حرکت لنگان آمریکا در مسیر برجام
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، امسال یادبود 11 سپتامبر در امریکا رنگ و بوی دیگری داشت. 11سپتامبر 14 سال قبل دولت امریکا به رهبری جمهوریخواهان را وارد رادیکال‌ترین کنش در عرصه بین‌المللی کرد به نحوی که به نام جنگ با تروریسم جبهه‌ای از متحدان خود تشکیل داده و با لشکرکشی به افغانستان و دو سال بعد به عراق، دوران جدیدی از مرگ و خون به راه انداخت. باید گفت این دوران تمام نشده چنان که آثار آن در این دو کشور و دیگر کشورهای منطقه ادامه دارد اما امریکا امسال در شب سالگرد آن واقعه درگیر موضوع دیگری بود که سابقه‌ای طولانی‌تر از این دوران دارد.
این موضوع همان توافق هسته‌ای و برنامه آن به نام برجام است که قرار بود مجلس سنای امریکا در شب 11 سپتامبر به آن رسیدگی کند. رأی منفی مجلس سنا از قبل معلوم بود چراکه اکثریت این مجلس به دست جمهوریخواهان بود و آنها متحد و یکپارچه مخالف برجام هستند اما دموکرات‌ها به تدریج موافقت خود را با برجام و حمایت از رئیس‌جمهور دموکرات خود اعلام کردند. جمهوریخواهان از ابتدای کار انتظار پیروزی نداشتند بلکه می‌خواستند رأی مقابل دموکرات‌ها تنها در حدی باشد که به اوباما کمک کند رأی آنها در رد برجام را وتو کند. این به معنای ورود اوباما به تصمیم سنا بود و به این ترتیب، جمهوریخواهان می‌توانستند بگویند برجام به رأی اوباما و نه نمایندگان مردم اجرایی شد. این انتظار جمهوریخواهان برآورده نشد و جبهه دموکرات‌ها به آن حد رسید که با استفاده از آیین‌نامه داخلی سنا مشهور به فیلی باستر، موفق شدند برجام را از دستور کار مجلس خارج کنند تا رأی‌گیری برای رد آن خود به خود منتفی شود.
این یک شکست سنگین برای جمهوریخواهانی بود که 14 سال قبل آن آتش را به جان جهان انداختند اما در سالگرد آن واقعه نتوانستند با وجود اکثریت در هر دو مجلس مانع از اجرایی شدن برجام بشوند. با وجود این، باید گفت کار در امریکا تمام نشده و نمی‌توان گفت امریکا به عنوان یکی‌از کشورهای تأثیرگذار در اجرای برجام موضع مثبت و روشنی در قبال این برنامه دارد و حالا می‌توان از دوران برجام و پسا تحریم سخن گفت. در واقع اتفاقات مجلس سنا و موضع‌گیری بعدی جمهوریخواهان در بعد از آن یک نکته را ثابت کرده و آن عدم پذیرش شکست از سوی جمهوریخواهان است و حتی اعلام صریح رهبران آنها مبنی بر کارشکنی در راه برجام است تا آنجا که جان بینر، رهبر جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان، به صراحت گفته از هر ابزار ممکن برای ممانعت از اجرا یا تضعیف اجرای برجام استفاده خواهد کرد.
یک مورد تلاش مجدد سناتورهای جمهوریخواه است که می‌خواهند هفته آینده یک بار دیگر شانس خود را برای رد برجام آزمایش کنند، به این امید که نظر تعدادی از دموکرات‌ها، دست کم دو یا سه سناتور دموکرات را تغییر بدهند تا پای اوباما را به وسط بکشانند. یک مورد دیگر لایحه محدودیت برای تعلیق یا لغو تحریم‌هاست که از سوی جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان مطرح شده تا آنکه در صورت اجرایی شدن برجام، اوباما نتواند طبق برجام به تعهد خود مبنی بر تعلیق یا لغو تحریم‌ها اقدامی بکند. شکایت از نظام قضایی برای کشاندن اوباما به پای میز قضاوت یکی دیگر از گزینه‌های مطرح از سوی جمهوریخواهان است تا اینکه او به دلیل ندادن توافق‌های جانبی مثل توافق بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی محاکمه شود.
به این ترتیب، جمهوریخواهان پرحرارت‌تر از گذشته وارد صحنه شده‌اند تا آنکه به هر صورت ممکن دولت امریکا را در همین ابتدای کار مجبور کنند در مسیر برجام لنگان به پیش برود. این موضوع جدای از تحریم‌هایی در کنگره است که بیشتر از سوی همین جناح مطرح می‌شود تا اگر آنها نتوانند از جبهه هسته‌ای بر مسیر برجام تأثیری بگذارند دست کم از جبهه به اصطلاح حقوق بشر یا تروریسم یا موارد دیگر وارد شده و با وضع تحریم‌های جدید به طور غیر مستقیم بر مسیر برجام و حرکت دولت امریکا در این مسیر تأثیر بگذارند.
مجموعه این تحرکات در مدت باقی‌مانده تا انتخابات ریاست جمهوری امریکا در سال آینده میلادی قابل انتظار است به صورتی که می‌توان جدال سنگین بر سر برجام را در این مدت بین دموکرات‌ها و جمهوریخواهان انتظار داشت، البته اگر رئیس‌جمهوری آینده امریکا بعد آن انتخابات جمهوریخواه باشد، برجام بعد از حدود یک سال و نیم اجرا از سوی امریکا در سراشیبی سقوط قرار می‌گیرد و اگر دموکرات باشد، باز هجمه‌ها از سوی جمهوریخواهان علیه برجام ادامه و حتی شدت می‌گیرد تا ابزاری باشد در دست آنها در تقابل با دموکرات‌ها. از آنجا که برنامه برجام دوره‌های طولانی مدت دارد، نمی‌توان حرکت امریکا در مسیر آن و برای این دوره‌ها را طبق وعده و وعیده‌های داده شده از سوی کاخ سفید دانست چراکه از قدیم گفته‌اند: سالی که نکوست از بهارش پیداست!/998/د102/س
منبع : روزنامه جوان