابسته شوند؛ بلکه مساجد باید مردمی باشد، ولی حمایت‌های لازم را داشته باشند که مساجد بتوانند خودگردان و سرافراز عمل کنند.

 

حجت الاسلام محققیان درباره اینکه جای چه چیزی در مسجد خالی است گفت: پشت مساجد باید یک قوه فکری قوی باشد. مسجد قلب تپنده محله است. اگر آدم‌های باسواد و صاحب فکر و اندیشه پشت سر مساجد نباشند مساجد رو به افول می‌رود و تبدیل به نماز خانه می‌شود و امام جماعتش هم می‌شود پیش‌نماز. امام جماعت باید مغز متفکر باشد و بتواند از استعداد‌های مردم در زمینه‌های مختلف استفاده کند و بتواند یک اتاق فکری قوی و پشتوانه قرار بدهد که بتواند مسجد را فعال کنند. من جای این اتاق فکر را خالی می‌دانم؛ البته در حد خودشان دارند، ولی مسجد‌هایی موفق هستند که اتاق فکر قوی دارند، جوان هستند و روحیه جنگنده دارند. این‌ها محله را متحول می‌کنند و به مسجد تراز جمهوری اسلامی نزدیک می‌شوند.

 

معاون تهذیب حوزه‌ علمیه قم درباره رابطه مسجدی‌ها بیان کرد: رابطه مسجدی‌ها با یکدیگر باید ولایی باشد؛ یعنی دل‌هایشان به هم نزدیک باشد و همدیگر را از خودشان و از یک خانواده بدانند. چنین مردمی اگر در مسجد جمع بشوند و اگر مثلا یکی مریض شد سراغش را بگیرند یا دیگری دچار فقر یا بیکاری شد با یکدیگر، هم افزایی کنند، باعث می‌شود که یک جامعه علوی شکل بگیرد و مردم بیرون مسجد را جذب می‌کند.

 

وی با بیان این که باید رابطه مسجدی‌ها با بیرون مسجد پدرانه باشد، ابراز داشت: ما نباید به خاطر عدم رعایت ظواهر دیگران از آن‌ها فاصله بگیریم و با آن‌ها بد برخورد کنیم. مسجدی‌ها باید بتوانند آن‌ها را به سمت مسجد جلب کنند، چون کار فرهنگی زمان‌بر است. اینطور نیست که ما یک روزه دستور صادر کنیم که همه ظواهر را انجام دهند، دستوری نیست. خداوند هم دستور‌هایی که در ناحیه واجبات و محرمات داده از ولایت تشریعی استفاده کرده و اختیار مردم را دخیل کرده؛ نه اینکه جامعه و حکومت اسلامی مثلا اجازه دهد حجاب، اختیاری باشد؛ منظور این است که فرهنگ سازی شود که جامعه به این سمت برود.

وی در پایان گفت: هر چه خدمات اجتماعی مسجد بالا رود و جوان احساس کند که مسجد مشکلات خودش و جامعه را می‌تواند حل کند، مردم بیشتر به مسجد می‌آیند. اگر این فکر را قوی کنیم مسجد رشد می‌کند و ناخود آگاه شلوغ می‌شود و می‌تواند تراز جامعه اسلامی باشد. /۹۹۹/پ201/س

 

خبرنگار: بابک شکورزاده