کتاب ابن سینا در دایرة المعارف بزرگ اسلامی منتشر شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، کتاب « ابن سینا در دایرة المعارف بزرگ اسلامی » که در واقع مدخل ابن سینا در دایره المعارف بزرگ اسلامی است با عنوان کامل «بوعلی سینا؛ شیخ الرئیس ابوعلی حسین بن عبدالله فیلسوف و پزشک نامدار ایرانی» زیر نظر محمد کاظم موسوی بجنوردی و به همت نویسندگان شرف الدین خراسانی(شرف)، فتح الله مجتبایی، تقی بینش و علیرضا جعفری نائینی نوشته شده است.

درگزیده ای از مقدمه این اثر به قلم یوسف شاه حسینی، رئیس بنیاد علمی فرهنگی بوعلی سینا آمده است: «اهمیت و اعتبار شیخ الرئیس ابوعلی سینا نیاز به بازگویی ندارد. او نماد عقل و دانایی و برجسته ترین دانشور جهان اسلام و ایران است. درخشش علمی و حکمی بوعلی، سراسر تاریخ و فرهنگ ایران را روشن کرده و تقریبا هیچ یک از شعب علوم و فلسفه و کلام را خالی از تاثیر او نمی بینیم. »

این کتاب در بخش های زندگی و سرگذشت، نظام فلسفی، پزشکی، ریاضیات، نجوم و برخی از علوم طبیعی، موسیقی، ادبیات، زبان شناسی و آثار فارسی تنظیم شده است. بخش زندگی این اثر به بخش های آغاز، نوشته ها و نوشته های فارسی اختصاص یافته است. در بخشی از آن آمده است: «کهن ترین متنی که از زندگی و سرگذشت ابن سینا داریم کتاب «تتمه صوان الحکمه» اثر ظهیرالدین ابوالحسن علی بن زید بیهقی است که مطالب تازه ای درباره ابن سینا در بردارد. در کنار این گزارش ما دو گزارش دیگر را از زندگی ابن سینا نزد ابن ابی اصیبعه در عیون النباء و در تاریخ الحکماء اثر ابن قفطی می یابیم.»

آغاز، هستی شناسی و خداشناسی، مراتب موجودات، جوهر و عرض، واجب و ممکن، خداشناسی، چگونگی آگاهی یا علم واجب الوجود به اشیاء، جهان شناسی، روان شناسی و نظریه شناخت، حواس درونی یا باطنی، معاد، نظریه شناخت، نظریه عقل ها، جریان شناخت و گرایش عرفانی مسائل مطرح شده در این اثر است.

در بخشی از قسمت گرایش عرفانی این کتاب می خوانیم: «ابن سینا در پیروی اصولی از بینش ارسطویی، پیش از هر چیز فیلسوفی عقل گراست، بویژه عقل به معنایی که وی در نظام فلسفی خود همواره در نظر دارد، اما از سوی دیگر، در میان آثار اصیل وی چند نوشته یافت می شود که وی در آنها کوشیده است مراحل سیر و سلوک شناخت عقلی انسان دانا را در قالب روز و استعاره بیان کند.»

ابن سینا و گام، ویژگی های موسیقی ابن سینا و ابن سینا و دیگران موضوعات مورد بحث در بخش موسیقی این کتاب است. همچنین زبان و زبان شناسی و آثار فارسی، بخش های مورد توجه در بخش ادبیات، زبان شناسی و آثار فارسی است.

در بخش هایی از مبحث ویژگی های موسیقی ابن سینا آمده است: «نوشته های او در موسیقی در درجه اول از لحاظ روش شناسی درخور توجه است، زیرا او می تواند راهنمایی برای پژوهش علمی موسیقی باشد. چنانکه می بینیم وی از نقل مطالب آمیخته به تخیل و داستان های اساطیری احتراز دارد و در جوامع علم الموسیقی مطلبی نظیر وضع یا اختراع عود به وسیله لمک بن قایل (یا قابیل بن آدم) یا ساخته شدن سازی از مس و آهن به دست توبال بن لمک دیده نمی شود.»

در بخش آثار فارسی نیز به اهمیت آثار فارسی ابن سینا پرداخته شده و آمده است: «از ابن سینا آثاری به زبان فارسی برجای مانده که از لحاظ تاریخ تحولات این زبان و شناخت توانایی ها و قابلیت های آن دارای ارزش و اهمیت است. مشهورترین نوشته او به زبان فارسی کتاب دانشنامه علایی است.»

کتاب ابن سینا در دایرة المعارف بزرگ اسلامی تالیف سید حسین امامی به مناسبت برگزاری جشنواره حکمت سینوی با شمارگان 3000 نسخه، برای نخستین بار در زمستان سال جاری به همت بنیاد علمی فرهنگی بوعلی سینا و مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی منتشر شده است./916/ن601/ع