از تبیین وظایف پنجگانه مشاوران تا اهمیت «مشاوره» از دیدگاه قانون

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، اجلاسیه اساتید مراکز مشاوره اسلامی سماح با حضور اساتید مشاور در مرکز مشاوره اسلامی برگزار شد.

در این اجلاسیه حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه، حجج اسلام سید حسین حیدری نماینده اساتید مشاور، صنعتی زاده نماینده مدیران مراکز مشاوره، حسنی نژاد مدیر مشاوره و خانواده معاونت تهذیب و تربیت حوزه های علمیه و آقای فهیم نماینده دادسرای ویژه روحانیت به ارائه سخنان و نقطه نظرات خود پرداختند.

حجت الاسلام حیدری در این اجلاسیه اظهار داشت: در مراکز مشاوره حوزه قریب به ۲۳۰۰ نفر حوزوی نیرو داریم که یا در حال تحصیل در زمینه مشاوره هستند و یا فارغ التحصیل در مقاطع مختلف می باشند.

وی در ادامه افزود: قریب به ۵۰۰ نفر مشاور حوزوی وجود دارند که یا مدرک ارشد تحصیل خود را تمام کرده و یا مشغول در سطح دکتری هستند که ظرفیت‌های بسیار خوبی آماده شده است که باید زمینه ها و راهکارهای جذب آنان نیز فراهم گردد.

حجت الاسلام حیدری با اشاره به سختی کار مشاوران اظهار داشت: فرسایشی بودن جلسات مشاوره و ایجاد برخی آثار منفی بر روحیه و معنویت مشاوران اقتضا دارد تا برنامه های متنوع فرهنگی، اردویی و ورزشی برای آنان در نظر گرفته شود تا حال روحی آنان تقویت شده و تازه سازی روحی لازم در امر مشاوره در آنان صورت پذیرد.

در ادامه این اجلاسیه حجت الاسلام صنعتی زاده که به نمایندگی از مدیران سماح در جلسه حاضر شده بود به ایراد سخن پرداخت و با اشاره به مهمترین دغدغه مدیران مراکز مشاوره بیان داشت: اولین دغدغه مدیران مراکز مشاوره حوزه، جایگاه مدیران مراکز است که جایگاه آنان در ساختار حوزه از جایگاه مشخصی برخوردار نبوده و لازم است در این زمینه اعتبار های لازم برای تقویت جایگاه مدیران در نظر گرفته شود.

وی در ادامه افزود: مراکز مشاوره سماح در استان ها نیازمند حمایت های مالی قم دارند؛ زیرا تعرفه‌های اساتید مشاوره استانی بسیار پایین بوده و در برخی از مواقع اعتراض آنان را در پی داشته است که لازم است حمایت های لازم از سوی مرکز مشاوره انجام پذیرد.

حجت الاسلام صنعتی زاده با اشاره به امکان جذب اساتید مشاور غیر روحانی در مراکز مشاوره سماح اظهار داشت: در برخی از موارد اساتید غیر روحانی بنام و مستعدی در استان ها وجود دارند که مومن و متعهد بوده و علاقه مند به فعالیت در مراکز سماح هستند؛ اما امکان فعالیت مشاوران غیر روحانی در این مرکز وجود ندارد که تقاضا داریم مقدمات فعالیت این عزیزان نیز در مراکز مشاوره سماح فراهم شده و مانعی برای فعالیت آنان وجود نداشته باشد.

در ادامه این اجلاسیه حجت الاسلام حسنی نژاد به ارائه گزارش عملکرد اداره مشاوره و خانواده و مراکز مشاوره اسلامی سماح کشور پرداخت و اظهار داشت: تعداد پنج محور مهمترین وظایفی است که برای اداره مشاوره و خانواده حوزه های علمیه وجود دارد که عبارتند از: فرهنگ سازی مشاوره تخصصی در حوزه، ارتقای سطح تربیتی، فرهنگی و اجتماعی طلاب و خانواده آنان، تبیین رویکرد اسلامی در خدمات مشاوره، تربیت مشاوران متخصص حوزوی و راه اندازی و پشتیبانی از مراکز مشاوره.

وی در ادامه افزود: در فضای فرهنگ سازی مشاوره تخصصی، اقداماتی انجام گرفته است که راه‌اندازی گروه‌های علمی و تخصصی مشاوره، ارتقاء سایت، برگزاری نشست‌های ماهانه علمی و تخصصی در فضای مشاوره از جمله اقدامات مرکز مشاوره اسلامی سماح است.

حجت الاسلام حسنی نژاد با اشاره به برنامه های مرکز مشاوره اسلامی سماح بیان داشت: طرح کوثر که دوره مهارتی و آموزشی ویژه همسران است و همچنین برگزاری دوره های مهارت های زندگی مختص خانواده طلاب از جمله فعالیت های این مرکز است که علاوه بر این موارد، کارگاه های نیمه تخصصی و عمومی نیز در مراکز مختلف مشاوره و سایر مراکز برقرار کردیم.

وی در ادامه ابراز کرد: مرکز مشاوره اسلامی سماح در فضای تربیت مشاورین متخصص حوزوی توانسته است در حیطه های مختلف از جمله ازدواج، خانواده و کودک، نیروهای مشاور تربیت کند که تا به امروز توانسته است حدود ۲۶۰ نفر را در حال تربیت داشته باشد.

آقای فهیم نماینده دادسرای ویژه روحانیت در ادامه اجلاسیه اساتید مراکز مشاوره اسلامی سماح کشور با اشاره به نقش مشاوران در جامعه و اهمیت قانون به مسئله مشاوره و مشاوران اظهار داشت: چند سالی است که رویکرد دستگاه قضایی کشور به سمت حمایت و کمک به مجموعه روانشناختی جامعه سوق داده شده است که ماده ۲۵ قانون حمایت از خانواده به صراحت نقش مشاوران را مشخص کرده است؛ به گونه ای که در طلاق توافقی هیچ پرونده‌ای در دادگاه رسیدگی نمی شود؛ مگر این که مشاور یا مرکز مشاوره ای در آن زمینه اظهار نظر کرده باشد.

وی در ادامه افزود: یکی از مهمترین مسائلی که امروزه با آن مواجه هستیم و یکی از چالش های مباحث مربوط به مشاوره و مشاوران است، بحث رعایت اخلاق حرفه ای در مشاوران است و شخصی که مشاور است، اخلاق حرفه ای او اقتضا می کند که مکان مشاوره مشخصی داشته باشد و در مکان تعریف شده ای مشاوره صورت بگیرد.

فهیم بیان داشت: ایجاد حس اعتماد در مراجعه کنندگان جهت مشاوره جزء لوازم مشاوره است؛ اما گاهی حس اعتماد به حس محبت تبدیل می شود که وجود حس محبت یکی از مواردی است که خلاف اخلاق حرفه ای مشاوران محسوب شده و سبب به وجود آمدن آسیب های بسیاری در زندگی خانواده ها می شود.

وی در ادامه ابراز کرد: اصرار بیش از حد برای حل مسئله از سوی مشاوران نیز یکی از چالش ها و آسیب‌هایی است که مشاوران را تهدید می کند و مشاوران باید در حد چهارچوب های پذیرفته شده مشاوره، مسئله را شناسایی کرده و حل کنند؛ چراکه اصرار بر حل مسئله تبعات و مشکلات فراوانی برای خانواده ها به بار خواهد آورد.

فهیم اظهار داشت: پیشنهاد می شود که کارگاه های آموزشی برای مرور و تقویت اطلاعات مشاوران به برخی از قوانین مهم خانواده که لازم است مشاوران اطلاعات کافی و کاملی در این زمینه ها داشته باشند، شکل گیرد تا آموزش و مرور قوانین و مسائل مربوط به حقوق خانواده برای مشاوران تکمیل گردد.

در پایان این اجلاسیه معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه اظهار داشت: نظام هستی دارای ظاهر و باطنی می باشد که ظاهر این عالم بخشی از عالم به شمار می رود که با حواس پنجگانه امکان درک آن وجود دارد؛ اما باطن این عالم، عالمی است که با حواس پنجگانه قابل ارتباط و شناخت نیست.

وی افزود: خداوند انسان را به گونه ای خلق کرده است که یک پای آن در عالم ظاهر و ماده و پای دیگر آن در عالم معنا و باطن است و اصرار دارد تا انسان را از روابط مادی و معادلات دنیوی به غیب عالم و حقایق آن انتقال دهد.

حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری اظهار داشت: پیامبران برای این فرستاده شدند که حقایق پشت پرده را برای انسان‌ها فاش کنند و بیان حقایق آنقدر ارزش دارند که تعداد ۱۲۴ هزار پیامبر برای شناساندن آنبه مردم فرستاده شدند تا مردم را به سوی حقایق، هدایت و راهنمایی کنند؛ چراکه اصل و خبر اصلی در همان حقایق و عالم معنا است.

وی ادامه داد: تعلق خاطر به دنیا و مادیات، حجاب مشاهده غیب عالم است؛ چراکه این امر مانع از آن می شود که چشم انسان ها به راز عالم و حقایق هستی باز شود و انسان ها وقتی به نظام علیّ و معلولی توجه می‌کنند از عالم واقع غافل شده و درصددند تا همه چیز را در قالب فرمول و قاعده و قانون در آورند.

معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه بیان داشت: ارتباط با غیب عالم چند گونه است که یکی از آن گونه ها ارتباط فطری است که جوهر آن در وجود همه انسان‌ها وجود دارد؛ اما این ارتباط با غبارها گرفتن، حجاب پیدا می کند و حجاب مانع از ارتباط بشر با عالم حقیقت می‌شود.

وی در ادامه افزود: حقیقت دینداری یعنی آن چیزی که خداوند متعال در نظر دارد که انسان ها از روابط مادی، دنیوی و معادلات عادی به روح ملکوتی و حقیقت عالم ارتقاء پیدا کنند؛ چراکه خلاصه دینداری همین بوده و ارسال تعداد ۱۲۴۰۰۰پیامبر نیز برای این خاطر شکل گرفته است.

حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری ابراز کرد: حوزه های علمیه در امتداد رسالت انبیا موظف به این هستند که پیام آسمانی برای شناخت حقایق را انتقال دهند؛ چراکه روحانیون و حوزه‌های علمیه سربازان دین هستند و باید پیام قدسی را که با تحقیقات و پژوهش های خاص نیز نمی توان به آن دست یافت، به جامعه انتقال دهند.

وی در ادامه افزود: باید تمامی علوم بخصوص علوم انسانی، توحیدی و الهی شود و وظیفه روحانیت تولید مدیریت، اقتصاد، مشاوره، تربیت و روانشناسی اسلامی است که در واقع اصل این که علوم انسانی به حوزه‌های علمیه وارد شد بر این اساس بود.

معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه اظهار داشت: وظایف ما در فضای مشاوره باید به این نکته دقت داشته باشیم که قرار نیست تا در مرکز مشاوره حوزه که به نام حوزه علمیه و پسوند اسلامی دارد، همان کاری را انجام دهیم که در سایر مراکز مشاوره غیر حوزوی انجام می پذیرد؛ زیرا مشاوره یک فرهنگ است و ما سخن و حرف تازه داشته و با ادبیات متفاوت به پیش می رویم و باید این ادبیات را به دیگران نیز صادر کنیم؛ نه اینکه ادبیات آنان را گرفته و ترویج دهیم.

وی در پایان اظهار داشت: باید فرهنگ ناب محمدی و ادبیات اسلامی در زمینه های مختلف فرهنگی و اجتماعی از قم به سراسر کشور و عالم صادر شود و این وظیفه حوزه‌های علمیه است که منحصراً باید این کار را بر دوش کشند؛ زیرا نباید مغلوب فرهنگ غربی شده و مصرف گرای علوم انسانی غربی باشیم.