توجه به علوم اسلامی راه رسیدن به مرجعیت علمی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا اعرافی، رییس جامعةالمصطفی العالمیه ظهر امروز در نشست پژوهش و مرجعیت علمی جامعةالمصطفی العالمیه که در سالن قدس مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) برگزار شد، با بیان این‌که در چشم‌انداز المصطفی بر مقوله مرجعیت علمی و معرفتی تأکید فراوانی شده است، گفت: همه ما موظفیم تلاش‌هایی انجام دهیم تا این مرجعیت علمی و معرفتی در جهان محقق شود.

وی افزود: ما به عنوان حوزه و نهاد حوزوی مسؤول پاسخ‌گویی به نیازهای فکری، معرفتی، فقهی، و معنوی جهان اسلام هستیم و این وظیفه‌ای است که شارع مقدس و دین بر عهده ما قرار داده‌ است و ما باید در این زمینه توانایی کامل را به ست بیاوریم.

رییس جامعةالمصطفی العالمیه با بیان این که منظور از مرجعیت علمی این است که کلیه نهادهای حوزوی محل مراجعه و مورد اعتماد جامعه علمی و نخبگانی در حوزه علوم اسلامی قرار بگیرند، ابراز داشت: معرفت علمی یک نهاد به این است که مورد اعتماد و محل مراجعه باشد و تولیدات فکری و نظری آن، منظومه مورد ارجاع و استناد در مقالات و تحقیقات جامعه علمی باشد.

حوزه‌های علمیه باید منبع نظریات گوناگون باشند

حجت‌الاسلام والمسلمین اعرافی خاطرنشان کرد: مرجعیت علمی این است که هر فردی خواست در نظریه اقتصاد، سیاست، کلام و عقائد اسلامی به منابع و یا اشخاصی رجوع کند، آن منبع حوزه‌های علمیه و نهاد بین‌المللی جامعةالمصطفی العالمیه باشد و ما باید تلاش کنیم در این زمینه صاحب افرادی توانمند باشیم.

توجه به علوم اسلامی برگرفته از منابع دینی در حوزه‌ و جامعةالمصطفی

وی با اشاره به اهمیت علوم اسلامی، تصریح کرد: آنچه که باید حوزه و جامعةالمصطفی در مرجعیت علمی و معرفتی به آن دست پیدا کنند، علوم اسلامی است که از منابع دینی استخراج می‌شود، علوم اسلامی که در دایره وسیع، همه محتویات و معارف دین را در بر دارد.

رییس جامعةالمصطفی العالمیه بیان داشت: هنگامی که از جایگاه مرجعیت علمی و معرفتی سخن به میان می‌آید باید سه قلمرو کلان در آن مورد توجه قرار بگیرد که یکی از این قلمروها استخراج اندیشه‌های اسلام در قالب کلام و معارف اسلامی است.

وی با بیان این‌که قلمرو دوم، تعیین نقاط ارتباطی بین اندیشه‌های استخراج شده با دیگر ادیان است، افزود: در قلمرو دین و معارف دینی، نقاط تلاقی با مذاهب دیگر وجود دارد که باید این نقاط شناخته شود.

حجت الاسلام والمسلمین اعرافی تطبیق دین با علوم بشری را سومین قلمرو مورد توجه برشمرد و گفت: از دیدگاه ما اندیشه استخراج شده از کتاب و سنت با علوم بشری ارتباطاتی دارد که حوزه باید آن‌ها را تعیین و مورد توجه قرار دهد.

حرکت در مرز علمی از ضروریات قلمرو پژوهش

وی با اشاره به این که محتوا و مضمون در پژوهش و تحقیق، یکی از مسائل مهم و کلیدی است، اظهار داشت: یک نهاد و یا مؤسسه حوزوی باید در قلمرو پژوهش، در مرز علمی حرکت کند و تحقیقاتی را ارائه دهد که در آن به روش شناسی و متدولوژی استنباطی توجه شده باشد.

رییس جامعةالمصطفی العالمیه ادامه داد: برای رسیدن به قله تحقیقات و مرجعیت علمی و معرفتی الزاماتی وجود دارد و آن این است که در علوم اسلامی باید به روش‌شناسی دینی توجه ویژه‌ای داشته و پایه‌های روش‌شناختی تولید علمیمان در مسیر دانش حرکت کند.

عمق و بردباری پژوهشی از ضروریات زیرساخت‌های علمی یک مجموعه است

وی عمیق بودن و مفهومی بودن محتوای پژوهش را امری ضروری دانست و خاطرنشان کرد: یک محقق و پژوهشگر باید با کمال صبر و بردباری تحقیق و پژوهش کند چون زیرساخت‌های علمی یک مجموعه به این است که عمق و بردباری پژوهشی در آن موج بزند.

حجت‌الاسلام والمسلمین اعرافی با بیان این‌که توجه به نظریه‌های جدید و نیازها و پرسش‌های نو یکی دیگر از الزامات یک تحقیق خوب و رسیدن به مرجعیت علمی است، تصریح کرد: اگر ما بخواهیم نظریه‌هایی مطرح کنیم بدون این‌که توجهی به عرصه‌های جدید داشته باشیم با شکست مواجه شده و موفقیتی نخواهیم داشت.

وی افزود: ما باید در مسائل مختلف سنتی همچون احکام، اخلاق، فقه و اصول زیرساخت‌ها را محکم کنیم و با مطالعات تطبیقی در این موارد اتفاقات جدیدی را رقم بزنیم.

رییس جامعةالمصطفی العالمیه با اشاره به هنر شهید مطهری در زمینه تطبیق عرصه‌های نو با مسائل مختلف، ابراز داشت: شهید مطهری هر بحث فلسفی را به مسائل روز گره زده و به عرصه‌های روز ربط می‌داد و همین امر سبب شد آفاق نویی در این علوم پدیدار شود.

رسیدن به مرجعیت علمی در گرو نگاه تطبیقی و مقایسه‌ای به مسائل

وی گفت: نگاه تطبیقی و مقایسه‌ای و کشف روابط دانش یک مقوله‌ای است که می‌تواند ما را به یک مرجعیت علمی و فکری برساند، چون ماندگاری در ادبیات سنتی فقط مشکلات درون حوزوی را حل می‌کند و ما برای حل مشکلات خارجی نیاز داریم به مطالعات تطبیقی روی آوریم.

حجت‌الاسلام والمسلمین اعرافی با بیان این‌که ما به تولید ادبیات گفتاری مناسب به شدت نیازمند هستیم، ادامه داد: در دنیای امروز اگر کسی قادر به تولید ادبیات و گفتار قابل فهم برای دنیا نباشد، نمی‌تواند مرجعیت علمی را نیز از آن خود کند.

وی در پایان اقدامات صورت گرفته از سوی حوزه‌های علمیه در زمینه پژوهش را امری خوب برشمرد و افزود: نیاز است برای رسیدن به نقطه مطلوب، افق پژوهشی در حوزه‌ها به صورت گسترده‌تر مورد توجه قرار بگیرد./907/پ201/ن