فقه القرآن درس رسمی حوزه شود/ علامه طباطبایی تفسیر قرآن را توسعه داد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله جعفر سبحانی از مراجع تقلید جمعه شب در نشست و ضیافت افطاری اساتید تفسیر، سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم که در دارالقرآن علامه طباطبایی برگزار شد، با تبریک ولادت امام حسن(ع) گفت: روزی حضرت فرزندان خود و برادرانشان را جمع کردند و فرمودند اگر امروز کوچک هستید در آینده از شخصیت ها خواهید شد.

وی افزود: هدف حضرت دعوت به علم و دانش است اما در مقدمه این جمله را فرموده است، اگر ما بخواهیم در طرف مقابل خود اثر بگذاریم و موعظه اثرگذاری داشته باشیم باید به او شخصیت بدهیم، در اینجا حضرت به فرزندان شخصیت می دهد و می فرماید اگر امروز  در سن کمی قرار دارید در آینده از شخصیت ها خواهید بود.

استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم با بیان این که شخصیت دادن به افراد سبب اثرگذاری گفتار می شود، اظهار داشت: این برای ما درس است که در منبر و سخنرانی اگر می خواهیم اثر بگذاریم نباید مخاطب را تحقیر کنیم.

وی تحقیر کردن مخاطب را سبب کم اثر شدن موعظه دانست و ادامه داد: حضرت در ادامه جملات خود می فرمایند که علم بیاموزید، معلوم می شود دانش برای کودک اولین وظیفه ای است که پدر باید انجام دهد، تنها آموزش کافی نبوده بلکه این علم و دانش باید محفوظ باشد.

حضرت آیت الله سبحانی با بیان این که انسان وظیفه تعلیم و کتابت دارد، ابراز داشت: پیامبر می فرماید بر گردن پدر نسبت به فرزند حقوقی وجود دارد که از جمله آن انتخاب اسم نیکو، آموزش، تعلیم و کتابت است.

وی با اشاره به مسأله صلح امام حسن مجتبی(ع) عنوان کرد: از همان زمانی که صلح صورت گرفت این مسأله مورد گفت وگو بود، گاهی اصحاب حضرت به این موضوع اعتراض کردند اما امام حسین(ع) کاملا در برابر برادر تابع بود، حسین بن علی(ع) آنچه را که حضرت انجام داد تصویب کرد.

این مرجع تقلید خاطرنشان کرد: کسانی که می خواهند درباره علل صلح امام مجتبی(ع) بحث کنند باید به مسأله مهم سیاست داخلی و خارجی اسلام توجه داشته باشند و آن را مطالعه کنند که آیا شرایط داخلی و خارجی آن زمان اجازه جنگ می داد یا باید صلح صورت می گرفت.

وی اضافه کرد: شرایط داخلی موضوع ارتش حضرت است که باید بررسی شود، مسأله دیگر شرایط خارجی است چون مسیحیان در صدد تسخیر مدینه بودند، اگر این دو مسأله مطالعه شود صلح امام حسن(ع) بسیار روشن است.

استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم با بیان این که اخیرا از علامه طباطبایی 3 جلد تفسیر جداگانه منتشر شده است، گفت: این 3 جلدی که اخیرا چاپ شده نوشته های ایشان در تبریز بود، زمانی شخصی در تبریز بود که عقاید خاصی در تفسیر قرآن داشت که غالبا با تفکر دگر اندیشان نزدیک بود و علامه در آن زمان این کتاب را در رد او نوشت و روایات را با آیات قرآن منطبق کرد.

وی افزود: تاریخ نگارش این کتاب بین سال های 1320 تا 1324 است، علامه طباطبایی در سال 25 به قم آمدند و تفسیر را از سال 1330 شروع کردند تا آخر این برنامه را داشتند؛ از زمانی که رسول خدا وفات کردند علمای اسلام دست به قلم هستند و انواع تفسیرها را بر قرآن کریم نوشته اند، این مطالب را درباره لغت، شأن نزول، عقاید و معارف، فقه و مسائل دیگر قرآن نوشتند، قرآن کریم نهایت ناپذیر است؛ این همه روی قرآن کار شده و باز هم مجال کار وجود دارد.

حضرت آیت الله سبحانی با بیان این که قرآن کریم به عنوان کلام الله فعل خداوند است، اظهار داشت: حق تعالی بی نهایت است و فعل او هم باید شبیه ذاتش بی نهایت باشد، قرآن در مثالی همانند عالم خلقت فعل خداوند است، از همان ابتدا بشر روی طبیعت کار کرده و هنوز جای کار وجود دارد، برخی از دانشمندان می گویند جهان طبیعت یک اقیانوس بی کران است.

وی ادامه داد: نباید فکر کنیم که در قرآن کریم به آخرین مرحله رسیده ایم، امروز قرآن از جهات مختلف مورد بحث واقع شده است و همین نشان می دهد که قرآن کریم بی نهایت است، خوشبختانه مرحوم علامه طباطبایی تعلیم و تفسیر قرآن را توسعه و گسترش داد.

این مرجع تقلید با بیان این که خوشبختانه امروز در ایران و قم جماعت های بسیاری مفسر، مبلغ و صاحب فکر هستند، ابراز داشت: معارف قرآن و مسأله تفسیر باز هم باید گسترش پیدا کند، بر اساس فرموده آیات، قرآن حاکم بر دیگر کتاب ها است.

وی عنوان کرد: اگر بنا باشد انجیل و تورات صحیحی بنویسیم بهترین راه همین قرآن است، قرآن می تواند خطاها و اشتباهاتی را که وارد این کتاب های مقدس کرده اند را روشن کند، وقتی قرآن بر تمام کتب آسمانی حاکم است باید حالت نهایت ناپذیری داشته باشد، قرآن کتابی نیست که برای عصر معین باشد بلکه وسیله هدایت و رحمت جهانیان در تاریخ است.

استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم با تأکید بر این که شورای مدیریت حوزه باید درسی تحت عنوان فقه القرآن را به دروس رسمی حوزه اضافه کند، خاطرنشان کرد: تفسیر قرآن وجود دارد و خوشبختانه رونق پیدا کرده و باید باشد اما فقه القرآن هم باید در حوزه وجود داشته باشد.

وی اضافه کرد: باید درس فقه القرآن باشد و آیاتی را مطرح کند که بین ما و دیگران محل بحث است، فقه ما قرآنی است و بحمدالله اساتید فقه توجه به قرآن دارند اما اگر درس خاصی به نام فقه القرآن باشد فقهای ما آیات الاحکام  را حفظ و کیفیت استدلال را بیان می کنند؛ امیدواریم که شورای مدیریت سال آینده فقه القرآن را به دروس اضافه کند و آیات مهم تدریس شود.

حضرت آیت الله سبحانی در پایان با محکوم کردن حرکت کوردلانه تهران یاد و خاطره شهدای این حادثه را گرامی داشت./1323/پ۲۰۱/ج۱