تربیت نیروی انسانی تراز در مجتمع عالی تربیت مجتهد مدیر محمدیه

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام محمد اسماعیل عبداللهی استاد حوزه و دانشگاه در ویژه‌برنامه اعتکاف علمی که به مناسبت آغاز سال تحصیلی مجتمع عالی تربیت مجتهد مدیر محمدیه حوزه علمیه قم، متشکل از دانش‌پژوهان و اندیشمندان حوزه در اردوگاه فرهنگی ـ علمی امام صادق علیه‌السلام شهرستان دماوند، برگزار شد، به عنوان سخنران آغازین برنامه ضمن خوش آمدگویی ابراز کرد: با یاد و خاطره امام خمینی رضوان الله علیه و یاران صدیق ایشان، خصوصاً آیت‌الله حاج شیخ محمد یزدی، آن فقیه مجاهد نستوه و اسوه غیرت انقلابی و علمی که ما میراث‌دار راه پرافتخار انقلاب و حوزه‌های عمیق معرفت اسلامی هستیم، بر خود لازم می‌دانیم در این محفل معنوی و علمی، به پیشگاه علمای شهید و بزرگان راحل، ادای احترام کنیم.

وی با قدرشناسی از زحمات و راهنمایی‌های گرانقدر رئیس جامعه مدرسین حوزه‌های علمیه و دبیر شورای عالی حوزه، اعضای هیئت امنا و شورای علمی و شورای راهبران مجتمع عالی تربیت مجتهد مدیر، تشکر و سپاس ویژه خود را از اساتید فرهیخته، همکاران تلاشگر و خانواده‌های محترم دانش‌پژوهان اعلام می‌داریم که با صبر و همراهی خود فرصت بروز علم و قدرت اندیشه را در این نهاد فراهم آوردند.

حجت‌الاسلام عبداللهی بیان داشت: امیدوارم این برنامه اعتکاف علمی، که با حضور و تلاش همه عزیزان و اساتید محترم برگزار شده است، لحظاتی پربرکت و سرشار از بهره‌مندی علمی و معنوی برای شما، خانواده‌های گرامی و همه همراهان عزیز فراهم کرده باشد. یقین داریم که انس با علم و معنویت، همراه با همدلی و هم‌افزایی در چنین فضایی، زمینه‌ساز رشد فردی و جمعی و تجلی نگاه تمدنی و مدیریت حکیمانه خواهد بود. از همراهی و صبر خانواده‌های محترم که بستر حضور فعال دانش‌پژوهان را فراهم آورده‌اند، صمیمانه قدردانی می‌شود و امید است نتیجه این محفل معنوی، سرآغازی برای حرکتی ماندگار در مسیر تعالی علمی، مدیریتی و اجتهادی باشد.

استاد حوزه و دانشگاه ضمن تأکید بر نقش جهانی اسلام و ضرورت تحقق تمدن نوین اسلامی، رسالت حوزه‌های علمیه را نقشی بی‌بدیل و محوری در این مسیر معرفت‌ساز و تمدن‌ساز برشمرد.

وی با استناد به آرمان‌های امام خمینی رحمه‌الله علیه و منشور «حوزه پیشرو و سرآمد» رهبر معظم انقلاب، هدف غایی انقلاب اسلامی را ساخت تمدنی مبتنی بر آموزه‌های ناب اسلام اصیل دانست و حوزه‌های علمیه را زیربنا و موتور محرکه این فرآیند سترگ معرفی کرد. به باور ایشان، تحقق این هدف نیازمند طراحی و اجرای طرح‌های فوق‌استراتژیک و مهندسی نوین نظام آموزشی است که بتواند فراتر از خط‌مشی‌های معمول و سنتی حوزه حرکت کند.

حجت‌الاسلام عبداللهی ضمن معرفی کتاب خود با عنوان «نگرش سیستمی عرفان اجتماعی امام خمینی(ره)» که به تازگی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است، تأکید کرد: فصل اول این اثر، چارچوبی سیستماتیک و نوآورانه برای درک و توسعه نظام آموزش عالی در حوزه علمیه ارائه می‌دهد که می‌تواند در جهت تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد بهره‌ور باشد.

وی رسالت بنیادین حوزه‌های علمیه در دولت اسلامی را فراهم آوردن بستر رشد استعدادهای انسانی به‌منظور جهانی شدن اسلام دانست و این مهم را مستلزم تجهیز به دو گروه ابزار سخت‌افزاری (ساختارها، امکانات) و نرم‌افزاری (دانش، مهارت، نگرش‌ها) عنوان کرد.

استاد حوزه و دانشگاه اظهار داشت: در تحلیل منابع انسانی مورد نیاز، وی سه دسته از نیروی انسانی را کلید پیشرفت دانست:

مخازن فکری: شامل فقها، فلاسفه، حکما و نظریه‌پردازانی که هسته اصلی تولید علم و توسعه اندیشه اسلامی را شکل می‌دهند و زیربنای فرهنگی و فلسفی تمدن نوین اسلامی‌اند.

افراد سیستم‌مند: چهره‌هایی که علاوه بر عمیق بودن در مخازن فکری، توان طراحی و توسعه سیستم‌ها و ساختارهای رقابتی و کارآمد را داشته و می‌توانند نظام‌های پیچیده را به صورت پویا و منسجم هدایت کنند.

رهبران استراتژیست: کسانی که با اشراف به دانش و سیستم‌بندی، قادرند برنامه‌ها و استراتژی‌های استخراج شده را به مرحله اجرا و نهایی‌سازی برسانند و نقشی کلیدی در مدیریت تحول و پیشبرد پروژه‌های کلان تمدنی ایفا نمایند.

حجت‌الاسلام عبداللهی اشاره ابراز کرد: علاقمندان می توانند تفصیل این نظریه را در کتاب «نور ایمان و عقل در حکمرانی» مطالعه کنند.

وی با تأسف از آنچه که نگاه تک‌ساحتی حوزه‌های علمیه به تربیت صرفاً مخازن فکری خواند، تأکید کرد: این نگرش محدود، عاملی برای عقب ماندگی و ناتوانی در پاسخگویی به نیازهای معاصر است و افزود حوزه باید به صورت متوازن و چندجانبه به تربیت همه این سه طبقه انسانی بپردازد تا فرایند تمدن‌سازی به شکلی جامع، علمی و مستمر دنبال شود.

استاد حوزه و دانشگاه افزود: مهم‌ترین ابزار برای این تحول بنیادین در حوزه، «اصلاح نگرش» در میان بدنه مدیریتی حوزه است؛ اصلاح نگرشی که با الهام از بیانیه‌های امامین انقلاب و آرای اسلام سیاسی و اجتماعی امام خمینی(ره) شکل گرفته و جلوی انزواطلبی و تقلیل حوزه به آموزش صرف نظری را می‌گیرد. حوزه با ورود به این مسیر نسل نوینی از مدیران و فقیهان مجتهد را تربیت خواهد کرد که نه تنها در عرصه نظری و فقهی نیرومند هستند، بلکه با توانمندی‌های مدیریتی و اجرایی، طراحی نظامات اجتماعی و استراتژیک کشور را در دست خواهند گرفت.

وی عنوان کرد: بدین ترتیب حوزه علمیه به نهادی نوآور، علم‌محور، چندبعدی و تعاملی تبدیل خواهد شد که می‌تواند به عنوان پیشران تمدن نوین اسلامی در سطح منطقه‌ای و جهانی ایفای نقش نماید و تضمین‌کننده استمرار انقلاب اسلامی در افق‌های بلندمدت باشد.

حجت‌الاسلام عبداللهی افزود: بر اساس همین نظریه سه‌وجهی، در سال 1400 مجتمع عالی تربیت مجتهد مدیر محمدیه طراحی و تأسیس شده است. ساختار این مجتمع با هدف تربیت متوازن و هم‌افزا در سه عرصه اصلی علمی، مدیریتی و اجرایی شکل گرفته است.

گفتنی است مجتمع دارای چهار واحد تخصصی است:

مدرسه عالی فقاهت که به پرورش مخازن علمی و فکری حوزه می‌پردازد؛

• پژوهشکده فقه و مدیریت برای تولید دانش کاربردی و پاسخگویی به نیازهای روز جامعه اسلامی؛

• اندیشکده راهبردی مجتهد مدیر که محل تربیت افراد سیستم‌مند با توان طراحی نظام‌های رقابتی و نوین است؛

• مرکز آموزش‌های آزاد و مهارتی که دوره‌های کوتاه‌مدت و مهارتی متنوعی را برای توانمندسازی طلاب و اساتید برگزار می‌کند.

نظام جذب و گزینش مجتمع به گونه‌ای است که دانش‌پژوهان از میان اساتید سطوح عالی حوزه انتخاب می‌شوند که در آستانه اجتهاد هستند و توانمندی‌های علمی و مدیریتی مناسبی دارند. این افراد پس از پذیرش، دوره‌های تخصصی پنج ساله آموزشی، پژوهشی و مهارتی را طی می‌کنند. ماموریت اصلی مجتمع عبارت است از تربیت مجتهدان مدیر با ترکیب دانش عمیق فقهی، مهارت‌های اداری، بینش راهبردی و توانمندی‌های اجرایی که بتوانند در نظام اسلامی ایفای نقش کنند. این مجتمع با تربیت نیروی انسانی کارآمد و متعهد، نقش کلیدی در توسعه و پیشبرد تمدن نوین اسلامی ایفا می‌کند و بستری مناسب برای هم‌افزایی تخصصی حوزه و جامعه فراهم می‌آورد.