امام‌کاظم اصول اخلاقی واقعی را در جامعه نهادینه کرد
حجت‌الاسلام احمد غلامعلی عضو هیأت علمی دانشکده علوم و حدیث در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با بیان اینکه احادیث اخلاقی امام‌کاظم(ع) نسبت به احادیث فقهی و اعتقادی از همه کمتر است، گفت: دلیل اینکه احادیث اخلاقی امام(ع) کم است به این دلیل است که ارتباط امام(ع) با مردم عادی در دوران خود کم بود و بیشتر ارتباط حضرت(ع) به علت خفقان زیاد با وکیلان ارشد صورت می گرفت که بعضی از این وکلا هم بعدها منحرف شدند.
وی شاخصه مهم امام کاظم(ع) را در ترویج احادیث تأکید حضرت بر عقل عنوان کرد و افزود: ویژگی عقل و استفاده و استدلال از آیات قرآن در احادیث حضرت موجب شده تا احادیث امام‌کاظم(ع) رنگ‌وبوی دیگری داشته باشد و این خصیصه نشان از ویژگی والای حضرت را دارد.
معاون پژوهشی پژوهشکده علوم و معارف اهل‌بیت(ع) بااشاره به شرایط خفقان در دوران امام کاظم(ع) گفت: چون افراد با وجود شرایط خفقان نمی توانستند نام امام‌کاظم(ع) را به صورت ویژه ببرند در نتیجه مجبور بودند از القاب و کنیه‌های حضرت از قبیل عالم، ماضی، ابوالحسن، ابوالحسن اول، کاظم، باب‌الحوائج و ابوابراهیم و... استفاده کنند تا کمتر شناخته شده باشد و همین امر موجب شده امام‌کاظم(ع) دارای القاب و کنیه های زیادی باشند.
حجت الاسلام غلامعلی در ادامه افزود: لقب باب‌الحوائجی حضرت به این دلیل بود که هر کس به آستان حضرت می‌رفت ناامید باز نمی‌گشت و چون این مورد به صورت عملی و تجربی ثابت شده بود و شیعیان حاجت های خود را از حضرت درخواست می کردند و جواب می‌گرفتند ایشان به لقب باب‌الحوائجی مشهور شدند.
عضو هیأت علمی دانشکده علوم و حدیث با اشاره به اینکه امام موسی‌کاظم(ع) حوائج مخالفان را نیز برآورده می کردند، اظهار داشت: ویژگی باب‌الحوائجی حضرت در دوران خود نیز وجود داشت ولی این لقب را بعدها به حضرت نسبت داده‌اند.
وی تعدد ازدواج را در ائمه(ع) امری طبیعی دانست و گفت: همه ائمه ما غیر از امام رضا(ع) درای چند فرزند و همسر بوده‌اند و باتوجه به مدت امامت 35 ساله حضرت و اینکه امام(ع) به مدت 4 تا 7 سال آن‌هم در دوران آخر عمر در زندان بوده‌اند هیچ منافاتی با تعدد ازدواج و فرزندان زیاد حضرت ایجاد نمی‌کند و نکته مبهمی در منتسبین حضرت به وجود نمی‌آورد.
حجت الاسلام غلامعلی با اشاره به اینکه امامزادگان ما چند جور هستند خاطرنشان کرد: نمی‌توان گفت که همه امامزاده‌ها فرزندان امام‌کاظم(ع) هستند، برخی از امامزادگان فرزندان با واسطه حضرت هستند و این بسیار طبیعی است و این انتساب در امامزادگان کشورما هم وجود داشته که با گذشت نسل‌ها تعداد آنها افزایش یافته است.
معاون پژوهشی پژوهشکده علوم و معارف اهل‌بیت(ع) در ادامه یادآور شد: همه سخنان امام(ع) دارای شاخصه است که یک مورد از احادیث اخلاقی حضرت که دارای اثرگذاری فراوانی است این سخن حضرت است هنگامی که بر سر قبری قرار گرفتند فرمودند«دنیایی که پایانش چنین حالتی است شایسته است از ابتدا انسان زهد پیشه کند و قیامتی که ابتدایش اینگونه است شایسته است انسان از پایانش بترسد و این نکته بسیار زیبایی است که انسان هر وقت قبری را دید در دنیا زهد بورزد و نسبت به آخرت توشه جمع‌آوری کند.
وی با اشاره به اینکه ابتدای امامت امام‌کاظم(ع) با همه ائمه تفاوت داشت، افزود: دلیل تفاوت این است که همه ائمه(ع) امام بعد از خود را معرفی و به صورت دقیق تبیین می‌کردند اما امام صادق(ع) به دلیل وجود شرایط سیاسی امام‌کاظم(ع) را در میان چندین نفر دیگر معرفی کرد و همین امر موجب شد تا امام‌کاظم(ع) از همان ابتدا برای معرفی خود به عنوان امام(ع) با مشکل مواجه شود و این یک چالش اولیه برای حضرت بود وهمین‌طور منصور دوانقی چنان قدرتمند شده و دامنه ظلم را گسترش داده بود که اصلا شناخت امام ممکن نبود.
حجت الاسلام غلامعلی یکی از تلاشهای حضرت را در زمینه وکالت عنوان کرد و اظهار داشت: امام‌کاظم(ع) با تشکیلات وکالتی که در آن زمان ساماندهی کرد عملا یک کار تشکیلاتی زیبا و عالی را انجام داد و منطقه‌های متعددی را معین کرد و نشر حدیث و ارتباط با امام از طریق وکلا را پیگیری کرد تا توانست در ترویج اندیشه‌های ناب بسیار کوشا باشد.
وی با اشاره به حضور وکلای حضرت در دربار هارون‌الرشید، گفت: علی‌بن یقطین یکی از وکلای ویژه و افراد مطیع حضرت بود که به دستگاه حکومت بنی عباس آمد و شد می‌کرد و دارای مسؤولیت کلان بود و امام از این طریق(وکلا) هم با شیعیان ارتباط برقرار می کرد و هم نفوذ در دربار داشت و همین سبب شد تا امام‌کاظم(ع) با تبیین مسأله امامت یاران خوبی را برای خود جمع‌اوری کند. /907/ت302/ن