چاره اندیشی برای استعدادهای خاک گرفته در حوزه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، همزمان با تغییر و تحول در مدیریت کلان حوزه‌های علمیه سراسر کشور و انتخاب آیت‌الله اعرافی از سوی شورای عالی حوزه، حرکت جدید و جدی از سوی طرفداران تحول حوزه در قالب‌های مصاحبه، نامه به آیت‌الله اعرافی، جلسات نقد و بررسی، نشست‌های تحولی در قم شکل گرفته است.

چندی پیش کانال تلگرامی«پیشنهاد به آیت‌الله اعرافی» در اقدامی از فضلا، استادان و تأثیرگذاران تبلیغی و فرهنگی خواسته نظرات خود را درباره کیفیت تحول در حوزه علمیه مطرح کنند؛ خبرگزاری رسا پس از جمع‌آوری نظرات و فصل‌بندی و روان‌نویسی آن، اقدام به انتشار برخی نظرات کرده است.

قرار است اصل متن پیشنهادات به مدیر جدید حوزه علمیه در قالب کتابچه‌ای به آیت‌الله اعرافی تقدیم شود.

بخش هشتم پیشنهادات به شرح زیر است؛ در این بخش پیشنهادات مدیریتی و اجرایی برخی از فضلای حوزه علمیه قم دسته‌بندی شده است.

ایجاد شرایطی برای شکوفایی استعداد طلاب و بهره‌گیری از استعداد‌‌های مختلف

متأسفانه سیستم حوزه علمیه یک روند فرسایشی دارد که نه تنها استعداد‌ها را شکوفا نمی‌کند بلکه گاهاً گورستان استعدادها را نیز‌ به وجود می‌آورد.

استعداد جوانان امروزی بی‌شک فَراتَر از جوانان گذشته است؛ از این رو حوزه علمیه علاوه بر ایجاد شرایطی برای  شکوفایی استعداد‌های جوانان، باید بتواند پس از شکوفایی استعداد آنها، شرایط بهره‌گیری از استعدادشان را فراهم سازد.

نظرسنجی عمومی در راستای طرح تحول حوزه

ابتدا باید پیشنهادهای رهبری و بزرگان استخراج شود، سپس در قالب مصاحبه یا مطالعه اسنادی، نظرات فضلای حوزوی و طلاب خاص (و حتی نخبگان غیرحوزوی) به دست بیاید و در نهایت در قالب پرسشنامه (ایمیلی، مکتوب و ...) نظرات سایر طلاب سطوح یک و دو به صورت نمونه‌گیری هدفمند، جمع آوری شود.

سرکشی ناگهانی جهت مشاهده مشکلات طلاب

امروز اکثر حوزه‌های علمیه و طلبه‌های شهرستان‌ها از سوء مدیریت رنج می‌برند لذا یا از حوزه خارج می‌شوند و یا هدف مشخصی ندارند. نیازی نیست که آیت‌الله اعرافی همچون مدیریت‌های قبلی منتظر باشد که اساتید و طلبه‌ها خدمت او شرفیاب شوند. لازم است ایشان به شهرستان‌ها رفته و از نزدیک شاهد مشکلات طلاب باشند و راهکارهای لازم را در راستای برطرف کردن مشکلات علمی، تبلیغی و آینده طلاب، بررسی کنند.

آسیب‌شناسی منصفانه و تشکیل اتاق فکر

در عصر کنونی که زمزمه تحولی عظیم در حوزه به گوش می‌رسد، ضروری است تا از عجله و شتاب دوری شود و با تشکیل کارگروه‌های مختلف و تشکیل اتاق فکر فعال، در صدد آسیب‌شناسی منصفانه در بخش‌های مختلف حوزه باشیم.

نقش حوزه علمیه در حاکمیت تقویت شود

احتیاجات نظام به حوزه علمیه منتقل و مطالبات حوزه علمیه به حاکمیت منتقل شود، حوزه‌های علمیه کادر قابل، باتقوا و مخلص برای خدمت به اسلام تربیت کند که این موضوعات نه تنها در مدیریت جدید مخفی نیست بلکه در مدیریت‌های گذشته نیز مخفی نبود.

لزوم هجرت طلاب مقیم قم به شهرستان‌های خود

مهمترین عاملی که باعث می‌شود نظام حوزه از هر لحاظ دچار مشکل شود و بالتبع گریبانگیر طلاب نیز شود، عدم هجرت طلاب از قم است.

اگر اساتید از شهر مقدس قم به شهرستان‌های  خود هجرت می‌کردند و تمام امکاناتی که در قم وجود دارد در شهرستان‌ها هم فراهم می‌کردند، طلبه‌ها و اساتید با انگیزه بیشتری به شهرستان خود هجرت می‌کردند تا مقداری از دغدغه‌های مالی طلاب کاسته می‌شد.

متأسفانه اکنون شرایط به گونه ای است که خیل عظیمی از طلاب پس از گذراندن دوره‌های مقدماتی حوزه در شهر خود، قصد هجرت و ادامه تحصیل می‌کنند زیرا شرایط تحصیلات عالی در شهر‌ خود را فراهم نمی‌بینند.

این درحالی است که اگر شرایط هجرت طلاب به شهرستان خود فراهم شود هم حوزه علمیه آن شهرستان پیشرفت می کند و هم سبب می شود تا با پیشرفت حوزه علمیه جو فرهنگ دینی آن شهرستان هم متحول شود.

بازتعریف روابط حوزه علمیه با دیگر نهاد‌های مرتبط

رابطه حوزه علمیه، دفتر تبلیغات حوزه، سازمان تبلیغات اسلامی و سایر نهادهایی که نقش بلند‌گوی حوزه را دارند ضروری است تا بازتعریف شوند.

برگزاری‌ کرسی‌های آزاد اندیشی با موضوعات روز جامعه

حوزه علمیه به فکر برگزاری کرسی‌های آزاد اندیشی واقعی با موضوعات روز جامعه و به دور از فضای سیاه سیاسی برای تبیین و تنقیح موضوعات باشد.

رسانه ملی می‌تواند به عنوان یکی از بهترین مکان‌ها برای برگزاری این کرسی‌ها مطرح شود تا فضلای حوزوی و دانشگاهی با شرکت در آن مسائل و موضوعات روز را مورد ارزیابی قرار دهند.

کنترل و حساسیت شدید به ورودی‌های جدید حوزه‌ علمیه/ جلوگیری از توسعه بی‌رویه مدارس علمیه

تعداد ورودی‌ها به حوزه‌های علمیه اعم از خواهران و برادران و در شهر مقدس قم و سایر شهرستان‌ها، باید به شدت کنترل و سختگیری شود.

در حال حاضر انبوهی از فضلای برادر و خواهر که در قم ساکن هستند آن‌گونه که باید نمی‌توانند در جامعه مفید واقع شوند.

از توسعه بی‌رویه مدارس علمیه جلوگیری شود تا کاستی‌های موجود در کیفیت تحصیلی برطرف شود و پس از آن به فکر کمیت باشیم. /878/ت301/س

ادامه دارد... .