دولت برای مالیات سراغ مستضعفان و طبقه کم درآمد نرود

به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در دیدار هادی سبحانیان رئیس سازمان امور مالیاتی کشور و مدیران کل دارایی و مالیاتی استان قم ضمن خوشامدگویی به وی و دوستان محترمشان اظهار داشت: امیدوارم خدای تبارک و تعالی به ذهن و فکر شما عنایت کند و همت تان را آنچنان مقاوم و قوی قرار بدهد که بتوانید طرح‌های بزرگ و مفیدی را در موضوع مالیات داشته باشید.

آیت الله فاضل لنکرانی با بیان اینکه هنوز گفتمان مالیات پردازی در جامعه جا نیفاده است، گفت: چند نکته را از باب تأکید عرض می‌کنم؛ اولین نکته این که گفتمان مالیات پردازی آن طور که باید و شاید هنوز در کشور ما جا نیفتاده، یعنی برداشت من این است که هنوز نگاه یک بخشی از مردم به پرداخت مالیات همان نگاهی است که در قبل انقلاب بوده، بطوری که گاهی بعضی از متدیّنین می‌پرسند ما می‌توانیم مالیات ندهیم؟ آیا پرداخت مالیات واجب است یا نه؟ 

وی با اشاره به اینکه زندگی در این دوران بدون پرداخت مالیات غیر منطقی است افزود: قطع نظر از این پاسخ که این نظام یک نظام اسلامی است وشرعاً تبعیت از قوانینش بر همگان لازم است،  ولی باز یک فرهنگ گفتمانی فراتر از این لازم است تا مردم باور کنند زندگی در این عصر و دوران بدون پرداخت مالیات غیر منطقی است و اصولاً فرار از مالیات یک امر زشت و از نظر فقهی ضمان آور است. 

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) بیان کرد: آن فردی که از پرداخت مالیات فرار می‌کند به خیالش کار درستی می‌کند در حالی که به حسب مبانی فقهی نسبت به همه مردم ضامن است. یک وقت انسان نسبت به یک نفر ضامن است از او پولی گرفته و پرداخت نکرده آخرالامر می رود از او حلالیت می‌طلبد و اگر مُرده باشد سراغ ورثه‌اش می‌رود، ولی وقتی آدم ضامن حق همه مردم شود چطور می‌تواند ذمه خودش را از این اشتغال ذمه و ضمان عمومی خلاص کند؟ یک بعد از ابعاد فرار مالیاتی تضییع حق عموم و جامعه است.

وی با بیان اینکه برای تثبیت گفتمان مالیاتی حوزویان و دانشگاهیان مسؤول هستند، ابراز داشت: هم حوزه‌ها موظفند تا مبانی فقهی و دینی‌ آنرا مطرح کنند و هم دانشگاهیان باید مبانی علمی‌اش را بیان نمایند، ولی باز هم کافی نیست، این گفتمان وقتی جامع و کامل خواهد شد که ما به این هدف برسیم که عموم مردم از آن ضعیف‌ترین حقوق بگیر دولت که از حقوقش مالیات کسر می کنند تا قوی‌ترین افرادی که در مسائل اقتصادی نقش دارند باور کنند که باید مالیات بپردازند و این مالیات در رشد اقتصادی کشور مؤثر است. 

آیت الله فاضل لنکرانی اظهار کرد: من تا کنون خبر نداشتم اداره مالیات به شهرداری هم پول می‌دهد، حدس ما این بود که درآمد شهرداری ازطریق دریافت همین عوارض و پروانه‌های ساختمانی و جریمه‌هایی است که از مردم می‌گیرد. وقتی بدانیم مالیاتهایی که پرداخت می کنیم در  جهت عمران وآبادانی شهر و استان ما هزینه می شود رغبت و انگیزه مان را بیشتر می کند. یکی از نکات مهم این است که من در درجه اول حساب نکنم از این مالیاتی که می‌دهم چه عاید شخص من می‌شود؟ در درجه اول باید ببینم چه عاید مردم و شهر من می‌شود؟ با این مالیاتها بیمارستان‌ها، پل‌ها، بزرگراه‌ها، پارک‌ها و مدارس درست می‌شوند و از منافع اینها من نیز بهره مند می شوم.

رییس فقهی ائمه اطهار(ع) بیان کرد: واقعاً مردم این انتظار را دارند و انتظار درستی هم هست که می‌خواهند ببینند مالیاتی که می پردازند چگونه هزینه می گردد؟ اگر این ذهنیت باشد که با این مالیات فقط حقوق کارمندان دولت را می‌دهند، طبیعتاً می پرسند پس پول نفت کجا می‌رود؟ و این سؤال بی‌جواب باقی می‌ماند. همه این سؤالها را با شفاف سازی هزینه ها  می توانید پاسخ دهید.

وی جهاد تبیین در نظام اقتصاد اسلامی را تبیین جایگاه مالیات و شفافیت در هزینه کردن آن دانست و افزود: این یک نکته که گفتمان سازی و تبیین حقیقت مالیات امری لازم است که شاید مشمول کلمه تبیین در فرمایش رهبری معظم هم بشود. بالاخره یک بعد جهاد تبیین در نظام اقتصاد اسلامی همین تبیین جایگاه مالیات و شفافیت در هزینه کردن آن است.

آیت الله فاضل لنکرانی اظهار کرد: گاهی برخی از متدینین می‌گویند اگر خمس واجب است چرا مالیات؟ اگر مالیات باید بدهیم پس خمس برای چیست؟‌البته تبیین این مطالب و تفکیک جایگاه هر کدام یک مقدارش به عهده حوزه‌ها و فقهاست  و توضیح در مورد درآمدهای مالیاتی و هزینه کرد ومصارف آن بر عهده شماست. به نظرم مهم‌ترین نکته همین است و اگر بخواهید در این مسؤلیت خود موفق شوید روی این موضوع خیلی کار کنید.

وی در ادامه بر انجام دقیق محاسبات مالیالتی تأکید کرد و گفت: نکته دوم، این روش چانه‌زنی است که فرمودید با استفاده از ابزارهای هوشمند بر داده ها و تراکنشها این روش تغییر می‌کند، ولی خواهش می‌کنم این کار با دقت انجام شود، درست است که ابزار هوشمند آمار تراکنشها را می دهد اما چگونگی آنرا نمی‌گوید. مثلاً افرادی هستند که خیّرین به حساب شان پول واریز می کنند و او آن مبالغ را به تدریج  یا یک مرتبه صرف موارد خیر می کند، این هم یک نوع تراکنش است ولی باید برای این تراکنش مالی با تراکنشهای تجاری و خدماتی که برای کسب سود و درآمد انجام می گیرد تفاوت قائل شد و معیارها و ضابطه‌هایی برای آن تعیین کرد.

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) ضمن تأکید بر تفکیک حساب های شخصی و خیرین از تراکنش های تجاری و خدماتی در امور مالیاتی، ابراز داشت: الآن یکی از مشکلات خیرین همین است و حتماً به شما هم مراجعه کرده اند، می‌گویند من مورد اعتماد مردم هستم و مردم به من ده میلیارد، بیست میلیارد به حسابم واریز می کنند و من هم آنرا صرف فقرا می‌کنم همه مدارکش هم موجود است. اما الآن مشکل مالیاتی پیدا کردم و اداره مالیات می‌گوید به ما ارتباطی ندارد به حساب تو این مقدار وارد و خارج شده، اینجا یک مدیریت قوی مخصوصاً در این دولت مردمی لازم است که این موارد را از هم تفکیک کند. مجرد اینکه بگوئیم ابزار محاسباتی را هوشمند کرده ایم کفایت نمی کند. این هوشمندی بر اساس داده‌هاست و کسی هم نمی‌تواند آنرا انکار یا کم و زیاد کند ولی در کیفیتش باید دقت شود.

آیت الله فاضل لنکرانی با انتقاد از اخذ مالیات از افرادی که حقوق و درآمد کمی دارند، گفت: در همین برنامه نویسی هوشمند  الآن شما از کارمندان دولت مالیات می‌گیرید، سؤال این است که چرا باید گرفته شود؟ فرض کنید یک کارمندی که تمام حقوقش به ده میلیون تومان نمی‌رسد و  زیر خط فقر است، یادم هست سالهای گذشته از خط فقر به پائین مالیات نمی‌گرفتید.

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) اظهار کرد: درست است که قانون را مجلس تصویب می کند و شما مجری هستید ولی می توانید مطلب را منتقل کنید .شما با کمیسیونهای مجلس ارتباط دارید آنها هم بر اساس پیشنهادهای شما قانون را تصویب می‌کنند. امروز چنانچه دو نفر بخواهند در ماه با ده میلیون زندگی کنند در عسر و حرج هستند، سعی کنید یک مقدار کار را برای مردم کم درآمد تسهیل کنید . وضعیت اقتصاد کشور چنین است که از یک سو به خاطر عوامل مختلف تورم بالا می‌رود و مشکلات مردم ضعیف زیاد می شود از سوی دیگر افرادی از خواب برمی‌خیزند و ثروتشان ده برابر شده! 

آیت الله فاضل لنکرانی ادامه داد: امیدواریم خداوند کمک کند قوانینی وضع شود که هم علمی باشد و هم دینی و در بهبود وضع اقتصاد مردم نیز مؤثر باشد. چون اساس مالیات بر این است که به نحو مطلوبی امور اقتصادی را، تنظیم کند تا مردم واقعاً فکرشان را به سمت تولید بیشتر ببرند.

استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم افزود: فرض کنید مالیات فعالیتهای تولیدی را کم و مالیات امور تجاری و غیر تولیدی بیشتر باشد؛ باید قوانین مالیاتی مردم را به سمت فعال شدن سوق بدهد نه اینکه بگویند سرمایه مان را کجا به کار گیریم که مالیات ندهیم، این طرز فکر غلط است! باید بگویندکجا کار کنیم که برای تولید و اقتصاد کشور مفید باشد و سود خوبی نیز بدست آوریم در ضمن مالیات هم بدهیم، اینکه الان عده ای می گویند پولم را در حساب سپرده می‌گذارم و بدون پرداخت مالیات سودی هم به من می‌دهند خودش موجب بحران شده است.اینطور که من در مطالعاتم دیدم از زمانی که در کشور ما بانکها زیاد شد روند تولید و راندمان آن کم و در موارد بسیاری متوقف گردید.

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) ابراز داشت: یکی از اشکالات ما به مسئولین از ابتدا این بوده، هر مسئولی که آمده پای قوانینی نشسته که بیست سی سال در کشور جاری بوده و با مضرات و مشکلات آن هم آشنا بوده ولی متاسفانه برای تغییر آن اقدام ننموده و گفته من چهار سال مسئول هستم خودشان می‌دانند هر کاری می‌خواهند بکنند.

وی با بیان اینکه مسؤول اجراییِ متدینِ دلسوزِ انقلابی کسی است که وقتی دید جایی از قانون مشکل دارد برای رفع آن اقدام کند، افزود: درست است شما مجری هستید ولی باید به قانونگذار مشکلات را بگوئید، همانطور که در حوزه فتوا چنین است، یعنی یک فقیهی که فتوا می‌دهد اگر متدینی دید این فتوا اثر بدی در جامعه می‌گذارد باید آنرا منتقل کند تا آن فقیه برای حل مشکل چاره اندیشی کند.شما هم باید اثرات سوء قوانین را یا قوانینی که دست و پا گیر هستند یا مانع  تولید می شوند را به قانونگذار منتقل کرده و برای حل آن راهکار دهید. یکی از نکات مهم این است که من در درجه اول حساب نکنم از این مالیاتی که می‌دهم چه عاید شخص من می‌شود؟ در درجه اول باید ببینم چه عاید مردم و شهر من می‌شود؟ با این مالیاتها بیمارستان‌ها، پل‌ها، بزرگراه‌ها، پارک‌ها و مدارس درست می‌شوند و از منافع اینها من نیز بهره مند می شوم.

آیت الله فاضل لنکرانی بیان کرد: همین موضوع تفکیک از همه چیز مهم‌تر است. کارگروهی در هر استان تشکیل دهید، _مخصوصاً در استان قم که مؤسسات خیریه‌ و قرض الحسنه‌ زیاد هستند_تا این مجموعه ها را بررسی کنند، از جاهایی که نیاز به قانون دارد این است که اگر یک مجموعه‌ای از این عناوین سوء استفاده کرد و حقوق بیت المال را از بین برد با برخورد شدید مواجه شود و مدّ نظرتان نیز باشد که از افراد ضعیف مالیات اخذ نشود.

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) خاطر نشان کرد: در زمان حیات مرحوم والد ما یک لحاف دوز نزدیک دفتر بود یک روز آمد و گفت از اداره مالیات قم برای من یک میلیون مالیات بریده اند که من تا این زمان یک میلیون به دستم نرسیده است. آقا مسئول مالیات را خواستند و فرمودند مالیات گرفتن از این افراد ضعیف که هنر نیست، برو از آن کسی که میلیاردها درآمد کسب می‌کند مالیات بگیر. مسئول مالیات که انسان متدینی بود گفت چه کنم قانون گرفتارم کرده ولی اجازه بدهید مالیات آن آقا را خودم بدهم.

آیت الله فاضل لنکرانی در پایان سخنانش گفت: مردم باید بدانند که در کشور دولت سراغ مستضعفین و ضعفا نمی‌رود، بالأخره یکی از نقاط افتراق ما نسبت به قبل از انقلاب. باید این باشد که سراغ افراد متمول بروند که از قدرت اقتصادی برخوردارند و به افراد ضعیف کار نداشته باشند و بگذارند زندگی‌شان را بکنند.

در این دیدار نخست جناب آقای دکتر هادی سبحانیان گزارشی از فعالیتهای مالیاتی سازمان متبوع خود را ارائه کرد.