افزایش نرخ ارز، تهدیدی که می تواند فرصت باشد

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، افزایش نرخ ارز به معنی کاهش ارزش پول ملی است. تعریف کاهش ارزش پول (Devaluation) عبارتست از کاهش ارزش واحد پول یک کشور، نسبت به قیمت طلا یا سایر پول های خارجی، این اتفاق باعث افزایش میزان صادرات ودشواری واردات کالا می شود .زیرا کشور های دیگر کالاهای این کشور را ارزان می یابند. این پدیده بر تجارت، صنعت و بازار اوراق بهادر کشور تاثیر منفی دارد و باعث کاهش قدرت خرید می گردد.

افزایش نرخ ارز ناشی از ضعف اقتصادی تیم دولت می باشد، تهدیدها وتحریم های آمریکا عاملی تشدید کننده بوده تا بیماری اقتصادی در کشور زودتر از موعد عوارض خود را نشان دهد. شاید باید قدردان دونالد ترامپ باشیم، قبل از اینکه این بیماری اقتصادی بی سرو صدا ویا حداقل با صدایی کمتر وآرام آرام مارا از پای در آورد، ضعفهای اقتصادی دیده شود و دنبال چاره باشیم.

افزایش حدود2.5 برابری نرخ ارز از بهمن ماه سال گذشته، منجر به گرانی اقلام وارداتی ویا کالا های تولید داخلی وابسته به مواد اولیه ویا قطعات خارجی شده است. صرفنظر از اینکه بسیاری از بخشهای تولیدی وخدماتی هیچگونه وابستگی  به خارج ندارند و قیمتها نباید تغییر می کرد. طبیعی است، نباید انتظار داشته باشیم که کالاها یا خدمات وابسته به ارز و واردات، افزایش قیمت نداشته باشند.

به عنوان مثال ، به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در تاریخ 28/5/97،تیر آهن نمره 14  ،64.5 درصد،تیر آهن نمره 18  ،64.7 در صد ومیلگرد آجدار نمره 12  ، 82.3 درصد، میلگرد ساده 77.6 درصد نبشی نمره 12  ،68.2 درصد رشد قیمت تا پایان خرداد ، نسبت به سال گذشته داشته اند.

در سایرکالا ها اساسی و مهم نیز قیمت کنجاله سویا وارداتی 60.6 درصد، ذرت داخلی 36.4 درصد، موز49.5 درصد وکره پاستوریزه 25.2 درصد رشد قیمت داشته اند.

درست است، افزایش قیمتها ناشی از افزایش نرخ ارز، مشکلات زیادی در چرخه اقتصادی و سطح رفاه مردم ایجاد کرده و تورم و گرانی قدرت خرید مردم را بسیار کمتر از سال گذشته کرده است اما با اتخاذ تدابیر و برنامهریزی صحیح تهدیدهای اقتصادی ناشی ازافزایش نرخ ارز می تواند به فرصت تبدیل کرد.

۱ـ رونق تولید داخلی و اشتغال

تا سال گذشته، حتی با دلار 4000 تومان ، واردات بسیاری از کالاها ومواد اولیه نسبت به تولید داخلی صرفه اقتصادی  داشته است اما بسیاری از تولید کننده ها  توان رقابت با کالاهای وارداتی را نداشته و واردات بی رویه  منجر به تعطیلی یا رکود بسیاری از بنگاه های اقتصادی داخلی شده بود.

نگاهی به آمار رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران با عنوان« چکیده آمار تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران » درسال 1395 بیانگر است که اقلام عمده وارداتی در سال 1395 ، شامل ذرت دامی به ارزش 1.413 میلیون دلار وسهم ارزشی3.23 درصد ،لوبیای سویا به ارزش 9.9 میلیون دلار وسهم ارزشی2.08 درصد، وسایل نقلیه موتوری با حجم سیلندر 1500 سی سی تا 2000 سی سی بجز آمبولانس وهیبریدی به ارزش893 میلیون دلار و سهم ارزش 2.04 درصد، قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری ردیف 87.3 بنزینی با حجم سیلندر 2000 سی سی با ساخت داخل 14% تا کمتر 3% به استثنای لاستیک به ارزش 782 میلیون دلار و سهم ارزشی 1.58 درصد ، بوده است.

آمار بالا نشان می دهد فقط حدود 1000 میلیون دلار در سال صرف خرید و واردات ذرت دامی ولوبیای سویا شده است و در حالیکه کشور به شدت، به دانه های دامی نیاز دارد و  اکنون با گرانی و کمبود دانه های دامی و در نتیجه افزایش قیمت گوشت مرغ که وابسته به این محصول است، هیچ گاه برنامه ریزی صحیحی برای خودکفایی در این محصول نشده است، فقط خودکفایی در این محصول ضمن عدم خروج 1000میلیون دلار از کشور منجر به اشتغالزایی و افزایش تولید ناخالص ملی و کاهش وابستگی به خارج از کشور و کم اثری تهدیدها و تحریمهای آمریکا خواهد شد.

سایر حوزه های اقتصادی هم بدین شکل است:خودرو ، لوازم خانگی، بخش پوشاک،کفش ،لوازم التحریر و... با افزایش نرخ ارز وصرفه تولید داخلی، در صورت برنامه ریزی وحمایت از تولید،تولید کننده مجاب به تولید داخلی می شود و در صورتیکه  نیازهای کشور در داخل تولید شود،تولید داخلی و اشتغالزایی رونق می گیرد.

۲ـ رونق صنعت گردشگری

افزایش نرخ ارز و در نتیجه ارزانی خدمات گردشگری ایران، برای گردشگران خارجی، فرصتی است که با افزایش زیرساختهای مناسب، بستر لازم برای افزایش گردشگر را مهیا نمود، چرا که با  نرخ ارز فعلی ، یک گردشگر خارجی تنها با آوردن 1000 دلار وتبدیل آن به حدود 10 میلیون تومان، حتی با افزایش نرخ خدمات هتلداری، حمل و نقل، سیاحتی و... حدقل 10 روز در ایران اقامت  وبه سیاحت بپردازد.

۳ـ افزایش صادرات

دونالد ترامپ دولت چین را متهم می کند که چینیها برای افزایش صادرات و ترغیب کشورها به تهیه و خرید کالاهای چینی، نرخ یوان را تعمدی و دستوری پایین نگه می دارند.
به طور کلی کارشناسان اقتصادی بالا بودن نرخ ارز خارجی  در کشورها را فرصتی برای افزایش صادرات   می دانند و اگر مخاطرات افزایش نرخ ارز مانند کاهش قدرت خرید در داخل و نارضایتی عمومی قابل کنترل باشد، افزایشنرخ ارز و یا در واقع کاهش ارزش پول ملی  فرمولی برای افزایش صادرات و واردات ارز خارجی می باشد.

در این رابطه محمد شریعتمداری وزیر صنعت ، معدن و تجارت در مراسم بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی فرش دستباف ایران با بیان اینکه کاهش ارزش پول ملی مصنوعی بوده و تهدید بزرگی به حساب نمی آید. کاهش ارزش پول با وجود اینکه خوب نیست اما فرصت بزرگی برای صادرات به حساب می آید.

۴ـ کاهش قاچاق کالا

حمید حاج اسماعیلی فعال اقتصادی در گفت گو با خبرگزاری تسنیم در تاریخ 27/2/97 اظهارکرد: براساس آمار های غیر رسمی پیش بینی می شود حجم کالا های قاچاق در حال حاضر سالانه حدود 15 میلیارد دلار می باشد که این رقم بزرگ معادل نزدیک به یک پنجم بودجه کشور است بنابراین ضرورت کنترل وجلوگیری از ورود کالاهای قاچاق به کشور یک اولویت اساسی ویک اقدام ملی تلقی می شود.
بدیهی است با افزایش نرخ ارز، خود به خود، برای سودجویان، قاچاق کالا و واردات غیر قانونی بخش عظیمی از کالا ها، صرف اقتصادی نخواهد داشت و فرصتی است که تولید کنندگان بدون نگرانی از واردات غیر قانونی، کالاهای خود را تولید نمایند.

در نتیجه افزایش نرخ ارز که در وهله اول تهدید شمرده می شود وباعث سختی در تامین بسیاری از مواد اولیه وکالاهای وابسته به ارز خارجی، گرانی های اخیر ، کاهش قدرت خرید ونارضایتی عمومی شده است، می تواند انگیزه ای باشد تا  دولت محترم با اصلاح تیم اقتصادی،تبیین برنامه ،حمایت از تولید داخلی، بستر سازی برای افزایش صادرات وتوسعه گردشگری وحذف باقی مانده انگیزه سودجویان از قاچاق و واردات غیر قانونی کالا به کشور، تهدید افزایش نرخ ارز را تبدیل به فرصتی برای شکوفایی وتوسعه اقتصادی کشور تبدیل نماید./۸۷۶/د۱۰۱/س

منبع: تسنیم