نظارت بر قدرت در فقه سیاسی شیعه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، سید سجاد ایزدهی در سال 1349 در بابل به دنیا آمد. تحصیلات کلاسیک را تامقطع دکتری و و تحصیلات حوزوی را تا سطح خارج ادامه داد. زمینه تخصصی و مطالعات وی فقه سیاسی است و از محضر اساتیدی چون مکارم و سبحانی بهره برد. از آثار ایزدهی می توان به اندیشه سیاسی صاحب جواهر و اندیشه سیاسی ملااحمد نراقی اشاره کرد.

کتاب «نظارت بر قدرت در فقه سیاسی شیعه» با عنایت به مبانی فقه سیاسی شیعه، مسئله نظارت بر قدرت را مد نظر قرار داده و علاوه بر توضیح گونه های نظارت، اصل پاسخ گویی حکومت به مرم را در نقطه مقابل الهی بودن حکومت ندانسته وراهکارهایی را در مراحل چهار گانه نظارت (کسب، اعمال، توزیع و گردش قدرت) ارائه کرده است.

آنچه مکانیسم نظارتی فقه سیاسی شیعه را از سایر راهکارها متمایز می کند، علاوه برنوع ادله و راهکارهای خاص آن، اجتماع نظارت درونی وبیرونی در کنار هم ولزوم اوصافی خاص برای کارگزاران حکومتی، جهت تامین کارایی و فراگیری بیشتر ظرفیت نظارتی در نظام سیاسی است.

نویسنده در بخش کلیات به بیان مفاهیمی چون نظارت، کنترل، ارزیابی، قردت، اقتدار و فقه سیاسی و بیان مصادیق نظارت، مبانی و ملاک های آن اقدام کرده است.

بخش دوم کتاب به نظارت در مرحله کسب قدرت اختصاص یافته است. دراین بخش به مباحثی چون جعل اوصاف خاص برای حاکم، انتخاب کارگزار شایسته، بیعت و آرای عمومی توجه شده است. مرحله بعدی، نظارت در مرحله اعمال قدرت است و نویسنده دراین مرحله به اصل پاسخ گویی حاکم در برابر مردم، نظارت دورنی و بیرونی و محدوده نظارت توجه می کند. اصل تفکیک قوا، نظارت بر کارگزاران(قوه مجریه)، قوه مقننه و قوه قضائیه از مواردی است که در بخش توزیع قدرت مد نظر نگارنده کتاب قرار گرفته است.

گردش قدرت، آخرین مرحله ای است که نظارت برآن در قالب نظارت بر حاکم و کارگزاران وی تبلور می یابد.

کتاب نظارت بر قدرت در فقه سیاسی شیعه تالیف سید سجاد ایزدهی، در 320 صفحه، برای نخستین بار در سال گذشته از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر در یازدهمین همایش کتاب سال حوزه به عنوان اثر برگزیده معرفی شده است./916/ن601/ع