جزییات بسته پیشنهادی ایران به 1+5 از زبان عراقچی
به گزارش خبرگزاری رسا، معاون وزیر خارجه ایران از تهیه و ارائه بسته پیشنهادی ایران در مذاکرات ژنو خبر داد و گفت: بسته پیشنهادی و جدید ایران تقریبا آماده است و در نشست رسمی روز سه‌شنبه 23 مهرماه به 1+5 ارائه می‌شود.
سیدعباس عراقچی، عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی کشورمان در پاسخ به این پرسش که تا چه اندازه نسبت به حسن نیت کشورهای 1+5 در مذاکرات ژنو امیدوار هستید که با رویکردی متفاوت از قبل به گفت‌وگوها وارد شوند؟ تصریح کرد: قرار است ما وارد یک مسیر اعتمادسازی با غربی‌ها شویم. از نظر آنها اعتمادسازی یعنی انجام برخی اقدامات در رابطه با برنامه هسته‌یی ایران و از نظر ما اعتمادسازی با رفع تحریم‌ها صورت می‌گیرد.
او درباره حضور یک کارشناس امور تحریم‌ها در هیات آمریکایی، اظهار کرد: نمی‌دانم فردی که به این هیات اضافه شده است به منظور جلب اعتماد ایران با رفع تحریم‌هاست یا خیر، اما اگر این‌گونه باشد نشان دهنده اراده 1+5 به ویژه آمریکایی‌ها برای اعتمادسازی است که طبعا حسن نیت آنها را در مذاکرات نشان خواهد داد.
این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی ایران در پاسخ به این که بسته جدید ایران که قرار است در مذاکرات ژنو ارائه شود چه تفاوتی با بسته‌های قبلی ایران دارد؟ گفت: بسته جدید کل مسیری را که باید طی شود روشن می‌کند و به جای این که صرفا به گام اول بپردازد به تمامی گام‌ها می‌پردازد. شاید یکی از دلایلی که ابتکارات گذشته ایران را در ارائه بسته‌ها پیش نبرد این مساله بوده است که پایان مسیری که باید ایران و 1+5 طی کنند روشن نبوده است.
عراقچی توضیح داد: در بسته‌های گذشته ایران مشخص نبود که ما به سمت مسیر واحدی حرکت می‌کنیم یا خیر و هر طرف مقصدی جداگانه در ذهنش بود. از این رو ایران با توجه به تجربه مذاکرات قبلی با سه کشور اروپایی حاضر نیست در مسیری حرکت کند که ابتدا و انتهای آن روشن نباشد؛ بنابراین تفاوت بسته جدید ما با گذشته این است که قبل از هر چیز یک پرژکتور بر آینده و مسیر پیش‌رو بیندازیم و بعد از آن گام‌هایی که باید به سمت هدف مشخص شده برداریم تعیین می‌شود.
وی تاکید کرد: اگر به دنبال بازی برد - برد هستیم دو طرف باید هدف مشترکی داشته باشند نه این که یک طرف برد خود را در یک چیز بداند و طرف دیگر در چیزی دیگر.
این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی ایران تفاوت دیگر بسته جدید ایران با بسته‌های قبلی را مشخص بودن گام اول تا گام نهایی عنوان کرد و افزود: در گام‌های پیش‌بینی شده گام اول برای اعتمادسازی بسیار مهم است و می‌تواند در صورت توافق، فضای تقابل میان دو طرف را به تعامل تغییر دهد. هم‌چنین در این بسته در گام آخر مشخص شده است که وقتی به مراحل پایانی رسیدیم با چه صحنه‌ای مواجه خواهیم بود؛ اگر درباره دو گام اول و آخر به تفاهم برسیم برداشتن گام‌های میانی با وجود پیچیدگی‌ها و سختی‌هایی که دارد سهل خواهد بود.
عراقچی اذعان کرد: تفاوت کلی بسته جدید ایران که قرار است به 1+5 ارائه شود رویکرد جدیدی است که نسبت به نفس مذاکرات ارائه می‌دهد. این بسته هم‌چنین به لحاظ شکلی و چارچوب نقشه جامعی را برای پیشبرد حل و فصل مساله هسته‌یی ارائه می‌دهد و هم‌چنین برخی پیشنهادات عملیاتی خاص ارائه کرده است که در مذاکرات بر روی آنها بحث خواهیم کرد.
این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی که در مذاکرات دو سال گذشته میان ایران و 1+5 برگزار شده است، حضور داشته در پاسخ به این که در گذشته هم ایران صحبت از بازی برد - برد داشت و هر دو طرف نسبت به جدی بودن‌شان در مذاکرات تاکید داشتند، بنابراین تفاوت عمده مذاکرات ژنو با مذاکرات دو سال گذشته چیست؟ اظهار کرد: تغییر اصلی از سوی ایران در نوع رویکرد هیات ایرانی است که رویکردی عمل‌گرایانه را دنبال می‌کند. قبلا هم صحبت از بازی برد - برد می‌کردیم اما چنین بازی و چارچوب و مشخصات جزیی‌اش را تعریف نمی‌کردیم و روی کاغذ نیاورده بودیم که در این بازی در نهایت هر کدام از دو طرف چه چیزی را خواهند برد.
او با اشاره به طرح پنج مرحله‌یی ایران به 1+5 در مذاکرات مسکو، تصریح کرد: مهم‌ترین طرح ایران طرح مسکو بود اما این طرح هیچ چشم‌انداز نهایی را در خود مشخص نکرده بود و فقط گام‌های مرحله اول در آن تعریف شده بود. از این رو معتقدم که طرح جدید ایران عمل‌گرایانه و واقع‌بینانه و فاقد نکات مبهم است و مانع پیشرفت مذاکرات نمی‌شود.
عراقچی طرف ایرانی را در مذاکرات ژنو جدی دانست و گفت: طرف ایرانی می‌خواهد به یک راه‌حل واقعی بر اساس بازی برد - برد برسد و 1+5 این جدیت را در مذاکرات ژنو مشاهده خواهند کرد. طراحی عملیاتی بسته پیشنهادی ایران به گونه‌ای است که مانع عمده‌ای بر سر راه ایجاد نشود البته همه این‌ها بستگی به آن دارد که طرف مقابل حسن نیت داشته باشد. ما معتقدیم مذاکرات ژنو و پاسخ 1+5 به بسته ایران آزمون بزرگی برای نشان دادن حسن نیت آن‌هاست.
این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی ایران در پاسخ به این پرسش که تا چه اندازه فکر می‌کنید 1+5 با حسن نیت مورد نظرتان به مذاکرات ژنو وارد شوند و آیا نشانه‌هایی از حسن نیت را پیش از مذاکرات در آنها دیده‌اید؟ اظهار کرد: ما این حسن نیت را در نیویورک و در نحوه پاسخ آنها به وزیر خارجه کشورمان که کلیاتی از ایده‌های جدید ایران را مطرح کرد دیدیم و مذاکرات ژنو و نشانه‌های بعد از آن به ما خواهد گفت که رویکرد آنها برای رسیدن به تفاهم واقعی هست یا خیر؟
وی با بیان این که عمل آن‌هاست که مشخص‌کننده میزان اراده‌شان برای حل و فصل مساله هسته‌یی است نه موضع‌گیری‌ها و حرف‌های‌شان، تاکید کرد: ما در بسته خود طرح عملیاتی واقع‌بینانه‌ای ارائه دادیم که قابل اجراست و اگر طرف مقابل پیش نیاید حسن نیت خود را زیر سوال برده است.
عراقچی در پاسخ به این پرسش که تلاش‌هایی از سوی نمایندگان فرانسه و انگلیس برای رایزنی با مقامات رژیم صهیونیستی در چند روز گذشته صورت گرفته است، تا چه اندازه فکر می‌کنید نمایندگان 1+5 بتواند مانع تخریب مذاکرات شود؟ گفت: روند مذاکرات هسته‌یی دشمنان مختلف دارد و بزرگ‌ترین دشمن هم رژیم صهیونیستی است که خواهان حل و فصل عادلانه این موضوع نیست و طبیعی است برای جلوگیری از حل این مساله تلاش کند. این به عهده کشورهای مقابل است که چقدر در برابر اقدامات رژیم صهیونیستی مقاومت کنند و به خواسته این رژیم که همیشه در منطقه تنش‌آفرین بوده است گوش ندهند.
ما معتقدیم وزیران خارجه از توان تصمیم‌گیری سیاسی برخوردارند به همین دلیل اصرار داریم مذاکرات هسته‌یی در این چارچوب برگزار شود. اشتون در نیویورک اصرار کرد مذاکرات به همان شکل گذشته ادامه پیدا کند. از نظر ایشان شکل پیشین به نتیجه می‌رسد اما از نظر ما این‌گونه نیست. اگر 1+5 طالب مذاکرات جدی هستند پیشنهاد جدی و قطعی‌مان این است که دور بعدی مذاکرات در سطح وزیران خارجه باشد.
این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی ایران در ادامه این گفت‌وگو در پاسخ به این که چرا ایران اصرار دارد سطح مذاکرات به سطح وزیران خارجه دو طرف ارتقا یابد؟ اظهار کرد: ما معتقدیم وزیران خارجه از توان تصمیم‌گیری سیاسی برخوردارند که رده‌های پایین‌تر این توان را ندارند به همین دلیل اصرار داریم مذاکرات هسته‌یی در این چارچوب برگزار شود.
عراقچی ادامه داد: در نیویورک ایران درخواست خود را مبنی بر ادامه مذاکرات در سطح وزیران خارجه مطرح کرد که خانم اشتون اصرار کرد همان شکل گذشته ادامه پیدا کند و از نظر ایشان شکل پیشین به نتیجه می‌رسد اما از نظر ما این‌گونه نیست. تصمیم در نیویورک این شد که یک بار به شیوه ما مذاکرات برگزار شود و بار دیگر به شیوه آنها، بنابراین مذاکرات نیویورک در سطح وزیر خارجه و مذاکرات ژنو به شکل گذشته برگزار می‌شود، از این رو آقای ظریف در مذاکرات ژنو در نشست افتتاحیه شرکت می‌کند و ادامه بحث از سوی معاونان وزیران خارجه دو طرف دنبال می‌شود.
او تاکید کرد: اگر 1+5 طالب مذاکرات جدی هستند این مذاکرات باید بین همتایان اتفاق بیفتد. ما اصرار داریم و پیشنهاد جدی و قطعی‌مان این است که دور بعدی مذاکرات در سطح وزیران خارجه باشد.
این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی ایران در پاسخ به این پرسش که چرا ایران پیشنهاد 1+5 که در آن عقب‌نشینی از تعلیق غنی‌سازی 20 درصد، تعطیلی فردو و انتقال مواد هسته‌یی مورد تاکید قرار گرفته بود را رد کرده است؟ اظهار کرد: آخرین بار آنها بسته پیشنهادی را ارائه کردند و موضع‌شان هم‌چنان بر این است که طرح‌شان را ارائه کرده و بر روی آن تاکید دارند اما از آن‌جایی که ما طرح آنها را کافی نمی‌دانستیم بنابراین طرح جدیدی را ارائه خواهیم کرد که در شکل و محتوا با طرح 1+5 در آلماتی متفاوت است و امیدواریم این طرح به عنوان مبنای مذاکرات مورد پذیرش قرار گیرد.
عراقچی اضافه کرد: البته توقع نداریم در همان مذاکرات ژنو 1+5 به ما پاسخ بدهد؛ حتما با توجه به حضور شش کشور در مذاکرات آنها نیازمند بحث و بررسی و اجماع میان خود هستند.
این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی ایران درباره طولانی شدن روند مذاکرات و اختصاص مذاکرات رسمی میان ایران و 1+5، به ارائه و تبادل بسته‌های پیشنهادی دو طرف، تصریح کرد: در مذاکراتی که باید دیدگاه شش گروه از کشورها را دریافت کنیم و با آنها مذاکره کنیم نمی‌توانیم انتظار پاسخ و تصمیم‌گیری‌های سریع داشته باشیم و این واقعیتی است که عوامل فنی به ما تحمیل می‌کند. هر کدام از کشورهای عضو گروه 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین به علاوه آلمان) باید نظرات‌شان را در کشورهای خود بررسی و بعد شش کشور به یک اجماع برسند و از همین رو است که ما معتقدیم حضور وزیران خارجه در مذاکرات این روند را تسریع می‌بخشد.
عراقچی اضافه کرد: البته ایران آمادگی دارد در صورت توافق در فواصل بین مذاکرات نشست‌های کارشناسی برای توضیح نظراتش برگزار کند.
معاون وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به این که اگر 1+5 هم‌چنان در برابر گام‌هایی که انتظار دارد ایران بردارد گام‌های متوازن ارائه نکند، پاسخ ایران چه خواهد بود؟ گفت: در آن صورت ما هم به اندازه گام‌های آنها قدم برمی‌داریم.
او درباره نگاه افکار عمومی، رسانه‌ها و چهره‌های سیاسی ایران به مذاکرات ژنو و ضرورت اجماع در کشور و پشتیبانی از تیم هسته‌یی، گفت: سیاست خارجی برآیند منافع ملی کشور است و منافع ملی امری فراجناحی است؛ بنابراین همه جناح‌ها وقتی به سیاست خارجی می‌رسند باید حامی آن باشند. امیدواریم اجماع ملی در موضوع هسته‌یی که مهم‌ترین موضوع سیاست خارجی کشور است به تیم هسته‌یی کمک کند.
عراقچی ادامه داد: آن چه تاکنون کشور را در پیشبرد بحث هسته‌یی کمک کرده وجود اجماع ملی در پشتیبانی از این موضوع است. این که غربی‌ها از واضع گذشته‌گان بسیار کوتاه آمدند به خاطر این است که جناح‌های مختلف در کشور همگی بر حقوق هسته‌یی تاکید داشته‌اند. اگر غربی‌ها کوچک‌ترین تزلزلی در نگاه ایرانی‌ها به بحث هسته‌یی می‌دیدند قطعا آنها یک ذره هم کوتاه نمی‌آمدند. به گفته مقام معظم رهبری یک روز غربی‌ها حاضر نبودند 20 سانتریفیوژ را در ایران تحمل کنند اما امروز با واقعیتی به اسم 18 هزار سانتریفیوژ در ایران مواجهند و در کنار آن اورانیوم 3.5 درصد و 20 درصد تولید می‌شود.
این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی ایران تاکید کرد: وجود اجماع ملی از سوی کسانی که در عرصه سیاست خارجی فعالیت می‌کنند ضروری است. دیپلمات‌های کشور سربازان خط مقدم سیاست خارجی هستند و سربازی که در خط مقدم می‌جنگد باید نسبت به وحدت ملی حامی خود مطمئن باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا بسته‌ای که قرار است به 1+5 در ژنو ارائه شود رفع‌کننده نگرانی‌های فوری غرب درباره برنامه هسته‌یی ایران است؟ اظهار کرد: تلاش می‌کنیم این‌گونه باشد. البته این تلاش را درباره نگرانی‌های معقول که پایه و اساس داشته باشند خواهیم داشت.
عراقچی درباره نگرانی‌های مورد ادعای غرب بر روی غنی‌سازی 20 درصد، فعالیت سایت فردو و یا مواد هسته‌یی، گفت: در هر قسمتی از برنامه هسته‌یی‌مان که کشوری یا کسی نگرانی منطقی داشته باشد بحث می‌کنیم و برای رفع نگرانی‌ها تلاش می‌کنیم چرا که نسبت به صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌یی‌مان مطمئن هستیم. ما آماده پاسخگویی به هر سوالی که منطقی باشد هستیم.
این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی ایران درباره نگرانی‌های فوری ایران در ازای رفع نگرانی‌های فوری غرب، خاطرنشان کرد: قطعا مهم‌ترین نگرانی ما بازگرداندن اعتماد به مردم ایران با رفع تحریم‌ها است. البته رفع نگرانی‌های دو طرف می‌تواند پله پله و گام به گام صورت گیرد اما در چشم‌انداز نهایی هیچ تحریمی وجود نخواهد داشت.
او در پاسخ به این که برخی کارشناسان و صاحب‌نظران بر این نظرند که هر نوع امتیازی که قرار است در مذاکرات به طرف مقابل داده شود به ویژه در بحث غنی‌سازی 20 درصد، بهتر است در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد، گفت: مجلس شورای اسلامی هر جا که لازم بوده و هست دخالت کرده و می‌کند و قطعا مجلس یک سازمان و نهاد کوچک نیست که در هر مورد جزیی وارد شود. کما این که یک بار این اتفاق افتاد و بعد از این که پرونده به شورای امنیت ارجاع شد جلوی اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را گرفت که اقدامی به‌جا و درست بود بنابراین ما از نقش‌آفرینی مجلس استقبال می‌کنیم اما در موارد مهم که به منافع ملی مربوط است.
عراقچی گفت: فکر نمی‌کنم ورود مجلس در بحث میزان غنی‌سازی و یا تعیین سطح آن به لحاظ اجرایی امکان‌پذیر باشد.
این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی ایران هم‌چنین ملاقات دوجانبه اشتون و ظریف پیش از مذاکرات در چارچوب یک ضیافت شام را تایید و گفت: این ملاقات دوشنبه شب برگزار می‌شود.
وی در پاسخ به این که نتیجه مذاکرات هسته‌یی ایران و 1+5 بر حضور ایران در مذاکرات ژنو درباره سوریه تاثیر خواهد داشت، گفت: در عالم سیاست هیچ چیز بی‌تاثیر نیست اما هیچ ارتباط مستقیمی بین مذاکرات ایران و 1+5 و مذاکرات ژنو درباره سوریه وجود ندارد. در عین حال همکاری‌های بین‌المللی در صورت گسترش می‌تواند ابعاد مختلف داشته باشد./971/د102/ج