نگاهی به جریان آموزشی کشور در دوران تحول فرهنگی
به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، خانواده به عنوان رکن اساسی در جامعه نسبت به فرزندان و اعضای این خانواده باید حساس باشد. از طرفی نهادهای رسمی کشور نیز بایستی توجه به جایگاه این رکن اساسی جامعه داشته باشند. محمدرضا زیبایی نژاد، کتاب جایگاه خانواده و جنسیت در نظام تربیت رسمی را در سال 1391 توسط انتشارات دفتر مطالعات و تحقیقات زنان به چاپ رساند.
این کتاب در پنج فصل تلاش میکند تا دامنه نظام تربیتی، اهداف و ضرورتهای نظام تربیت خانوادهمدار را به قلم بیاورد. پژوهش حاضر قصد دارد با طرح برخی تاملات، ضرورت بازاندیشی در نظام تربیت رسمی را با رویکرد خانواده محور و جنسیتی و بر اساس نگرش اسلام تبیین کند.
فصل اول کلیات و مفاهیم مورد بحث قرار گرفته است. در این فصل به بررسی نظریات مختلف در حوزه خانواده، پیشینه پژوهش و توضیح درباره برخی کلماتی که در ادامه مسیر نیاز است تا به صورت کامل نسبت به آنها توضیح داده شود.
نگاه اندیشمندان مسیحی به مسئله آموزش زنان
فصل دوم ادبیات نظری و تحولات عینی را شرح و بسط میدهد. در بخشی از این فصل درباره آموزش زنان در مسیحیت مینویسد: «در دوران قرون وسطا، اندیشمندان مسیحی، نگاهی خوشبینانه به آموزش زنان نداشتند و آنان را در مناصب علمی کلیسایی نمیپذیرفتند؛ این نگاه میتواند متاثر از نگرش دانشوران مسیحی به شخصیت زن باشد.»
در بخش دیگر اشاره میکند: «بسیاری از فیلسوفان عصر روشنگری مانند ولتر، کندورسه و دیدرو نیز، به این باور رسیدند که روح، جنسیت ندارد و از این رو، تفاوتهای روحی زن و مرد را باید بر اساس الگوهای متفاوت آموزشی توضیح داد. دیوید هیوم، فیلسوف اسکاتلندی قرن هجدهم نیز، همین دیدگاه را داشت.»
تربیت در خانواده تا آموزش در آغوش فمینیسم
فصل سوم نظام تربیتی خانوادهمدار و جنسیتگرا، مبانی و پیشفرضها است. یکی از موضوعات مورد بحث در این فصل برابری انسانی و ارزشی زن و مرد و از طرف دیگر تفاوتهای تکوینی این دو موجود آفریده خداوند متعال است.
در قسمتی از این فصل توضیخ میدهد که مادران به طور طبیعی با فرزندان خود بیشتر صحبت میکنند و به صدای بچهها حساسترند و با شنیدن صدای نوزادشان، غدد شیری آنان تراوش میکند. فمینیستهای ذاتگرا نیز، بر ویژگیهای طبیعی زنانهای چون صلح طلبی، انعطاف پذیری، حمایتگری و طبیعتگرایی تاکید میکنند.
فصل چهارم به نظام تربیت خانوادهمدار و جنسیتگرا، ضرورت و اهداف میپردازد. نویسنده در این فصل معتقد است: « تاکید آموزههای دینی بر وابستگی ویژه زن به خانواده، مراتبی ارزشی از فعالیتهای زنانه را به تصویر میکشد که بیش از همه، به همسری و پس از آن به ترتیب، به مادری و خانهداری و فعالیتهای اجتماعی امتیاز میدهد؛ به این معنا که مهمترین مسئولیت زن پشتیبانی از تلاشهای اجتماعی همسر، پرورش نیروی انسانی متعادل برای اجتماع، ایجاد آرامش در خانه و پس از آن، حضور مستقیم در صحنههای عمل سیاسی و اجتماعی است.»
وظیفه مدارس برای تربیت دانش آموز
فصل پنجم درباره دامنه نظام تربیتی متمایز سخن میگوید، مدارس باید روحیه درست را به دانش آموزان القا کند، از همین رو نویسنده معتقد است: «صفت شجاعت در مردان، در صورتی که به درستی پرورش یابد، به تقویت روحیه حماسی میانجامد که پیش شرط موفقیت در برقراری امنیت اجتماعی و دفاع از مرزهاست. امروزه در برخی کشورهای غربی، این انتقاد به نظامهای آندروژنی وارد شده که نظام تربیت رسمی در فضاهای مختلط آموزشی نتوانسته است پسران را برای ایفای نقش ویژه مردان در حفظ مرزها آماده سازد.»
امروز در انگلستان شاهد هستیم که پیشنهاد جداسازی مدارس داده شده و از طرفی بر خواندن سرودهای حماسی تاکید شده است. نهادهای بینالمللی مانند یونسکو همگام با فمینیستهای لیبرال، موضوع مبارزه با کلیشههای تبعیض آمیز را مطرح کردهاند.
شخصیت معلم یکی از جمله مسائلی است که باید بدان توجه شود. معلم میتواند تصویری درست از تحولات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، فضای مجازی، ماهیت تمدن جدید، ماهیت علوم انسانی و فناوری و روابط انسانی به دست دهد و مسئولیتهای فردی و خانوادگی و اجتماعی ما را در عصر جدید و ظرفیتهای ما برای ایجاد تحول را به درستی ترسیم نماید.
تلاش نویسنده معطوف بر این است تا آن چیزی که در جایگاه اجتماعی اسلام تعریف شده است را در قالبهای متنوع بیان کند. اتفاقی که ما باید نسبت به آن در عصر جدید انقلاب اسلامی توجه داشته باشیم تا در مقابل شبهات و هجمههای رسانهای نسبت به خانواده بایستیم.
جریان مسیح علینژاد از طرفی و تشکیلاتهایی که تحت عنوان زنان خیابانی در خیابانها مانور تجمل میدهند، تلاش میکنند تا از مسیرهای گوناگون به دنبال ایجاد عصر طلایی انقلاب جنسی در جمهوری اسلامی باشند و مانند آمریکا و شوروی مسیر جامعه ما نیز منحرف شود ولی تز قدرتمند انقلاب اسلامی از نظر زیربنایی میتواند بر حاشیهسازیهای جریان معاند بچربد و جریان را اصلاح کند./۹۱۸/ز۵۰۴/س