معنا داری و شیوه شناسی در زبان قرآن و مسائل آن بررسی شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، کتاب زبان قرآن و مسائل به منظور ارائه نظریه ای بدیل در مسائل زبان قرآن، در مقابل نظریه های رقیب در زبان دین، با رویکردی ایجابی و مساله شناسانه و با استناد به مبانی معرفتی ـ استدلالی، به مسائل زبان قرآن پرداخته است.

این اثر، ضمن ارائه اطلاعات اساسی در حوزه زبان دین و زبان قرآن و پاسخگویی به مهم ترین پرسش ها در مسائل زبان قرآن، نقد و تحلیل دیدگاه‌های ناهمخوان با مبانی معرفتی اعتقادی قرآن را نیز از نظر دور نداشته است.

در کتاب زبان قرآن و مسائل آن تلاش شده است در سیری منطقی نخست مفاهیم مربوط به پژوهش از جمله اصطلاحات زبان، زبان دین و زبان قرآن توضیح یابد، سپس مسائل مطرح در زبان دین و نگرش های سنتی و دیدگاه های جدید غرب بیان شود تا زمینه مناسبی برای ورود به مسائل اختصاص یافته، لکن بی معنایی زبان دین، کارکرد گرایی زبان دینی، نماد گرایی در زبان دینی و واقع گرایی انتقادی، فصول چهارگانه ای است که به دلیل اهمیت آنها به گزارش و نقد دیدگاه های جدید غرب درقلمرو زبان دین اختصاص یافته است.
تمایز مبانی و زمینه های فکری اسلام و آیین غرب، فصلی است که به طور راهبردی نقطه انفصال رویکرد ما در تحلیل زبان قرآن و دیدگاه های غرب در زبان دین را رقم می زند. پس از این مباحث تمهدی که نقش کلیدی در چگونگی تبیین زبان قرآن دارد، فصول بعد به صورت تفصیلی مسائل زبان قرآن را بررسی می نماید. در این بخش نخست زبان قرآن در مفردات تحقیق می شود، آنگاه مسائل متعلق به حوزه جملات قرآن بررسی می شود. معنا داری و چگونگی معنا داری زبان قرآن می پردازد و موضع ما را در معنا داری زبان قرآن تعیین می کند.

شیوه شناسی زبان قرآن فصل دیگری است که نویسنده در طی آن دیدگاه های گوناگون را ارزیابی کرده است، و نظریه ویژگی محور را ارائه می‌نماید. کارکرد شناسی زبان قرآن فصل دیگری است که زبان قرآن را از منظر دو نوع کارکرد نظری و عملی بررسی می کند.

در فصل یازدهم که ادامه و تکمیل فصل قبل است، درباره مبانی و دلایل معرفت بخشی گزاره ها و آموزه های قرآن بحث می شود. فصل دوازدهم«حیرت آفرینی یا فیصله بخشی زبان قرآن» یکی دیگر از مسائل مطرح در زبان دین را در تطبیق با قرآن کریم بررسی نموده، جهت گیری ایضاحی زبان قرآن برای هدایت انسان در بینش و کنش توحیدی را تبیین و دیدگاه معما انگاری و خاتمه ناپذیری منازعات متن دین را نقد می کند.

در گزیده ای از فصل یازدهم آمده است:«از جمله مبانی اثبات معرفت بخشی معارف و آموزه های قرآن، توسعه در مبادی معرفت انسان است. بر پایه این مبنا مبادی و سرچشمه های دانش انسان شامل تجربه، تعقل، شهود عرفانی و وحی است. در این میان البته وحی به واسطه انبیا به دیگر آدمیان می رسد. اما به هر روی نکته حائز اهمیت نقش و کارایی این ذخایر در راهبرد انسان به شناخت حقایق عالم است.»

آخرین فصل این اثر به ارزیابی یکی از مسائل بسیار مهم و مطرح در دوران جدید یعنی عصری بودن و فرهنگ زمانه اختصاص یافته است. دراین فصل نیز نویسنده با تحلیلی معرفت شناختی و هستی شناختی، قرآن در عین ناظر دانستن به واقعیت های زندگی انسان، برخودار از هویتی جاویدان می شمارد. نظریه ای که در اینجا عرضه می شود «نزول تاریخی و حضور فراتاریخی قرآن» است.

کتاب زبان قرآن و مسائل آن نوشته دکتر محمد باقر سعیدی روشن در 376 صفحه و با شمارگان 2000 نسخه برای نخستین بار در تابستان سال جاری از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منتشر شده است./916/ن601/ع