سبک اجرای عدالت را باید از قرآن بگیریم
به گزارش خبرگزاری رسا در فارس ، حجت الاسلام والمسلمین لطفالله دژکام نماینده ولی فقیه در فارس در نشست با اعضای شورای قضایی استان فارس که به مناسبت فرا رسیدن دهه فجر برگزار شد، با طرح این سؤال که اگر حقوق را با فقه مرتبط نمیکردیم، چه اتفاقی میافتاد و فقه در اینجا چه کاره است، گفت: اگر برای این سئوالات پاسخ دقیق نداشته باشیم، پایه و زیربنای کاری که انجام میشود، همیشه متزلزل خواهد بود.
وی افزود: برای ارتباط فقه و حقوق خون شهید شیخ فضلالله نوری ریخته شده است و تا شهادت رفت و نگذاشت آن را تغییر دهند اما ما اخلاق پزشکی را به فقه وصل نکردهایم و چهار اصل به عنوان اصول اخلاق پزشکی است که در آمریکا تنظیم شده و خود آنها می گویند که در قرن سیزدهم میلادی این اصول را مسلمانان تئوریزه کردند و از فقه آنها استخراج شده است.این چهار اصل را آنها نوشته و ما تدریس میکنیم اما خودشان اعتقاد دارند از ما مسلمانان گرفتهاند.
امام جمعه شیراز ضمن معرفی کتاب «فلسفه علم حقوق» اثر دکتر کاتوزیان، از اعضای شورای قضایی خواست آن را مطالعه کنند و سپس افزود: جا دارد این کتاب به طور مفصل در محافل و جلسات ما مورد بحث قرار گیرد. متاسفانه این رسم دانشگاه و حوزه شده است که همانند ماشین حساب فقط کدهایی را حفظ میکنیم اما مباحث بسیار عمیقتر از این سخنان است. ما با دنیا سر این مطالب حرف داریم و باید خوب بفهمیم تا بتوانیم حرف خود را منتقل کنیم.
وی تصریح کرد: این مشکل متاسفانه در جامعه ما رواج پیدا کرده است که گاهی حرف بدون اساس زده میشود و همه میپذیرند، در صورتی که بنیان حرف، باید واضح باشد و همه باید حرف منطقی و عالمانه را بپذیرند. فرقی ندارد از سمت دانشگاه باشد یا حوزه.
حجت الاسلام والمسلمین دژکام قضاوت را یکی از شغلهای مقدس جامعه دانست که اساس جامعه را سامان میدهد و سپس ادامه داد: قضاوت به عنوان حرفه است و غیر از کار است که برای درآوردن پول است. قاضی برای کسب درآمد پشت مسند قضاوت نمینشیند. در غرب و شرق دنیا، قضاوت قداست دارد و حرفهایگری را به پزشک، روحانی و قاضی یاد میدهیم.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه این مبنا هرقدر هم درگیر کار و زندگی شویم، تغییر نمیکند، گفت: باورهای ما از کوچه و خیابان نیست بلکه آسمانی هستند و اگر از کف کوچه و خیابان باشد، هر روز باید یک باور داشته باشیم پس باید خیلی مراقب این مسائل باشیم. آیا ما باید مبانی خود را تغییر دهیم؟ خیر، باید یک حرف ثابت داشته باشیم و تا زمان مرگ به آن اعتقاد داشته باشیم.
وی یادآور شد: هر حرفی را نمیتوان با تعداد دیتاها و نظرسنجیها تغییر داد و برخی چیزها تابع این مسائل نیست و این نکته اول که باید حواسمان باشد که مبانی ما خیلی محک تر از این حرفها است لذا نسبت به مبانی تردید به خود راه ندهید ولو بقیه چیز دیگری بگویند.
حجت الاسلام والمسلمین دژکام با ذکر این نکته که عاقل در آنجایی که با عقل خود به واقعیت و حقیقت رسیده است، تابع هوا و هوس دیگران نمیشود، گفت: هر زمان مجموعه اجرایی کشور به سمت خراب شدن میرود، قضات ستون کشور هستند و پایه محکم را میگذارند و وجود آنان، این تاثیر را میبخشد گرچه ممکن است ۱۰۰ ایراد به روند کار دستگاه قضایی باشد اما اصل داستان درست است. کار بشری بی نقص در نمیآید اما اصلش درست و محکم است زیرا دادگستری و دادستانی برای عدالت و عدل ایجاد شده اند.
وی با تأکید بر اینکه سبک اجرای عدالت را باید از قرآن بگیریم چرا که باور داریم قرآن کریم صلاح بشر را بیان کرده است، آیات قرآن کریم را در این زمینه یادآور شد و افزود: خدی متعال در آیه ۲۵ سوره مبارکه حدید می فرماید “لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ”، بشر در مسائل حقوقی بدهکار پیامبران است. خدا میفرماید پیامبران را با کتاب فرستادم تا مسائل حقوقی و ارتباطات اجتماعی بشر سامان پیدا کند و بشر به وحی در این مسئله نیاز دارد.
حجت الاسلام والمسلمین دژکام با اشاره به مقالات چاپ شده در خصوص اثرگذاری تحقیقات تجربی در علوم انسانی، اخلاق و حقوق این نکته را یادآور شد که بشر بیش از اینکه به تجربه نیازمند باشد، به وحی آسمان نیازمند است و همان طور که در قرآن اشاره کرده که “لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ” برای اجرای آن هم مردم باید پای کار بایستند و اصل امتحان الهی امروز همین است که مردم پای این مسئله میایستند یا خیر. مردم غزه با همان وضعیتی که دارند پای آن ایستادند و مردم ما هم باید معلوم شود که پای این مسئله میایستند یا خیر؟ نه تنها برای کلیات، بلکه برای تمام جزییات باید پای حکم خدا بایستیم.
وی ادامه داد: خیلی باید حواسمان به این موارد جمع باشد چون در باب حقوق میدانیم دادگاه حق ظاهری را به یک طرف میدهد یا حکم مجتهد حکم ظاهری است و حکم الله واقعی حکم امام زمان(عج) است، اگر تفاوت را قائل نشویم سفسطه کرده ایم و میدانیم که سفسطه یونان را نابود کرد و به ما هم آسیب خواهد رساند.
نماینده ولی فقیه در استان فارس تأکید کرد: باید پای حرف حق ایستادن را از دادگاه به مردم یاد دهیم که ما پای حکم خدا ایستادهایم و میدانیم ضرر نمیکنیم، همان طوری که شیخ فضلالله نوری ضرر نکرد با اینکه شهید شد و بقیه که آن روز با سفارت انگلیس همکاری کردند، ضرر کردند.
وی با یادآوری سخنان شهید رئیسی مبنی بر اینکه فرض کنیم عدالت مساوی با اجرای قانون است، گفت: گاهی معلوم نیست که خود قانون عادلانه باشد و عدالت هدف است و چقدر باید کار کنیم تا به آن افق عالی تمدن اسلامی برسیم؟ گاهی قانون را اجرا میکنیم، ولی عدالت را اجرا نکردیم لذا خیلی کار داریم تا به حد مطلوب و نرمال برسیم؛ گرچه کار هم زیاد کردهایم و اگر بگوییم بهترین دستگاه قضایی در دنیا متعلق به ایران است، دروغ نگفتهایم چون پایه آن در وحی است.
حجت الاسلام والمسلمین دژکام در پایان افزود: الحمدالله ما شروع خوبی داشتیم و در این چند دهه حرکت خوبی کرده ایم و بهتر از این هم می شود و دلگرم به نوع کارهای شما هستیم و در مواردی که کار واقعا سخت شده است با کمک شما کار را جلو می بریم.