به گزارش گروه جمعیت و تعالی خانواده خبرگزاری رسا، جمعیت و فرزندآوری ازجمله مسائل مهم و استراتژیک کشور است که برای حل آن باید تمامی ظرفیت‌های موجود در حوزه‌های مختلف حکمرانی را به کار گرفت. یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌هایی که در این راستا باید به کار گرفته شود، ظرفیت‌های مستتر در عرصه فرهنگ و هنر به‌ویژه سینماست.
فیلم سینمایی «دو روز دیرتر» به کارگردانی اصغر نعیمی، این روزها آخرین مراحل تولید خود را پشت سر می‌گذارد. این فیلم که در ژانر کمدی جای می‌گیرد، به موضوع جمعیت و فرزندآوری اختصاص دارد و می‌کوشد در این زمینه به فرهنگ‌سازی صحیح بپردازد.
محسن شیرازی، در زمره تهیه‌کنندگان جوان سینمای ایران است که با تولید فیلم سینمایی «دو روز دیرتر»، نخستین تجربه خود را در زمینه تهیه‌کنندگی فیلم بلند سینمایی پشت سر می‌گذارد. این تهیه‌کننده جوان، پیش از این سه تله فیلم را برای سیمافیلم تهیه کرده و به عنوان کارگردان در حوزه مستند نیز فعالیت داشته است.
«دو روز دیرتر» در مرحله پست‌تولید قرار دارد
شیرازی در پاسخ به این پرسش که فیلم سینمایی «دو روز دیرتر» هم‌اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد، گفت: فیلم‌برداری این اثر به پایان رسیده و فیلم هم‌اینک در مرحله پس تولید قرار دارد. این روزها درگیر امور VFX و جلوه‌های ویژه هستیم.
این تهیه‌کننده ضمن اشاره به موضوع فیلم «دو روز دیرتر» گفت: مسئله جمعیت و فرزندآوری که موضوع فیلم ما است، متاسفانه در حد ایجاد کارگروه، ایراد سخنرانی و صدور بیانیه باقی مانده است و هیچ اعتباری برای آن درنظر گرفته نمی‌شود. ما برای ساخت فیلم از هرطریقی که ممکن بود، اقدام کردیم تا بتوانیم کمکی دریافت کنیم، اما تقریبا به در بسته خوردیم و با محدودیت‌های بسیاری مواجه شدیم.
نمایی از فیلم سینمایی «خجالت نکش»؛ یکی از معدود آثاری که با موضوع فرزندآوری ساخته شد.
او ادامه داد: جمعیت و فرزندآوری یک موضوع استراتژیک است و این‌گونه نیست که اکنون در این زمینه سیاستگذاری کنیم و هفته بعد جواب بدهد. اگر همین حالا برای سیاستگذاری صحیح در این حوزه اقدام کنیم و این سیاست‌ها به درستی اجرا شوند، 10 سال بعد میوه آن را خواهیم چید. ما دو موضوع حاد در کشور داریم؛ یکی جمعیت است و دیگری خشکسالی.
رهبر معظم انقلاب نیز بارها روی این موضوعات تاکید ورزیده‌اند اما دوستان دولت هنوز آنچنان که باید در این زمینه اقدام موثری انجام نداده‌اند. البته نمی‌خواهم بگویم که این دوستان مقصر هستند، چرا که من در جریان محدودیت‌های مالی و بودجه‌ای دولت هستم. اما به هر ترتیب لازم است که اهتمامی هرچند حداقلی نسبت به این موضوع ایجاد شود.
جمعیت و فرزندآوری به یک مسئله مستحب تبدیل شده است!
این تهیه‌کننده بیان کرد: جمعیت، مسئله‌ای است که فقط از طریق کار فرهنگی قابل پیشبرد است؛ زیرا باقی کارها گران‌‌اند و هزینه بیشتری را به همراه خواهند داشت. فرض کنید اعلام شود هرکس که بچه‌دار شد، برای انگیزه‌بخشی به او 50 میلیون تومان وام می‌دهیم. اگر این عدد را ضرب در جمعیت فرزندآور کنید، مبلغ بسیار بالایی را دربرمی‌گیرد.
این درحالی است که به واسطه راه‌اندازی و راهبری یک جریان رسانه‌ای منسجم شامل ساخت برنامه‌های مختلف رادیویی، تلویزیونی، سینمایی و بهره‌برداری از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی می‌توان با سهولت و هزینه کمتری به این موضوع پرداخت و ازقضا خوش‌بازده‌تر هم خواهد بود.
شیرازی تصریح کرد: مسئله جمعیت و فرزندآوری در زمره مسائلی است که اکنون بلاتکلیف مانده و به رغم آنکه دبیرخانه‌ها و کارگروه‌های مختلفی در این زمینه تشکیل شده، اما این‌ها در حد ساختار باقی مانده‌اند و سازوکار مشخصی برای اینکه نهادها و سازمان‌های مختلف پای کار بیایند وجود ندارد.
اساسا حمایت چندانی هم از این ساختارها صورت نگرفته است که بتوانند اعتباری را به افرادی که می‌خواهند در این زمینه فعالیت کنند، تخصیص دهند. فضای موجود، فضایی است که گویی پرداختن به مسئله جمعیت و فرزندآوری، یک امر مستحب است و شبیه یک مبحث نخبگانی مستحب به آن نگریسته می‌شود؛ درحالی که پرداختن به این مسئله اکنون از اوجب واجبات است و عدم توجه به آن می‌تواند تبعات بسیاری را به همراه داشته باشد. چرا که این موضوع مانند تورم یا دیگر موضوعات اقتصادی تاکتیکی، کوتاه‌مدت و میان‌مدت نیست؛ بلکه یک موضوع استراتژیک و بسیار پیچیده و جدی است. بنابراین، همه باید دست به دست هم دهند تا مشکلات موجود در این زمینه برطرف شود.
برخی خیلی شیک به مسئله جمعیت و فرزندآوری نگاه می‌کنند!
تهیه‌کننده فیلم سینمایی «دو روز دیرتر» یادآور شد: اکنون در برنامه هفتم توسعه نیز در حد مستحب به مسئله جمعیت و فرزندآوری نگاه شده است. البته اصولا در کشور ما به فرهنگ به عنوان یک امر مستحب نگریسته می‌شود. در سال‌های 1399 تا 1401 تلاش بسیاری در مجلس شورای اسلامی انجام شد تا اولویت فرهنگ، از آخر به یکی مانده به آخر منتقل شود اما نشد.
اگر یک جریان رسانه‌ای منسجم پشت این موضوع بیاید، ما هم به عنوان یک سرباز پیاده‌نظام صفر، کمک می‌کنیم و هرجایی که لازم باشد، به میدان می‌آییم. اما آنچه اکنون مشاهده می‌کنیم، این است که وضعیت کنونی به هیچ وجه خوب و امیدوارکننده نیست و خدایی نخواسته تداوم این وضعیت می‌تواند ما را به بلایی عظیم دچار کند. البته سایه امام عصر(عج) همواره روی سر این ملت است اما در کنار این خودمان هم باید تلاش کنیم، چرا که خداوند تکالیفی را برعهده ما گذاشته است.
برخی خیلی شیک به موضوع جمعیت و فرزندآوری نگاه می‌کنند و دائم نشست‌های نخبگانی برگزار می‌کنند که فاقد هرگونه پیوست اجرایی است و در نتیجه به راهکاری هم منجر نمی‌شود. به اعتقاد من لازم است که این موضوع با جدیت پیگیری شود.
شیرازی مطرح کرد: موضوع فیلم سینمایی «دو روز دیرتر» فرزندآوری است اما هیچ حمایتی در طول تولید از ما صورت نگرفت. من می‌دانم که اکنون حوزه هنری مشغول ساخت اثری در زمینه سقط جنین است. این قسم کارها هم خوب است اما باید به گونه‌ای باشد که تاثیرگذاری لازم را ایجاد کند.
فضای فیلم ما کمدی است و عوامل جذابی هم دارد، به همین خاطر ممکن است مردم استقبال بیشتری نسبت به آن داشته باشند. اما فیلم‌های تلخی با موضوع سقط جنین شاید آنچنان که باید مورد استقبال مخاطبان قرار نگیرند و در گیشه نیز به فروش چندانی دست پیدا نکنند. من به عنوان تهیه‌کننده سینما معتقدم که برای تولید محتوا در زمینه جمعیت و فرزندآوری نباید صرفا روی سینما تمرکز کرد، بلکه باید بر شبکه‌های اجتماعی، تلویزیون، رادیو و... نیز متمرکز بود. باید به تولید محتوا در تمامی بسترهای رسانه‌ای فکر و برای آن برنامه‌ریزی کرد و در این راستا اعتبارات لازم را درنظر گرفت. باید به این موضوع نگاه جدی داشت، چراکه اصلا شوخی‌بردار نیست.
صدا و سیما برای تولیدات مربوط به جمعیت و فرزندآوری درها را باز کند
این تهیه‌کننده در بخش دیگری از سخنان خود بر لزوم تولید آثاری با محوریت جمعیت و فرزندآوری توسط صدا و سیما تاکید کرد و در این زمینه گفت: به اعتقاد من تیم جدید صدا و سیما نگاه سلیقه‌ای دارد و درها را بسته است. من این حرف را به عنوان کسی که خود را با بچه‌های صدا و سیما در یک جبهه می‌بیند، می‌گویم. به شخصه با رویکرد این تیم چندان موافق نیستم. فکر می‌کنم درهای سازمان باید بازتر باشد تا تنوع سلیقه بیشتری را شاهد باشیم.
شرایط کنونی به گونه‌ای است که هر روز بر شکاف میان رسانه ملی و 50 درصد به علاوه یک مردم دمیده می‌شود و با این دست فرمان، نمی‌توان چشم‌انداز خوبی را متصور بود. به شخصه دغدغه این موضوع را دارم و معتقدم که مکتب و آرمان ما و دوستانی که اکنون در سازمان صدا و سیما حضور دارند، یکی است اما با رویکرد این دوستان مخالف هستم. امیدوارم بچه‌هایی که از نگرش بازتری برخوردارند، به انقلاب و نظام نیز دلبستگی عمیق دارند و رویکرد حرفه‌ای‌تری را دنبال می‌کنند، بتوانند کاری انجام دهند.
شیرازی تصریح کرد: ما در فضای فرهنگ و هنر باید تفاوت‌های موجود میان افراد را به رسمیت بشناسیم. نمی‌شود تفاوت‌های احسان علیخانی با احسان کرمی را نادیده گرفت. اگر در این زمینه، آگاهانه و صحیح عمل نکنیم، ممکن است برخی افراد و سرمایه‌هایمان را از دست بدهیم. این امر نیازمند بینشی باز و مدیریتی هم‌افزا است.
این‌گونه نباشد که هزینه اعتماد به نزدیکان‌مان بیش از منافع آن باشد. اکنون درهای سازمان صدا و سیما بسته است، در حالی‌که سازمان باید از عموم ظرفیت‌های موجود استفاده کند و نگرش مدیران در راستای تقویت منافع نظام و انقلاب، بازتر شود.
بخش خصوصی برای ورود به سینما مشوق می‌خواهد
تهیه‌کننده فیلم سینمایی «دو روز دیرتر» در بخش دیگری از سخنان خود به لزوم تخصیص مشوق برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حوزه فرهنگ و هنر اشاره کرد و گفت: موضوع دیگری که از سال 1399 با همراهی کمیسیون‌های محترم اقتصادی، فرهنگی و برنامه و بودجه در حال پیگیری است، بحث اختصاص مشوق‌های انگیزاننده برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حوزه فرهنگ است. یکی از این موارد به ماده 172 قانون مالیات مستقیم بازمی‌گردد.
زمانی که آقای منظور، رئیس سازمان مالیاتی بودند، بحثی را در این زمینه پیش بردیم. این قانون، اسما مشوق است اما رسما مسیر را محدود می‌کند. بر این اساس، شما به عنوان فعال بخش خصوصی باید پولی را صرفا به حساب بنیاد سینمایی فارابی بریزید.
سپس این بنیاد خودش تشخیص می‌دهد که پول را به چه پروژه‌ای و چگونه اختصاص دهد. مبلغی که شما پرداخت می‌کنید، از درآمد مشمول مالیات معاف می‌شود؛ یعنی حداکثر 25 درصد. این شرایط چندان انگیزاننده نیست اما نشان می‌دهد که ما می‌توانیم چنین بستری را مهیا کنیم.
مثلا بگوییم آنهایی که دیون مالیاتی دارند و پرداخت دیون‌شان مدت‌دار شده است، برای ایجاد انگیزه می‌توانند بخشی از این دیون را در حوزه‌هایی چون سینما، تلویزیون، نمایش خانگی، چاپ و نشر، ساخت بازی‌های کامپیوتری و... هزینه کنند.
شیرازی خاطرنشان کرد: امسال، کل بودجه بنیاد سینمایی فارابی 120 میلیارد تومان است و این رقم برای کارخانه‌های صنعتی ما چیزی نیست. کارخانه‌های بسیاری وجود دارند که از گردش‌های مالی بسیار بالایی برخوردارند و به هیچ جایشان برنمی‌خورد که سالی 100 میلیارد تومان به حوزه فرهنگ و هنر بیاورند.
این امر فقط نیازمند مشوق است. سازمان برنامه، دولت و مجلس باید به این مسئله با رویکردی خلاقانه بیندیشند؛ یعنی در زمینه مالیات و معافیت‌های مختلف اقتصادی، از بسترهایی که قانون می‌تواند ایجاد کند، استفاده کنند تا بخش خصوصی ترغیب شود ما به ازای آن را در حوزه فرهنگ و هنر سرمایه‌گذاری کند. فکر می‌کنم اگر این اتفاق رخ دهد، در بازه‌ای چهارساله شاهد بروز تحولی اساسی در نظام سرمایه‌گذاری فرهنگی ما کشور خواهیم بود.