طرازی جدید برای دانش تاریخی بی‌بی‌سی!
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، در شامگاه چهارشنبه دوازدهمین روز از خردادماه سال جاری، بخش فارسی تلویزیون دولتی انگلستان اقدام به پخش گزارشی کرد که می‌توان آن را نمادی از گستره اطلاعات تاریخی و دانش گردانندگان جدید این شبکه قلمداد کرد. در واقع این شبکه تلویزیونی که صرف نظر از تمامی جنبه‌های منفی کارکرد خود درباره ایران، دست کم به کار حرفه‌ای خبری شهرت داشت، نشان داد که در مقطع کنونی فعالیت خود و با دادن اختیار خویش به برخی «نوباوگان»، به چه رتبه‌ای از قدرت تحلیل تاریخی تنزل کرده است!
این بلیه در آغاز و به ویژه پس از رویدادهای سال 88، نخست دامن تلویزیون فارسی‌زبان آمریکا را گرفت و اینک به تلویزیون دولت انگلستان تسری یافته است. هرچند که درسال‌های اخبر در مستندهای تاریخی ِ خواهرخوانده بی بی سی، یعنی شبکه «من و تو» نیز شاهد پاره‌ای مطایبات تاریخی بوده‌ایم. با این حال، برای دانستن اینکه متولیان بی‌بی‌سی دقیقا چه تابلویی ترسیم کرده‌اند، اشاره به چند نکته خالی از لطف نیست:
1-از ابتداییترین لوازم استناد به اسناد آرشیوها، ارائه «شماره گلاسه» سند برای مراجعه محققین و ارزیابی میزان صحتِ برداشت استناد کننده است. درغیر اینصورت آنچه به عنوان سند منتشر می‌شود ارزش استناد ندارد و فاقد اعتبار تلقی می‌شود. تصویری که در سایت بی‌بی‌سی فارسی آمده، به بریده‌ای از کتاب و جراید می‌ماند که از نوعِ آن، فراوان از سوی مخالفان انقلاب اسلامی و رهبری آن درخارج از کشور منتشر شده و ارزشی به سان آنها و نه بیشتر دارد.
2-از ابتداییترین لوازم استناد به اسناد، ترجمه دقیق آن است. در روایت بی‌بی‌سی از سند بدون شماره و آدرس خویش، مواردی از اضافات و افزوده‌های منحرف‌کننده از متن وجود دارد، که می‌توان آن را ترجمه‌ای خودساخته و ذوقی قلمداد کرد. البته با توجه به موارد مشابه در تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی و میدان‌داری عناصری که در سطور آغازین کلام بدان اشارت رفت، حتی این احتمال را هم می‌توان مطرح کرد که سازندگان روایت، حتی توانایی یک ترجمه ساده را هم ندارند!
3-از ابتداییترین لوازم ادعای انتشار اسناد نویافته، مروری بر آثار منتشر شده در حوزه‌ای است که قرار است چنین ادعایی درباره آن صورت پذیرد. بی‌بی‌سی‌نشینان ارجمند! حتی به خود زحمت خواندن آثار منتشره در این باره را نیز نداده‌اند تا مثلا بدانند که سندی که داعیه انتشار ِآغازین آن را دارند، 24 سال قبل در یکی از کتب تاریخی درایران منتشر شده است!
4-از ابتداییترین لوازم ارائه تحلیل تاریخی، شناختی ابتدایی از عناصر و جریاناتی است که قرار است درباره آنان سخن رود. بی‌بی‌سی در معرفی واسطه پیام اول خویش، مرحوم آیت‌الله حاج میرزا خلیل کمره‌ای را فردی «به ظاهر غیرسیاسی» خوانده و با عجله و شتاب عکسی که نویسنده این سطور به سایت «موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران» اهدا کرده، را ضمیمه گزارش خویش ساخته است. نگارنده نمی‌داند که در قاموس گزارش‌نویسان بی‌بی‌سی «افراد به ظاهر غیر سیاسی» چگونه افرادی هستند؟ اما با مروری بر سوابق مرحوم کمره‌ای شاید بتوان به داده جدیدی درباره «افراد به ظاهر غیرسیاسی» دست یافت.
مرحوم کمره ای از شاگردان قدیمی موسس حوزه علمیه قم و از جنبه سیاسی، تا حدی از محارم وی به شمار می‌رفت که متن تلگراف اعتراض‌آمیز استادش به رضاخان را دراختیار داشت و به همین دلیل دستگیر و زندانی شد. از آن پس هم اجازه تداوم حضور در قم را نیافت. او در دوران نهضت ملی نیز در رویدادها و تظاهرات مختلف آن دوره حضوری نمایان و با آیت الله کاشانی، دکتر مصدق و اعضای فدائیان اسلام نیز دوستی و ارتباطی نزدیک داشت. در اوج‌گیری انقلاب اسلامی نیز در قامت یک حامی ظاهر گشت و به طور مشخص در راهپیمایی تاریخی تاسوعای 57 ، همدوش مرحوم آیت‌الله طالقانی بود که تصاویر آن موجود است.
نویسنده به تناسب علایق خویش، درباره زندگی این روحانی فرهیخته تحقیقات فراوانی داشته، اما تاکنون هرگز نشنیده که وی با سفارت آمریکا مرتبط بوده و برای آنها پیام‌های سیاسی رد و بدل می‌کرده است! فرزند و مسئول دفتر ایشان، جناب‌حجت‌الاسلام حاج شیخ ناصر کمره‌ای همچنان حاضر است و این ادعا را از ساخته‌های بی بی سی می‌داند.
5- از ابتداییترین لوازم داوری درباره هر پدیده‌ای، شناخت ایده‌های پدیدآورندگان آن است. مثلا وقتی برآنیم که درباره ابعاد گوناگون نگاه رهبر انقلاب اسلامی به «پدیده آمریکا» سخن بگوییم، این نکته بدیهی را نباید از یاد ببریم که ایشان درصدد بود که انقلاب را با حداقل هزینه به پیروزی برساند و به متولیان سیاست خارجی آمریکا تفهیم کند که اولا: آنها نباید از یک نظام فاسد و مستبد در داخل ایران حمایت کنند و ثانیا: درصورت تغییر رویکرد خود به احترام متقابل، می‌توانند با ایران ارتباطی طبیعی و متعارف داشته باشند، پیامی که البته از آغاز تا هم اینک، توسط متولیان سیاستمداران این کشور نادیده گرفته شده است. این نگاه در برخی یاران و مشاوران نزدیک امام از جمله شهید آیت الله مطهری نیز وجود داشت. مثلا مرحوم مطهری به این دلیل مهندس بازرگان را برای ریاست دولت موقت پیشنهاد کرد که به لحاظ سابقه فکری و عملی نامبرده، حساسیت غرب در برابر انقلاب کاهش یافته و این دولت‌ها در برابر حرکت آن کمتر به سنگ‌اندازی بپردازند.
6- و نهایتا از ابتداییترین لوازم فعالیت یک رسانه خبری، به خدمت گرفتن محققانی است که از ابتداییترین روش‌های پژوهش مطلع و به آن وفادار باشند. به نظر می‌رسد که بی‌بی‌سی به مصداقی برای این مثل فارسی تبدیل شده که «از هول حلیم به دیگ افتاد!» به این معنا که مخالف‌خوانی به هر قیمت،کار آنها را به سخیف‌ترین کیفیت تولید سوق داده است. بنابراین این بهتر است که اداره‌کنندگان این مجموعه برای حفظ آبروی خود هم که شده، از این شیوه مبتذل چشم پوشند و راهی دگر در پیش گیرند./998/د102/س
منبع : جوان آنلاين