شوراها نمونه بارز الگوی اقدام و عمل در اقتصاد مقاومتی
به گزارش سرویس اندیشه خبرگزاری رسا، اقدام و عمل راهبردی است که ماهیت اصلی آن همراه با گفتمان انقلابی اقتصاد مقاومتی خود را برای مانورهای برجسته اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جغرافیای قلب تپنده جهان اسلام آمده کرده است. در واپسین روزهایی که ملت شریف ایران برای دریافت پیامی از سوی امامشان آمده می‌شدند تا بتوانند بر اساس آن سرنوشت یک سال از فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی خود را رقم بزنند و یک برگ برای رسیدن با پایان کتاب تمدن سازی نوین اسلامی نزدیک‌تر شوند؛ ولی امر مسلمین جهان رهنمودهای متفاوتی را در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری مورد بررسی قرارداد که بر اساس آن مبانی جدی مرتبط با آینده جهان اسلام برای عام و خاص مسلمان معنایی واحد داشت.
رهبر معظم انقلاب در این دیدار با اشاره به اینکه «مجلس خبرگان رهبری باید انقلابی بماند؛ باید انقلابی فکر کند و انقلابی عمل بکند؛ این خلاصه مطلب. در تفسیر این مطلب، خیلی حرف می‌شود زد؛ یکی این است که در انتخاب رهبر آینده، ملاحظهٔ خدا را بکنید. احتمال اینکه این دوره‌ای که تازه شروع خواهد شد، مبتلا بشود به این آزمایش، احتمال کمی نیست؛ آن وقتی‌که بنا است رهبر انتخاب بشود، ملاحظات و رودربایستی‌ها را کنار بگذارند؛ خدا را در نظر بگیرند، وظایف را در نظر بگیرند، نیاز کشور را در نظر بگیرند؛ بر این اساس رهبر انتخاب بشود. مهم‌ترین وظیفه به نظر ما این است؛ مراقبت کنند. اگر چنانچه در این مرحله و در این وظیفهٔ بزرگ کوتاهی انجام بگیرد، در اساس کار مشکل به وجود خواهد آمد. این مهم‌ترین مسئله است که بایستی مورد توجّه قرار بگیرد.»
بر این اساس ماهیت اقدام و عمل در اولین لحظه آغاز سال 1395 برای عموم مسلمانان آشکار بود تا جایی که بسیاری از تحلیلگران معتقدند که این بخش از پیام سال به‌نوعی تربیت جامعه انسانی جهان اسلام برای تأثیرگذاری جدی در عملکرد مسؤولان است. این در حالی است که اساس طرح چنین جملاتی می‌تواند نشان از درک نشدن در جوامع خواص در سطوح مختلف اجتماعی باشد. بر این اساس برای تبیین دقیق سیره اقدام و عمل به پیگیری اسوه‌ها و الگوهایی در ساحت اقتصاد اسلامی مستند برای تاریخ تمدن ساز اسلام پرداخت‌شده است که در ادامه بخش اول این گزارش به تبیین مسیر حقیقی اقتصاد و جایگاه آن در تمدن نوین اسلامی پرداخت‌شده است.
در گفت‌وگو با مهدی چمران رئیس شورای اسلامی شهر تهران، حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدجواد طبسی نویسنده و پژوهشگر حوزوی و حجت‌الاسلام مصطفی سمیعیان مدیر مدرسه حافظین امام رضا(ع) به بررسی این موضوع پرداختیم که در ادامه متن آن را ملاحظه می‌کنید؛
مهدی چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به اینکه اقتصاد مقاومتی موضوع است که برمدار اقدام و عمل معنای حقیقی خود را پیدا خواهد کرد، اظهار کرد: برای درک اقتصاد مقاومتی در صحنه شهود و عمل باید این مسأله را از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گیرد؛ باید به این یقین رسید که اقتصاد مقاومتی بر مبنای اقدام و عمل شکل می‌گیرد و نتایج آن در یک جامعه قابل اسناد خواهد بود.
رییس شورای عالی استان‌ها اقدام و عمل را یک ضرورت غیرقابل انکار در فضای اقتصادی و مدیریتی ایران اسلامی دانست و گفت: اقتصاد مقاومتی گفتمانی است که از سوی رهبر معظم انقلاب در قالب یک حکم حکومتی با رمز اقدام و عمل برای تمام آحاد ملت به یک رسالت عمومی تبدیل‌شده است و باید مورد اجرا و تعقیب‌های جدی قانونی قرا بگیرد.
اقتصاد مقاومتی تنها راه حل مبارزه با سلطه مادی غرب است
چمران با اشاره به اینکه جز اقتصاد مقاومتی با الگوی اقدام و عمل برای جهان اسلام راه‌حلی دیگر برای مبارزه حقیقی با نظام سلطه و مادی غرب وجود ندارد، گفت: در فضای رکود اقتصادی حاکم که از سوی جهان سلطه با زمینه هجوم فرهنگی بر ام‌القری جهان اسلام تحمیل‌شده است؛ تمسک به اقتصاد مقاومتی الگویی الهی است که از سوی رهبر معظم انقلاب به جهان اسلام عرضه‌شده است. بر این اساس بر این گفتمان باید با دید یک نعمت الهی نگریست و شکر آن فقط اقدام و عمل در تمام ابعاد زندگی اجتماعی است.
شوراها نمونه بارز اقدام و عمل در الگوی اقتصاد مقاومتی هستند
رئیس شورای اسلامی شهر تهران درون‌زا و قابل‌اتکا بودن را از ویژگی‌های اصلی اقتصاد مقاومتی دانست و گفت: اساس بنیان‌گذاری سیاست شوراها اقدامی بودن اهداف متعالی اسلام و احیاء امر الهی در تأمین نیاز مسلمانان است. بر این اساس شوراها و مدیریت‌های شهری و روستایی از بارزترین نمونه‌ها برای نمایش اقتدار اسلام در گفتمان اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل است.
چمران با اشاره به اینکه بخشی از مسؤولیتی که بر عهده دولت‌ها است از سوی مردم و با الگوی شوراها احیا و تعقیب می‌شود، گفت: امام راحل در جریان حکم بنیان‌گذاری شوراها و تدوین سیاست‌های آن فرمودند«مردم محل خود را بهتر می‌شناسند و مشکلات خود را هم بهتر می‌دانند راه‌حل این مسائل را هم بهتر می‌دانند.» بنابراین می‌توان گفت که مردم با الگویی برگرفته از دلسوزی و صرفه‌جویی بیشتر برای تعقیب حقوق همسایگان و اهالی محل خودکار می‌کنند؛ چراکه درآمد شوراها از محل عوارضی است که از همین مردم تأمین می‌شود.
رییس شورای عالی استان‌ها با اشاره به اینکه شوراها منابع را با دلسوزی، عقل، منطق و علم برنامه مورد بهره‌برداری قرار می‌دهند، گفت: الگوی شوراها برگرفته از مفهوم اصیل اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل است. بر این اساس شوراها نمونه‌ای خوب از اقدام و عمل در جامعه اسلامی ایران عزیز هستند.
وی افزود: برای نمونه بزرگ‌ترین پل روگذر ایران که در شهر ساوه بانام شهید چمران افتتاح‌شده است نمونه‌ای بارز از فعالیت اقتصاد مقاومتی در سال جاری از سوی شوراها بوده است.
اساس تفکر اسلام بر نفی وابستگی استوار است
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدجواد طبسی، نویسنده و پژوهشگر حوزوی با اشاره به اینکه در شرع مقدس اسلام برخورد و مواجهه با هرگونه وابستگی بر اساس و مدلولوژی اسلام بنا بر مقابله و مبارزه است، گفت: اسلام از همان ابتدا مسیر خود را از مشرکین، مخالفین و بیگانه‌ها جدا کرده است. چنانچه که در این مسیر شاهد هستیم نفی شرک، قبله واحد و مصادیق یکتاپرستی که در خطوط قرمز اسلامی وجود دارد نشانه بارزی برای نفی هرگونه وابستگی است.
نویسنده کتاب«کنترل یا افزایش جمعیت«مقابله با هضم شدن را اولین شرط اسلام در مسلمان شدن دانست و گفت: اسلام در سبک زندگی خود مسلمانان را در الگو گرفتن از بیگانه نهی می‌کند. این در حالی است که حتی به شیوه غذا خوردن و حتی شکل غذا خوردن را برای مخاطب خود تعریف کرده است؛ تا مخالفت و مبارزه بافرم غذا خوردن بیگانه نمادی از ستیز جدی اسلام با هرگونه وابستگی باشد.
وجود فقیر در سرزمین مستعد ایران نشان از عدم باور نیروی درون است
حجت‌الاسلام‌والمسلمین طبسی با اشاره به ذات خوردن و پوشیدن مشکلی ندارد اما باید دید که چه نوع از خوردن و پوشیدن از سوی اسلام ملاک قرارگرفته است، گفت: اسلام بر منابع خدادادی و متکی شدن نیروی درون را توصیه کرده و تخطی از آن را مخالف بامشی خود می‌داند. چنانچه که در برخی از روایات به صراحت آمده است: هر کس آب‌وخاک داشته باشد و فقیر زندگی کند از رحمت الهی دور شده است.
نویسنده کتاب«جوان در منظر معصومان همت بلند را مسیر ایجاد یک جامعه ایدئال از نگاه اسلام دانست و گفت: اسلام آوردن اصل و عین امکانات از بلاد کفر را همیشه منع کرده است این در حالی است که توصیه به تلاش و فرمان بر اتکا داده است. بر همین اساس است که سبک زندگی حضرت علی(ع) در طول زندگی تکیه بر نیروی داخل بوده است.
اقتصاد مقاومتی باید از قلب آیات و روایات استخراج شود
حجت‌الاسلام مصطفی سمیعیان، مدیر مدرسه حافظین امام رضا(ع)، با اشاره به اینکه پژوهشگران اقتصاد مقاومتی در مسیر بررسی و پژوهش خود در باب اقتصاد مقاومتی ابتدا باید ادبیات رهبر معظم انقلاب را دقیق درک کنند، اظهار کرد: پژوهشگران اقتصاد مقاومتی باید در مسیر پژوهش و کشف مبانی اقتصاد مقاومتی در گفتمان انقلابی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران نباید دوباره در دامن اقتصاد لیبرالیسم بیفتند.
مدیر مدرسه حافظین امام رضا(ع) با اشاره به اینکه اقتصاد مقاومتی باید در میان واژه واژه آیات و احادیث مورد کنکاش‌های جدی علمی از سوی اهل قلم حوزوی قرار گیرد، تصریح کرد: پژوهشگران علوم دینی در مسیر پژوهش‌های استراتژیک اقتصاد مقاومتی باید پیام‌های اساسی که اقتصاد مقاومتی از سوی منابع دین برای ما تعریف و تبیین شده‌اند را کشف و مورد بررسی قرار دهند. بر اساس این جست‌وجوی دقیق مبانی؛ خواهیم توانست از سلامت گفتمان اقتصاد مقاومتی اطمینان پیدا کنیم و در نتیجه در بیان و تبیین وجه تمایز اقتصاد اسلامی از اقتصاد غربی برای مردم موفق‌تر عمل خواهیم کرد.
منظومه اقتصاد اسلامی نباید در اقتصاد لیبرالیسم محصور شود
حجت‌الاسلام سمیعیان با بیان اینکه در ساحت علوم اسلامی منظومه فلسفه تمدن سازی همواره این ادبیات را در طول قرون متعدد زنده و پویا نگه‌داشته است، گفت: مفاهیمی مانند مبارزه با اسراف و هرگونه وابستگی به غیر؛ همچنین توکل بر خدا، اعتماد به نیروی درون و استفاده از سرمایه‌های داخل مسیر منظومه‌ای و ایدئولوژیک اقتصاد اسلامی را برای ما تبیین می‌کند. بر این مدار باید گفتمان اقتصاد مقاومتی را با شاخص‌های جدی فرهنگی به‌سختی سازنده‌ای از تلاش‌های علمی آمیخت تا تمدنی برمدار اقتصاد مقاومتی در آینده نزدیک شکل بگیرد.
مدیر مدرسه حافظین امام رضا(ع) تبلیغ بلیغ اقتصاد مقاومتی در جبهه فرهنگی طلاب مبلغ را یک فریضه عنوان کرد و گفت: اقتصاد مقاومتی باید در فضای فرهنگی از سوی طلاب و دانشجویان متعهد به مکتب اسلام مورد تبلیغ صحیح قرار بگیرد تا مردم با درک شیرینی اقتصاد مقاومتی حماسه‌ای تمدن ساز را در این مسیر خلق کنند.
اقتصاد مقاومتی ماهیتی الهی و اصولی در ساحت دین دارد
حجت‌الاسلام سمیعیان در ادامه به اهمیت و جایگاه تفهیم و تشریح جایگاه الهی اقتصاد مقاومتی در سال جاری پرداخت و گفت: اقتصاد مقاومتی یک مفهوم عرشی و الهی است. مردم عزیز ایران باید به این کته مهم توجه داشته باشند اقتصاد مقاومتی مفهومی برخاسته برمدار پیشرفت اقتصادی دولتی و حکومتی نیست. مفهوم اقتصاد مقاومتی یک مفهوم و مسیر الهی است که از سوی یک انسان الهی از بطن مبانی دین مبین اسلام برخاسته است هرچند ظاهر امر بر این است که اقتصاد مقاومتی مقدمه‌ای برای رفع موانع فعلی اقتصاد مقاومتی شناخته‌شده است؛ بر این اساس چنین شناختی از اقتصاد مقاومتی یک شناخت سطحی و شاید هم غلط است.
مدیر مدرسه حافظین امام رضا(ع) با اشاره به اینکه در سال جاری ضرورت مجاهدت و جهاد علمی و اقتصادی برای همه اقشار جامعه از حساسیت کاری بالایی برخوردار است، اظهار داشت: باید به این نکته اساسی توجه داشت که نظر ولایت نظری مافوق همه اقشار جامعه اسلامی است بر همین مدار باید در باید توجه داشت همه اقشار در هر سطحی از جایگاه اجتماعی و فرهنگی در این بسیج همگانی باید حضور جدی داشته باشند.
حجت‌الاسلام سمیعیان به بیان آیات اقتصادی قرآن کریم پرداخت و گفت: خداوند در آیه 35 سوره نور می‌فرماید«اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکاةٍ فیها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ فی زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ کَأَنَّها کَوْکَبٌ دُرِّی یوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ زَیتُونَةٍ لا شَرْقِیةٍ وَ لا غَرْبِیةٍ یکادُ زَیتُها یضی‌ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلی نُورٍ یهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یشاءُ وَ یضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ وَ اللَّهُ بِکُلِّ شَیءٍ عَلیمٌ یعنی خدا نور آسمان‌ها و زمین است نو را و همچون محفظه‌ای است که در آن چراغی باشد و چراغ در شیشه‌ای، شیشه‌ای که گویی ستاره‌ای است درخشان و آن چراغ با روغن زیتی صاف روشن باشد که از درخت پربرکت زیتون سرزمین مقدس گرفته‌شده باشد نه زیتون شرقی و نه غربی، در نتیجه آن‌چنان صاف و قابل‌احتراق باشد که نزدیک است خود به خود بسوزد هرچند که آتش بدان نرسد و معلوم است که چنین چراغی نورش دوچندان و نوری بالای نور است، خدا هر که را خواهد به نور خویش هدایت کند و این مثل‌ها را خدا برای مردمی می‌زند که خدا به همه‌چیز دانا است.»
وی افزود: باید به یک فراز حساس در این آیه توجه داشت که مفسران متعدد در این باب نظرات قابل تأملی را ارائه فرموده‌اند چنانچه که از خلاصه این تفاسیر بر می‌آید که منظور از ـ لاشرقیه ولاغربیة ـ این است که درخت نه در مشرق زمین است و نه در ناحیه غرب زمین، بلکه در وسط زمین ماموره که زمین شام می‌باشد قرار دارد؛ بر اساس همین تفسیر به صراحت می‌توان به این نکته اشاره داشت که خداوند متعال بر نفی هرگونه وابستگی تأکید دارد. از طرف دیگر برخی از مفسران درخت پر برکت زیتون را به دین اسلام یا نبوت پیامبر اکرم(ص) تفسیر کرده‌اند و مراد از «لاشرقی و لا غربی«این است که نه یهود و نه نصاری است بلکه همانا اسلام برای ما خط مشی است و این تفسیر صراحت بیشتری در تأکید عدم وابستگی دارد چراکه اسلام اساس آن با مبارزه با وابستگی به طاغوت بنا شده است.
مدیر مدرسه حافظین امام رضا(ع) با اشاره به اینکه احتمال ضعیف دیگری در بیان «لاشرقی و لا غربی» وجود دارد، گفت: بیان این آیه به افرادی است که در نهایت اعتدال هستند و به هیچ طرف گرایش ندارند نه به غرب که شهوت دنیاگرایی دارند و نه به شرق که اهل رهبانیت هستند بلکه از اهل اسلام‌اند که اسلام جامع کمالات انسانی است و کمال انسانی در اعتدال است.
حجت‌الاسلام سمیعیان در ادامه به بیان مصداق قرانی دیگری در مشی حقیقی اقتصاد مقاومتی پرداخت و گفت: خداوند در سوره مبارکه طلاق آیه ۳ می‌فرماید«وَیرزُقهُ مِن حَیثُ لا یحتَسِبُ وَمَن یتَوَکل عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسبُهُ إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمرِهِ قَد جَعَلَ اللَّهُ لِکلِّ شَیءٍ قَدرًا یعنی او را از جایی که گمان ندارد روزی می‌دهد؛ و هر کس بر خدا توکّل کند کفایت امرش را می‌کند خداوند فرمان خود را به انجام می‌رساند و خدا برای هر چیزی اندازه‌ای قرارداده است مرزی که در قرآن مشخص‌شده است که انسان مؤمن نباید زیر بار غیرمسلمان برود» هر مسلمانی حتی اگر ظاهر ترجمه این آیه را مسیر حقیقی خود رد زندگی قرار دهد معادلات اساسی فرهنگی و سیاسی جهان دستخوش تغییرات جدی خواهد شد.
وی ادامه داد: رهبر معظم انقلاب تقوای جامعه در بخش اقتصاد را در عمل به مبانی اقتصاد مقاومتی عنوان فرموده است چنانچه که در سال گذشته در دیدار با مسؤولان نظام فرمودند«ماه رمضان ماه تقوا است؛ تقوا چیست؟ تقوا عبارت است از آن حالت مراقبت دائمی که موجب می‌شود انسان به کج‌راهه نرود و خارهای دامن‌گیر، دامن او را نگیرد. تقوا در واقع یک جوشنی است، یک زرهی است بر تن انسان باتقوا که او را از آسیب تیرهای زهرآگین و ضربه‌های مهلک معنوی محفوظ و مصون می‌دارد؛ البتّه فقط هم مسائل معنوی نیست. وَ مَن یَتَّقِ اللهَ یَجعَل لَه مَخرَجاً وَ یَرزُقهُ مِن حَیثُ لا یَحتَسِب؛ در امور دنیوی هم تقوا تأثیرات بسیار مهمی دارد، این تقوای شخصی است. عین همین مسئله در مورد یک جامعه و یک کشور قابل طرح است. تقوای یک کشور چیست؟ تقوای یک جامعه چیست؟ یک جامعه، بخصوص اگر مثل جامعهٔ نظام جمهوری اسلامی آرمان‌های والا و بلندی داشته باشد، مورد تهاجم است؛ مورد هجوم تیرهای زهرآگین است؛ این هم تقوا لازم دارد. تقوای جامعه چیست؟ در بخش‌های مختلف تقوای اجتماعی را می‌توان تعریف کرد؛ در بخش اقتصاد، تقوای جامعه عبارت است از اقتصاد مقاومتی. اگر در مورد اقتصاد می‌خواهیم در مقابل تکانه‌های ناشی از حوادث جهانی یا در مقابل تیرهای زهرآگین سیاست‌های معارض جهانی آسیب نبینیم، ناچاریم به اقتصاد مقاومتی رو کنیم. اقتصاد مقاومتی عامل استحکام است در مقابل آن‌کسانی و آن قدرت‌هایی که از همه ظرفیت اقتصادی و سیاسی و رسانه‌ای و امنیتی خودشان دارند استفاده می‌کنند برای اینکه به این ملّت و این کشور و این نظام ضربه وارد کنند. یکی از راه‌هایی که فعلاً پیدا کردند عبارت است از رخنه از راه اقتصاد. این هشدار را ما سال‌ها است مطرح کردیم و گفتیم؛ مسئولین هم هر کدام به فراخور توانایی‌های خودشان تلاش‌های خوبی کردند لکن ما باید با همه توان، با همه ظرفیت موضوع اقتصاد مقاومتی را در داخل دنبال کنیم؛ این می‌شود تقوای اجتماعی ما»
مدیر مدرسه حافظین امام رضا(ع) با اشاره به اینکه یکی از راه‌های نفوذ دشمن در حریم حکومت اسلامی همین گزینه اقتصاد است، گفت: موضوع پوشش و خوراک می‌تواند صنعت مناسب برای اثبات خوداتکایی در عرصه اقتصاد مقاومتی است./837/503/ر
ادامه دارد...
پایان بخش دوم؛ برای مشاهده بخش اول اینجا را کلیک کنید.
محمد جعفری