نفی سلطه از اصول اساسی سیاست خارجی امامین انقلاب است

به گزارش خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، حجت الاسلام حمیدرضا جعفری روز گذشته در دومین نشست از دوره فقه سیاست خارجی از منظر امامین انقلاب که در موسسه دین و تمدن برگزار شد گفت: دومین اصل سیاست خارجی از منظر امامین انقلاب اصل نفی سلطه گری و سلطه پذیری (نفی سبیل) است. از تمایزات انقلاب اسلامی با دیگر نظامات این است که برخی صرفا تک قطبی و یک جانبه گرایی را مذموم می دانند؛ اما رهبر معظم انقلاب تاکید دارند که جمهوری اسلامی با سلطه گری چه چند قطبی (شوری و آمریکا) و چه تک قطبی باشد مخالف است و خود نیز سلطه گر نیست.

 

وی در تشریح مبنای قرآنی این اصل افزود: اساس این اصل مبتنی بر آیه 41 سوره نساء است. که البته حاوی چند نکته است. اول اینکه تعبیر «لن یجعل الله» نمی توان آن را خبری دانست بر خلاف مضارع بودن آن چرا که در تاریخ خلاف آن واقع شده است؛ بنابراین خبر به داعی انشاء است. یعنی خداوند دستور داده که مؤمنان نباید تحت هیچ شرایطی تحت سلطه کافران قرار گیرند. از سوی دیگر آیه اطلاق هم دارد که یعنی در تمام عرصه ها باید اینگونه باشد. 

حجت الاسلام جعفری با اشاره به تکوینی یا تشریعی بودن مدلول آیه اظهار داشت: اقوال مختلفی در رابطه با آن مطرح شده است. برخی آن را با معنایی تشریعی برخی آن را مختص تکوین و گروه سوم آن را مشترک بین تکوین و تشریع می دانند. امام خمینی قائل به قول سوم هستند و تکوین را در عالم آخرت و دنیا ثابت دانسته و تشریع را به معنای نفی سلطه گری کافران و آیه را در مقام رفع سلطه معنا می‌کنند.

 

وی افزود: سومین بخش تشریح آیه، معنای سبیل است. در بیان معنای سبیل در آیه دو احتمال وجود دارد؛ سبیل به معنای حجت و برهان و سبیل به معنای طریق که در آیات قرآنی به هر دو معنا آمده است که در این آیه به معنای سلطه می باشد. بنابراین در تمامی مناسبات اجتماعی  و کلان و معاهدات بین المللی باید بررسی کرد که منافی با اقتدار مسلمین است یا خیر و چنانچه سبیل محسوب شود، جایز نیست مانند FATF  که رهبر معظم انقلاب با آن به صورت جدی مخالفت کرده اند.

 

استاد سطوح عالی حوزه علمیه در ادامه تبیین اصل صدور انقلاب از منظر امامین انقلاب بیان کرد: بر اساس آیه تمکن، امر به معروف و نهی از اختصاص به زمان و مکان خاصی ندارد و محدود به مرزها نیست ایجاد و گسترش فرهنگ ظلم ستیزی در عالم هم ذیل امر به معروف و نهی از قرار می‌گیرد.امام در معنای امر به معروف و نهی از منکر، نگاه بسیار وسیع تری به آن دارند به طور مثال عزت  و آگاهی مسلمین و بشر از بالاترین معروف ها است و نفی سلطه از مهمترین مصادیق نهی از منکر است. بنابراین آگاهی و رفع ظلمی که از آیه برداشت می‌شود همان معنای صدور انقلاب را می رساند.

 

حجت الاسلام جعفری حفظ نظام را از ادله ضرورت صدور انقلاب دانست و گفت: دلیل دیگری که بر اصل صدور انقلاب اقامه می شود، کمک به حفظ و پایداری نظام است. این که امامین انقلاب در شرایط مختلف مانع تحقق اهداف فتنه دشمن شده اند، دلیل آن حفظ نظام است. چنانچه ما این فکر را در اقصی نقاط عالم منشتر کنیم تمرکز دشمن متفرق می شود و دیگر نقطه کانونی متوجه همه خطرها نخواهد بود و دلیل مقابله دشمنان با صدور انقلاب همین مساله است. اگر مرزها را باز کرده و انقلاب را صادر کنیم همانگونه که غرب این کار را می‌کند، باعث حفظ نظام نیز خواهد شد.

 

وی ادامه داد: البته بایستی به این نکته توجه داشت که صدور انقلاب با این هدف رخ نمی دهد تا برخی اشکال کنند که از دیگر ملت ها استفاده ابزاری می شود، بلکه ابتدا به سود خود ملت ها است و لازمه و اثر وضعی آن نیز باعث تقویت نظام اسلامی خواهد شد. با این نگاه صدور انقلاب، امری مشروع و لازم است.