پيامبر مأمور به اعلام يك باره محتواي وحي نبود
به گزارش خبرنگار خبرگزاري رسا در كاشان، حجت الاسلام عليرضا شاه فضل يكشنبه شب در جلسه تفسير قرآن مسجد امام خميني(ره) خيابان ملامحسن فيض كاشاني در ادامه تفسير آيه 106 سوره مباركه اسراء كه مي فرمايد «وَ قُرْآناً فَرَقْناهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَي النَّاسِ عَلي مُکْثٍ وَ نَزَّلْناهُ تَنْزيلاً»، گفت: عده اي از منكرين و مخالفين قرآن كريم سؤالي را مطرح كردند و ايراد و شبهه اي را در مورد قرآن مطرح كردند مبني بر اينكه چرا خداوند قرآن را يك مرتبه نازل نكرد.
وي يادآور شد: تورات و انجيل به صورت دفعتا نازل شدند و به صورت يك كتاب به حضرت عيسي و موسي داده شد و در خصوص تورات در آيات قرآن به صراحت گفته شده ‹‹وَکَتَبنا لَهُ فِی الأَلواحِ مِن کُلِّ شَی ءٍ مَوعِظَةً وَتَفصیلاً لِکُلِّ شَی›› ما موعظه ها را درتورات براي حضرت موسي نوشتيم و 40 روز حضرت موسي به كوه طور رفت و در آنجا بعد از40 روز نوشته هاي تورات را تحويل گرفت، اما قرآن اينگونه نبود و طي 23 سال به مناسبتهاي مختلف بر پيامبر نازل شد.
حجت الاسلام شاه فضل ادامه داد: آيات قرآن در جنگ و سفر و خانه و مسجد و به مناسبتهاي مختلف و به مرور زمان طي اين 23 سال به پيامبراكرم(ص) نازل شد و افرادي به عنوان كاتب وحي آيات را روي چوب، كاغذ و استخوان مي نوشتند و ثبت و ضبط ميكردند و هر آيه اي كه نازل ميشد، پيامبر اكرم(ص) شماره آيه و سوره آن را ذكر ميكرد.
وي افزود: آيات قرآن اينگونه نبوده است كه به ترتيب و پشت سر يكديگر نازل شود بلكه روزي چند آيه بر پيامبر اكرم(ص) نازل ميشد و پيامبر اكرم(ص) جايگاه آيات را مشخص ميكرد و آيات را براي مردم توضيح ميداد.
دبيرجامعه روحانيت كاشان، يادآور شد: خداوند در آيه 32 سوره مباركه فرقان مي فرمايد ‹‹وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَیْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً›› كفار گفتند چرا قرآن يك مرتبه بر پيامبراكرم(ص) نازل نشده است و يا چرا به صورت كتاب نازل نشده است و چرا تدريجا نازل شد، خداوند در سوره مباركه اسراء جواب كفار را كه چرا قرآن را به مرور زمان نازل شد داده است.
حجت الاسلام شاه فضل ادامه داد: خداوند در جواب كفار مي فرمايد ‹‹وَ قُرْآناً فَرَقْناهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَي النَّاسِ عَلي مُکْثٍ وَ نَزَّلْناهُ تَنْزيلاً›› ما قرآن را فرقه فرقه، سوره سوره، حزب حزب، جزء جزء و آيه آيه كرديم و دسته بندي مختلف براي قرآن قرار داده شد.
وي با اشاره به علت نزول قرآن طي 23 سال اشاره كرد و گفت: خداوند مي فرمايد ‹‹لِتَقْرَأَهُ عَلَي النَّاسِ عَلي مُکْثٍ›› ما قرآن را طي 23 سال به پيامبر نازل كرديم تا تو پيامبر در اين مدت به مرور زمان و همراه با مكث براي مردم بخواني تا همه آيات را يك مرتبه براي نگويي ‹‹وَ نَزَّلْناهُ تَنْزيلاً›› و ما قرآن را به گونه اي خاص نازل كرديم.
دبير جامعه روحانيت كاشان در ادامه با اشاره به اينكه، در برخي از آيات قرآن گفته شده قرآن يك مرتبه نازل شده اما علت اينكه كفار ميگويند ‹‹ لَوْلَا نُزِّلَ عَلَیْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً›› چيست، گفت: خداوند فرمايد ‹‹إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْر›› قرآن را شب قدر نازل كرديم اما به كفار نگفت قرآن يكجا در شب قدر نازل شده است.
وي افزود: خداوند در سوره دخان نيز مي فرمايد ‹‹إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُّبَارَكَةٍ ۚ›› ما قرآن را در يك شب مبارك نازل كرديم كه شب مبارك همان شب قدر است و شب قدر نيز همان شبي است كه در ماه مبارك رمضان است كه در سوره مباركه بقره مي فرمايد ‹‹شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ›› ماه رمضان ماهي است كه در آن ماه قرآن نازل شده است.
حجت الاسلام شاه فضل ادامه داد: بحث نزول دفعي قرآن كه مي فرمايد قرآن در شب مبارك قدر نازل شده است اما مورد اعتراض كفار است كه چرا يك جا قرآن نازل نشده است، اين است كه در ارتباط با نزول قرآن دو واژه در قرآن داريم كه يكي واژه انزل است كه ميفرمايد ‹‹إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْر›› و يا ‹‹إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُّبَارَكَةٍ ۚ›› و ‹‹شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ›› اين انزلنا و انزل از باب افعال است كه باب افعال در ادبيات براي نزول دفعي يك چيزي است.
وي در رابطه با نزول دفعي قرآن، عنوان كرد: در زمينه نزول دفعي قرآن اخلاف زيادي بين اهل علم قرآن و فعالان در علوم قرآن است چرا كه برخي معقدند كل قرآن در شب قدر بر قلب پيامبراكرم(ص) نازل شده است و پيامبراكرم(ص) از كل قرآن آگاهي داشته است به طوريكه وقتي آيات قرآن بر پيامبراكرم(ص) نازل مي شده است به دليل اينكه قرآن را بلد بوده همراه با جبرئيل آيات قرآن را ميخوانده است.
حجت الاسلام شاه فضل گفت: زماني كه قرآن بر قلب پيامبراكرم(ص) نازل شده است ايشان قرآن را مي دانسته و در نزول تدريجي وقتي آيات نازل مي شد، پيامبر آيات را مي خواند، از اين رو در آيه 114 سوره مباركه طاهه مي فرمايد ‹‹وَلَا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يُقْضَى إِلَيْكَ وَحْيُهُ ›› وقتي قرآن بر پيامبر به صورت وحي نازل مي شد پيامبر اكرم(ص) آيات را ميخواند از اين رو برخي معتقدند پيامبر براي اينكه بگويد من آيات را مي دانم جلوتر از جبرئيل مي خواند، اما اين آيه مي فرمايد ‹‹وَلَا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ›› عجله نكن در خواندن قرآن ‹‹مِنْ قَبْلِ أَنْ يُقْضَى إِلَيْكَ وَحْيُهُ ›› تا وحي قرآن تمام شود، به اين معني كه پيامبراكرم صبركند جبرئيل كه آيه را تمام كرد بعد پيامبر بخواند.
وي ادامه داد: افرادي كه اعتقاد دارند قرآن يكجا نازل شده است چند گروه شدند، يك گروه گفتند قبل از بعثت پيامبراكرم(ص) قرآن بر قلب پيامبر نازل شده است، يك گروه گفتند در سال هفتم و يا هشتم بعثت كل قرآن بر قلب پيامبر نازل شده است و گروه ديگر نيز گفتند هرسال در شب قدر كل قرآن بر پيامبراكرم(ص) نازل ميشود، اما يك گروه ديگر گفتند آن آياتي كه قرار بود امسال بر قلب پيامبراكرم(ص) نازل شود، شب قدر آن سال نازل مي شد.
حجت الاسلام شاه فضل، گفت: وقتي نزول دفعي قرآن تمام شد، پيامبر اكرم(ص) بركل محتواي قرآن تسلط داشتند و آيات را كاملا خوب مي دانستند.
وي با اشاره به تعبير شهيد مطهري به موضوع نزول قرآن، گفت: شهيد مطهري مي گويد، آنچه كه شب قدر به صورت يكجا بر قلب پيامبراكرم(ص) نازل شده است خود آيات قرآن نبوده است، بلكه يك محتواي كلي بدون ذكر كلمات و آيات و يك نماي كلي از وحي بر قلب پيامبراكرم(ص) نازل شده است، بنابراين مفاهيم به صورت مبهم بر قلب پيامبراكرم(ص) نازل شده است اما حضرت را در جريان كلي محتواي وحي بوده و آيات به مرور زمان نازل شده است.
دبير جامعه روحانيت كاشان، افزود: وقتي آيات نازل مي شده است قبل از آن پيامبراكرم(ص) از محتواي آيات اطلاع نداشته است اما از محتواي كلي وحي اطلاع داشته است، به اين معني كه اجمالا مي دانسته چيست، اما تفصيلا نمي دانسته چيست.
وي افزود: آيات قرآني كه بيانگر اين باشد كه پيامبر اكرم(ص) از محتواي دقيق و كلمات وحي اطلاعي نداشته خيلي زياد است و خيلي از اوقات پيامبر اكرم(ص) منتظر وحي بوده است تا آيات قرآن نازل شود و ببيند دستور الهي چيست، در آيه 6 سوره مباركه اعلي مي فرمايد ‹‹سَنُقْرِئُکَ فَلا تَنْسي›› ما به زودي بر تو قرائت مي كنيم، پس فراموش نمي كني به اين معني كه پيامبراكرم(ص) قبل از نزول آيه نمي دانسته آيه چيست و نگران بوده كه آيه را فراموش كند، اما خداوند به پيامبر مي فرمايد ‹‹سَنُقْرِئُکَ فَلا تَنْسي›› نگران نباش ما به زودي بر تو قرائت ميكنيم و تو فراموش نخواهي كرد.
حجت الاسلام شاه فضل گفت: خداوند در سوره طاهه مي فرمايد ‹‹وَلَا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ›› اين آيه بيانگر اين است كه پيامبراكرم(ص) نگران اين بوده كه آيات را فراموش كند و به همين دليل آيات را به سرعت همراه با جبرئيل مي خوانده و جبرئيل نيز به حضرت گويد، عجله نكن بگذار آيه تمام شود بعد بخوان چرا كه تو آيات را فراموش نخواهي كرد.
دبير جامعه روحانيت كاشان، گفت: پيامبراكرم(ص) مأمور به اعلام يك باره محتواي وحي نبودند هرچند كه در جريان محتواي وحي بوده است اما به دليل اينكه مأمور نبوده كل آيات قرآن را براي مردم بيان كنند آن را تدريجا بيان كرده است و علت اينكه چرا كل قرآن را يك جا بيان نميكند، اين است ما مي خواهيم به مرور نازل كنيم تا آيات بر قلب مردم بنشيند ومردم به مروز زمان آيات را بفهمند.
حجت الاسلام شاه فضل گفت: از اين آيات نتيجه ميگيريم اگر براي كودكان مي خواهيم از دين صحبت كنيم همه مسائل دين را نبايد يك جا گفت تا كودكان را غرق در دين نكنيم، در رابطه با هرموضوعي در زمان و موقعيت مناسب با همان موضوع بايد صحبت كرد، بنابر اين اگر دين يك دفعه بيان شود اثر گذار نيست، اما اگر كم كم گفته شود تأثيرگذار است./1307/201/ب2