شبهه یک شبکه وهابی درباره اهل بیت و آیه مودت

به گزارش سرویس مانیتورینگ خبرگزاری رسا، منصور حسینی از کارشناسان شبکه وهابی نور در برنامه «آیات روشنگر» با موضوع آیه مودت گفت: آیه « قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی » در مکه نازل شده است و در آن زمان حسنین و فاطمه نبوده اند حال چگونه این آیه به عترت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم تفسیر شده و آن را به جماعتی خاص که همان علی و فاطمه و حسن وحسین علیهم السلام هستند تخصیص داده اند با آن که اکثر آن ها در هنگام نزول آیه وجود نداشته اند.

این کارشناس در حالی این ادعا را می کند که بسیاری از اهل سنت مدعی شدند که چهار آیه از این سوره مدنی است و آیه « قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی » جزء آیات مدنی می باشد.

آیات مکّی و مدنی را می‌توان از دو راه  ملاحظه مضمون آیه و رجوع به نصوصی که در مورد آیه از طرف علما وارد شده است، تشخیص داد.

در راه ملاحظه مضمون آیه، هر آیه‏ای که درباره توحید و معارف عقلی و انتقاد از بت پرستی و دعوت به ایمان به خدا و روز رستاخیز و جریان‏های امت‏های پیشین و مشابه این امور است، در غالب موارد مکّی به حساب می‏آید؛ زیرا در آن عصر تنها مسائلی که احتیاج به ذکر آن‏ها بود، همین قبیل مسائل است. ولی آیاتی که مربوط به شؤون نظام اسلامی و جهاد و مناظرات با یهود و نصارا و احکام شرعی و نظام اجتماعی بوده، غالباً مدنی به حساب می‏آمده است. در مورد آیه «مودّت» با مراجعه به مضمون آن پی خواهیم برد که با نزول در مدینه تناسب دارد.

در راه دوم به نصوصی که درباره آیه از طرف علما وارد شده است، رجوع می‌کنیم، به طور مثال در سوره‏ شوری مشاهده‏ می‏کنیم که مفسّران می‏گویند«سوره‏شوری مکّی‏است بجز چهار آیه از آن، که اوّل آن‏ها آیه «قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی» است».

قرطبی در تفسیر قرطبی، ج 16، ص 1 می‏گوید: سوره شوری بنا بر قول حسن و عکرمه و عطاء و جابر مکّی است. و ابن عباس و قتاده گفته‏اند: به جز چهار آیه آن‏که در مدینه نازل شده است که یکی از آن‏ها «قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ...» می‏باشد.

ابوحیان در البحر المحیط، ج 7، ص507 از ابن عباس نقل می‏کند که سوره شوری مکّی است به جز چهار آیه آن از «قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً...» تا آخر چهار آیه، که در مدینه نازل شده است.

شوکانی در فتح القدیر، ج 4، ص 524 و آلوسی در روح المعانی، ج 25، ص 10 و... نیز همین مطلب را نقل کرده‏اند.

این نکته قابل توجه است که بدانیم قرآن کریم به اتفاق نظر دانشمندان بر حسب ترتیب نزول جمع‏آوری نشده است، و لذا اغلب سوره‏های مکّی از آیات مدنی خالی نبوده و نیز اکثر سوره‏های مدنی از آیات مکّی خالی نیست. و اگر سوره‏ای را مکّی یا مدنی می‏نامند تابع این است که اغلب آن سوره دارای چه نوع آیه‏ای است و در کجا نازل شده است. برای روشن شدن موضوع به نمونه‏هایی اشاره می‏کنیم:

در جامع البیان، ج 20، ص 86 آمده سوره عنکبوت مکّی است مگر ده آیه از اوّلش که مدنی است.

در تفسیر قرطبی، ج 10، ص 346 آمده سوره کهف مکّی است مگر هفت آیه از اوّلش که مدنی است.

در اتقان سیوطی ج 1 ص 16 آمده سوره مریم مکّی است الّا آیه سجده و«وَإِنْ مِنْکُمْ إِلّا وارِدُها».

در تفسیر قرطبی، ج 12، ص 1 آمده سوره حجّ مکّی است مگر آیه «وَمِنَ النّاسِ مَنْ یَعْبُدُ اللَّهَ عَلی حَرْفٍ».

بر فرض که آیه «مودّت» مکّی باشد ولی این مستلزم آن نیست که مودّت محصور بر خویشاوندان موجود شود، بلکه شامل کسانی نیز می‏شود که بعد از نزول آیه متولّد می‏شوند و دارای شرایط موجود هستند. یعنی آیه شامل هر شخص معصوم از امامان اهل بیت عترت و طهارت‏علیهم السلام می‏شود.

نظیر این آیه، آیه وصایت است، خداوند تعالی می‏فرماید «یُوصِیکُمُ اللَّهُ فِی أَوْلادِکُمْ» که شامل هم اولاد موجود در زمان نزول آیه می‏شود و هم اولادی که بعداً متولّد می‏شوند./9161/ت302/ن