حوزه علمیه چقدر برای ورود به فضای مجازی آمادگی دارد/ ضرورت تدریس سواد رسانه در حوزه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، در سال تحصیلی جدید حوزه‌های علمیه در ابتدای درس خارج فقه خود، تأکید کردند حوزه‌های علمیه و روحانیان باید با شناخت فضای مجازی و استفاده از فرصت‌های آن، معارف و مفاهیم اسلامی را تبیین کنند.

مقام معظم رهبری در سالهای اخیر با توجه به سرعت رشد استفاده از ابزارهای نوین رسانه ای به ویژه در عرصه وب، اینترنت و مجموعه شبکه های اجتماعی و در یک جمله فضای مجازی، بارها در اجتماع دولتمردان، مدیران، مسؤولان، مردم و به ویژه قشر جوان ودانشجو نسبت به برنامه ریزی، هدف گزاری و تولید محتوای مفید برای این فضا تاکید داشته اند.

با توجه به نگاه تیز بینانه حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به موضوعات مختلف، ایشان در 17 اسفند سال 1390 ضمن دستور تشکیل شورای عالی فضای مجازی، برای نخستین بار به ریاست رئیس‌جمهور، اعضای حقوقی و حقیقی این شورا را تعیین کردند.

رهبر معظم انقلاب اسلامی آثار چشم گیر شبکه جهانی اینترنت در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی، لزوم برنامه‌ریزی و هماهنگی به منظور صیانت از آسیب‌های ناشی از آن و بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌ها در جهت ارائه خدمات گسترده و مفید به مردم را از دلایل اصلی ضرورت تشکیل شورای عالی فضای مجازی برشمردند و اظهار داشتند: این شورا وظیفه دارد مرکزی به نام مرکز ملّی فضای مجازی در کشور ایجاد کند.

مقام معظم رهبری فقط در طول سال جاری که هنوز به شش ماهه دوم سال نرسیده است چندین نوبت بر اهمیت فضای مجازی تاکید کردند.

مخالف فضای مجازی نیستیم

رهبر معظم انقلاب در دیدار سالیانه خود با معلمان و فرهنگیان وزارت ارتباطات را یکی از دستگاه های مسؤول در زمینه‌ تربیت نسل آینده برشمردند و با اشاره به گستردگی فضای مجازی و سرعت روزافزون تحولات در این عرصه و ارتباط مستمر جوانان با فضای مجازی تاکید کردند: کسی مخالف استفاده از فضای مجازی نیست، بلکه موضوع اصلی این است که در چنین عرصه‌ای که لغزشگاه است باید زمینه‌ استفاده‌ صحیح فراهم شود نه آنکه فضای مجازی به‌صورت رها و غیر قابل کنترل باشد.

رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار تصریح کردند: کسی به‌دنبال بستن فضای مجازی نیست؛ چرا که این کار عاقلانه نیست ولی باید در استفاده از فضای مجازی چارچوب‌هایی قرار داد و این فضا را رها نکرد.

روحانیان و طلاب باید مسلح و آماده برای پاسخگویی به شبهات انحرافی شوند

حضرت آیت الله خامنه ای در 25 اردیبهشت ماه سال جاری در کمتر از دوهفته بار دیگر در دیدار با مدیران، مدرسان و طلاب حوزه های علمیه استان تهران مفهوم هدایت دینی را «تبیین اندیشه‌های ناب اسلامی» خواندند و با اشاره به تأثیر فضای مجازی بر افزایش شبهات دینی و وجود انگیزه‌های سیاسی برای تزریق افکار منحرف و غلط در ذهن جوانان تأکید کردند: این میدان، میدان واقعی جنگ است و روحانیان و طلاب باید مسلح و آماده، وارد عرصه‌ مقابله با شبهات و تفکرات غلط و انحرافی شوند.

فضای مجازی هم فرصت هم تهدید

یکی دیگر از مواردی که رهبر معظم انقلاب در دیدار با هیأت دولت به مساله فضای مجازی اشاره کردند در شهریور ماه سال جاری بود، که فرمودند: فضای مجازی، دنیایی رو به رشد، بسیار وسیع و غیرقابل توقف است که فرصت‌های بزرگ و در عین حال تهدیدهایی را هم می‌تواند به همراه داشته باشد.

شناخت فضای مجازی و استفاده از فرصت‌

رهبر معظم انقلاب اسلامی، در سال تحصیلی جدید حوزه‌های علمیه، در ابتدای جلسه‌ درس خارج فقه خود، با اشاره به وجود برنامه‌های گسترده برای انحراف ذهن و دل مردم و جوانان از اصل دین، نخستین و مهم‌ترین وظیفه‌ روحانیان را مقابله با نقشه‌ دین‌زدایی و عفت‌زدایی خواندند و خاطر نشان کردند: حوزه‌های علمیه و روحانیان باید با شناخت فضای مجازی و استفاده از فرصت‌های آن، معارف و مفاهیم اسلامی را تبیین کنند.

اما چند سوال از متولیان حوزه های علمیه

چرا مقام معظم رهبری در ابتدای دروس خود در سال جاری تحصیلی حوزه های علمیه به این موضوع اشاره می کنند؟ نه این است که ایشان تا اکنون بارها وبارها به صورت مستقیم وغیر مستقیم اقشار فرهیخته را مورد خطاب قرار داده اند و خواستار ورود، تربیت، اثر گذاری و تولید محتواهای دینی برای این فضا شده اند.

چرا رهبر معظم انقلاب «بصیرت» را به معنای شناخت نیازها و واقعیات جامعه خواندند؟ آیا امروزه حوزه های علمیه طرح مشخصی برای شناختن نیاز جوان امروز دارند؟ آیا حوزه های علمیه سند چشم اندازی برای تببین نیازهای امروزه نسل جوان در موضوعات دینی و اعتقادی تدوین کرده اند؟ چرا رهبر معظم انقلاب نخستین و مهمترین وظیفه روحانیت را مقابله با ترویج شبهات وحیازدایی در بین نسل جوان می دانند؟ آیا واقعا حوزه های علمیه آمادگی مواجه شدن با لشکر عظیم دشمن را دارند؟ چرا رهبر معظم انقلاب با تاکیدات فروان در این چند سال اخیر بر موضوع فضای مجازی نسبت به نا آشنایی برخی مبلغان با ابزارهای جدید رایانه ای ابراز تاسف کنند؟ مگر نه این که نهادهای مختلف حوزوی و تبلیغی نسبت به روز کردن اطلاعات رایانه ای و رسانه های نوین روحانیان و طلاب شرح وظایفی دارند؟

اما چند پیشنهاد

سرفصل دروس سواد رسانه ای در حوزه های علمیه

همانگونه که دیر هنگام ولی بالاخره نهادهای آموزشی مانند آموزش و پرورش به این نتیجه رسیدند که آموزش سواد رسانه ای و مصون کردن دانش آموزان در مقابل برخی خطرات فضاهای مجازی یک ضرورت برای دانش آموزان امروز و فردا و تصمیم سازان آینده یک ضرورت است.

حوزه های علمیه نیز برای آشنایی و شناخت دقیق فضاهای مجازی سرفصل دروس سواد رسانه ای را به دروس طلاب جوان اضافه کنند تا طلاب جوان به عنوان مبلغان امروز و پاسخ دهندگان شبهات در آینده ای نزدیک، به سواد رسانه ای مسلح شوند.

تشکیل کارگروه های پاسخ گویی به شبهات در فضاهای مجازی

با توجه با ظرفیت های خوب و موسسات تخصصی و پژوهشکده های مختلف در حوزه های علمیه پیشنهاد می شود با تشگیل کارگروه های تخصصی شبهات مختلف در فضاهای مجازی رصد و در اولین فرصت پاسخ داده شود.

برگزاری کارگاه های سواد رسانه ای برای مبلغان

با توجه به اینکه بسیاری از روحانیان و طلاب به خاطر اشتغالات و گذر سن از میانسالی، فرصت حضور مداوم در کلاسهای سواد رسانه ای را ندارند با برگزاری جلسات گارگاهی می توان شناخت این گروه از روحانیت را نسبت به فضاهای مجازی عمیقتر واثرگذارتر کرد.

تربیت مربیان سواد رسانه ای در حوزه های علمیه

با توجه به اینکه روحانیت نقش موثر و مفیدی در تربیت نسل جوان و متدین ایفا می کنند، از طریق پذیرش وجذب طلاب جوان برای حضور در دوره های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت، تربیت مدرس سواد رسانه ای می تواند در آینده نقش اثر گذارتری را برای حوزه های علمیه رقم زند.

ورود مباحث فضای مجازی در دروس خارج

از آنجایی که بسیاری از موضوعات مبتلا به فضای مجازی، باید در سطح دروس خارج مطرح و درباره آن موضوعات، کنکاش و طرح موضوع شود باید در حوزه های علمیه دروس خارج با این موضوعات و فروعات آن برگزار شود./704/859/ب1