مشکلات عرصه فرهنگ با دعواهای سیاسی و اتهام زنی به یکدیگر حل نمی شود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حسن بنیانیان، رییس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای عالی انقلاب فرهنگی، در نشست ماهانه مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم به بررسی فرهنگ حاکم بر شهر قم پرداخت و فرهنگ را شامل اعتقادات، ارزش‌ها و رفتارها دانست و گفت: انتظار این است که در شهر مقدس قم فرهنگ اسلامی حاکم باشد.

وی افزود: باید بتوانیم در چارچوب نظری از وجود حضرت معصومه(س)، حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها که قم را به یک شهر علمی تبدیل کرده‌اند به عنوان یک فرصت طلایی برای انتشار فرهنگ اسلامی در سطح ملی و بین المللی بهره ببریم و این انتظار معقول و منطقی است.

رییس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر این‌که باید نسبت به فرهنگ اسلامی جهان بینی داشته باشیم، خاطرنشان کرد: اعتقادات، باورها، هنجارها و ارزش‌ها هستند که الگوهای رفتاری افراد در زمینه‌های مختلف همانند روابط خانوادگی، معماری، روابط اقتصادی، روابط سیاسی، سبک زندگی و شیوه سازماندهی را تشکیل می‌دهد.

عدم درک علمی فرهنگ از سوی نخبگان جامعه بزرگترین مشکل فرهنگی
وی تصریح کرد: عملکرد بیرونی مفاهیم ذهنی درباره فرهنگ اسلامی را تمدن اسلامی می‌گویند؛ تمدن اسلامی شامل تمام بخش‌ها حتی معماری نیز می‌شود، در حالی که بسیاری از مراکز اقتصادی ما محلی برای پمپاژ تمدن و فرهنگ غربی تبدیل شده است.

بنیانیان با اشاره به سخنان رهبر معظم انقلاب، عدم درک علمی فرهنگ از سوی نخبگان جامعه را مشکل اصلی فرهنگ کشور دانست و اظهار داشت: یکی از عوامل شکل دهنده فرهنگ دین است؛ البته شرایط جغرافیایی، طبیعی، نوآوری‌های علمی، فنی، تهاجم و جنگ نرم، شرایط تاریخی، تغییرات و جابجایی جمعیتی نیز مؤثر هستند.

وی یادآور شد: البته در کشورهای غربی نقش دین بسیار ضعیف بوده و تنها به یک روز در هفته منحصر می‌شود؛ حتی دینداران آنها برای حفظ خود در متن جامعه حاضر می‌شوند موضوع همجنس بازی را بپذیرند، چرا که می‌خواهند به وسیله تطبیق خود با جامعه باقی بمانند.

حوزه‌های علمیه آزمایشگاه‌های علوم انسانی هستند
رییس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این‌که رشد و پیشرفت تمدن اسلامی در شهر مقدس قم بر رشد حوزه‌های علمیه تأثیر می‌گذارد، عنوان کرد: به هر میزان معضلات این شهر افزایش یابد تأثیر آن بر حوزه‌های علمیه نیز افزایش می‌یابد.

وی تصریح کرد: قم باید پیشتاز توسعه و پیشرفت اسلامی باشد، آزمایشگاهای علوم انسانی در حقیقت محل حضور و تحصیل طلاب هستند؛ شهید بهشتی عالمی بود که نظام مدیریتی غرب را شناخت ولی شیفته آن نشد.

بنیانیان تأکید کرد: ما در بحث انتقال اعتقادات به جامعه وضع خوبی داریم، ولی درباره نمادها وضعیت‌ بسیار بدی داریم؛ تغییرات فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، پوشاکی، معماری، تعاملات روزمره، بهداشتی و دیگر مسائل سبب تغییر رفتارها می‌شود و تمام این تغییرات بر روی دیگر تغییرات اثر گذار است، برای نمونه تغییر فرهنگی می‌تواند کمر اقتصاد را شکسته و یا آن را به رشد و بالندگی برساند.

در سطوح مدیریتی و عمومی جامعه مشکلات فرهنگی داریم
وی افزود: امروز شناخت اثرگذاری هر بخش نسبت به بخش دیگر باید از سوی اساتید حوزه و دانشگاه صورت گیرد؛ در حالی که این‌ها را نداشته و دیر شروع کرده‌ایم؛ ما در سطوح سازمانی و مدیریتی جامعه و فرهنگ عمومی جامعه اشکال داریم.

رییس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای عالی انقلاب فرهنگی ایجاد بینش و گرایش مورد نظر برای اصلاح موضوع در بین مدیران، آموزش و دادن مهارت لازم بین مدیران برای ایجاد تغییرات در محیط خود و اعمال اصلاحات در قوانین سازماندهی امور را از عوامل ایجاد دغدغه فرهنگی در میان مدیران دانست و بیان داشت: با دعوای سیاسی و اتهام زدن به یکدیگر که نمی‌توان مشکلی را حل کرد.

تمام مسؤولان باید جامعه شناس اسلامی باشند
وی ادامه داد: در ابتدای انقلاب مدیران دغدغه انقلاب را داشتند، ولی متأسفانه امروز این دغدغه در شیب ملایم در حال کم شدن است؛ تمام مدیران ما باید در تمام سطوح جامعه شناس اسلامی شده و سپس وارد تخصص خود شوند؛ چرا نباید برای مدیران،‌ استانداران، فرمانداران، نمایندگان دوره نخست مجلس و دیگر افراد دوره‌های مختلف آموزشی داشته باشیم و سپس اجازه دهیم که در امور تخصصی خود وارد شوند.

بنیانیان درباره دلایل تغییرات فرهنگی در سطح جامعه نیز بیان داشت: تغییرات فرهنگی در هر جامعه را می‌توان به تغییرات آگاهانه و ناآگاهانه تقسیم کرد؛ ترس از مجازات قانون، مشوق‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی از جمله عوامل مؤثر در تصمیمات و رفتارها هستند که هیچ کدام از اینها کارها فرهنگی نیستند.

برگزاری دوره‌های برای شناخت مشکلات فرهنگی از سوی روحانیان ضرورت دارد
وی افزود: ایجاد دانش و آگاهی، اعتقاد و باورهای قلبی، تمایل و علاقه درونی از جمله رفتارهای فرهنگی هستند که این کار در سطح کشور بسیار کم صورت می‌گیرد؛ متأسفانه در کشور برای فرد بد حجاب تشویق‌هایی از سوی برخی از افراد جامعه صورت می‌گیرد.

رییس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای عالی انقلاب فرهنگی انطباق با شرایط محیط، عکس العمل محیط، انعکاس به محیط و آگاهی‌های مورد پذیرش را از جمله شرایط محیطی در تغییر رفتارها،‌ اعتقادات و باورها افراد برشمرد و خاطرنشان کرد: باید بدانیم که فرهنگ مسؤول ندارد، بلکه مسؤول فرهنگ فرد فرد افراد هستند، باید در حوزه‌های علمیه نسبت به فرهنگ دوره‌های برگزار شود تا روحانیان با مشکلات فرهنگی به صورت کامل آشنا شوند.

وی ادامه داد: در تقویت فرهنگ تک تک افراد و عوامل مختلف محیط جامعه مسؤول هستند، هیچ اتفاقی در هیچ شهری به ویژه قم رخ نمی‌دهد، مگر این‌که تأثیرات فرهنگی داشته باشد؛ یعنی حتی تغییر یک کبابی به پیتزایی با فرهنگ غربی در فرهنگ یک شهر اثرگذار است.

شعار دینی فرهنگ نیست
بنیانیان با بیان این‌که همه دستگاه‌ها در فرهنگ سازی نقش دارند، بیان داشت: در بحث فرهنگ خیال نکنیم تنها نهادهای فرهنگی مسؤول هستند؛ رسالت دستگاهی مختلف این است که نقش آنها در فرهنگ مثبت شود، ما ناچاریم اصل 44 را اجرایی کنیم ولی باید کارفرمایان متدین تربیت کنیم، وگرنه به دست خود قدرت را واگذار می‌کنیم.

وی ادامه داد: خیال نکنیم که شعار دینی فرهنگ است، تمام نظام‌های ما باید در جهت رشد اخلاق، معنویت و پیشرفت‌های مادی تلاش کنند./993/پ201/ج