مبنای تشخیص علم دینی از غیر دینی

به گزارش خبرگزار خبرگزاری رسا، مراسم تجلیل از فارغ التحصیلان دانشگاه باقرالعلوم(ع) پیش از ظهر امروز با حضور مدیران و اساتید حوزوی برگزار شد که در ابتدا چند تن از فارغ التحصیلان و پژوهشگران برتر این دانشگاه به سخنرانی پرداختند.

در ادامه حجت الاسلام سید محمود موسوی، معاون آموزش دانشگاه باقرالعلوم(ع) اظهار داشت: دانشگاه باقرالعلوم(ع) از بدو تأسیس در سال 1373، 1565 فارغ التحصیل داشته است که، 758 نفر در مقطع ارشد و 70 نفر در مقطع دکتری بوده‌اند، اما در حال حاضر 400 نفر در مقطع ارشد و 226 نفر در مقطع دکتری تحصیل می‌کنند.

همچنین حجت الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا در مراسم تجلیل از فارغ التحصیلان و پژوهشگران برتر دانشگاه باقرالعلوم(ع) خاطرنشان کرد: دانشگاه باقرالعلوم(ع) در میان دانشگاه‌های قم از بهترین دانشگاه‌ها و در میان مراکز آموزش عالی، جایگاه بسیار مناسبی را در استان و کشور دارد.

وی با اشاره به کیفیت بالای آموزش و انگیزه دانشجویان یاد‌آور شد: این دانشگاه برخی از نخبگان علمی کشور را جذب می کند و از نظر کیفیت آموزش در حدی است که می تواند با نخبگان علمی کشور در سطح دیگر دانشگاه‌ها رقابت کند.

رییس سابق دانشگاه باقرالعلوم(ع) به اهداف تولیدعلم، درک و توزیع علوم دینی در این دانشگاه اشاره کرد و گفت: این انگیزه ناشی از هدف و مقصد والای دانشگاه باقرالعلوم(ع) است که در میان اساتید، دانشجویان و طلابی که در این مرکز تحصیل می‌کنند وجود دارد.

وی با اشاره به خلط علم به دین و علم دینی تأکید کرد: خلط میان علم به دین و علم دینی از مهمترین چالش‌ها و مشکلاتی است که در زمینه علوم وجود دارد که باید این تفکیک را انجام دهیم.

عضو شورای انقلاب فرهنگی ابراز داشت: دین، روش زندگی است که انسان باید آن را محقق کند؛ از جمله اعتقاد به خدا که دین است ولی خدا دین نیست، بلکه اعتقاد به خدا تکلیف انسان و دین است و تحقق دین با فعل انسان انجام می‌شود.

وی گفت: علم، آن چیزی است که معلومی را به ما می‌شناساند؛ بنابراین طلب علم کردن دین است و فرانگرفتن برخی علوم نیز دین است؛ برخی علوم کراهت دارد و برخی علوم نیز حرام است.

حجت الاسلام پارسانیا افزود: با علمی که محصول عقل، فهم و نقل است، عالم می‌شویم؛ اگر کافران علم نمی‌داشتند، حجت خدا بر آنها تمام نمی‌شد؛ کافری که علم نداشته باشد، کافر ناب نیست؛ از این‌رو مؤمنی ناب است که علم داشته باشد.

وی تصریح کرد: اگر خداوند را محدود بدانیم، باید حوزه علم دین را که موضوعش اعتقاد به خدا و افعال خداوند است را نیز مشخص کنیم، اما وقتی خداوند را نامحدود دیدیم، آن وقت هر آنچه که در حوزه افعال خداوند است و همه عالم در زمره همین علم است.

رییس سابق دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفت: طبقه بندی دیگر علوم در روش‌ها است؛ یعنی ممکن است عده‌ای استفاده از نقل که از وحی بدست آمده را علم دینی تلقی کنند، اما در این روش ممکن است بحث علم، عقل و نقل را علم دینی بدانیم و عقل محض عصر روشنگری را که مرجعیت وحی را کنار زد را غیر دینی بدانیم.

وی ادامه داد: ملاک دیگر تفکیک علم دینی و غیر دینی، روش متافیزیکی است و علم در این صورت دارای اجزای مختلفی است که شامل علوم نظری، عملی و اراده انسان است.

عضو شورای انقلاب فرهنگی گفت: جهان غرب در مقابل علوم انسانی، علوم طبیعی را بیان می‌کند؛ اما این اشتباه است؛ زیرا آنچه خارج از اراده انسان است، متافیزیک، طبیعت و خودفیزیک است، اما اگر متافیزیک الهی باشد، تمام علوم از این مبنا رنگ گرفته و در همه علوم وجود دارد.

وی ملاک دیگر عرصه علم را عالم خواند و ابراز داشت: علمی که عالمش متدین است، علم دینی است و علمی که عالم آن متدین نباشد، دینی نیست که در این زمینه جای بحث بسیاری وجود دارد و آن علمی است که به عالمش اجازه متدین باقی ماندن را بدهد./908/پ202/ف