رهبر معظم انقلاب در مجلس مجمع الذاکرین شرکت میکردند
به گزارش گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، «الان بیستوچند سال است که ما این جلسه را با همین دوستان آقای سازگار و بقیهی دوستان داریم؛ به نظرم از سال ۶۲ و ۶۳ این جلسه هر سال در چنین روزی برقرار است.» این جملهای بود که رهبر معظم انقلاب در دیدار سال ۸۴ درباره جلسات سالانهشان با مداحان بیان کردند. حضرت آیتالله خامنهای از دوره ریاستجمهوری تا کنون هر سال در سالروز ولادت دختر گرامی پیامبر اکرم، دیداری با مداحان و ذاکران اهلبیت دارند.در دیدار اخیر نیز با جمعی از مداحان و شعرای آیینی کشور در روز میلاد حضرت زهرا سلاماللهعلیها ایشان به بیان بعضی نکات و ملاحظات درباره مداحی و باید و نبایدهای آن پرداختند. رسانه KHAMENEI.IR به همین مناسبت در گفتگو با حاج غلامرضا سازگار از ذاکران و شاعران باسابقه اهلبیت علیهمالسلام به بررسی محورهای مطرحشده در این دیدار پرداخته است. آقای سازگار معتقد است مداحی باید در خدمت منبر باشد و در برابر آن عرض ادب کند.
جناب آقای سازگار شما از جمله ذاکران اهلبیتی بودهاید که از سالهای اولیه شکلگیری دیدار مداحان با حضرت آیتالله العظمی خامنهای در این دیدارها حضور داشتهاید برای شروع گفتگو از خاطرات خود از این دیدارها و تاریخچه این رویداد و حال و هوای آن بگویید.
نکته دیگر اینکه آقای خامنهای در همان سالهای اول انقلاب در مجلس مجمعالذاکرین که نزدیک مسجد لالهزار برگزار میشد، حاضر شدند.
از همان دیدارهای قدیم هم سرودهای همخوانی این دیدار را شما میسرودید؟
در یکی دیگر از دیدارها من خدمت حضرت آقا شعر شهریار را خواندم: «علی علیهالسلام به باغ فدک بیل زارعان بر دوش؛ چنانکه چوب شبانان عصاست با موسی». قصیده خیلی بلندبالایی است. شعری از این بهتر نداشتم در آن مجلس بخوانم. وقتی این قصیده را خواندم رهبری فرمودند این قصیده، خوب قصیدهای است اما مردم شعر خود شما را میخواهند. شعری که امروز به درد مردم بخورد، شعر خود شماست.
در دیدار اخیر مداحان با رهبر انقلاب هم شما حضور داشتید. این دیدار را هم برای ما توصیف کنید.
بحث دیگر ایشان بحث آهنگ مداحی بود. خب بعضی از مداحهای نوجوان که من دوستشان دارم و مثل فرزندم هستند اما خب متأسفانه بعضی آهنگها را در مداحی استفاده میکنند که مناسب نیست و طربانگیز است؛ مربوط به موسیقی مطرب است. اینها را میخواهند با مداحی مخلوط بکنند. باید مواظب باشند. ما نباید با هر موسیقیای مداحی کنیم.
شعری که در مدح اهلبیت سروده و خوانده میشود، چه خصوصیاتی باید داشته باشد که شأن و جایگاه آن ساحت قدسی مضمون موردنظر خودش را حفظ کند؟
اگر در یک مداحی شعر از نظر قافیه یا از نظر وزن و ادبیات اشتباه داشته باشد شرعاً اشکالی ندارد اما اگر از نظر شرعی و فقهی شعر مشکل داشت ما مسئولیم. شاعر باید حتماً در ابتدا مطالعه و تحقیق کند و خط قرمز شرع را دنبال کند.
علی حسنیست در آیینه غیب که وصفش از زبان ما بود عیب
گه از اوج فلک بر خاک بیینش گهی از خاک بر افلاک بینیش
نه لوح و نه سپهر و نه قلم بود علی عبد خدا پیش از عدم بود
همه در هر زمان وصفش شنیدند نمیدانم ورا کی آفریدند
برای خودتان پیش آمده که شعری سروده باشید و بعد احساس کنید در این چارچوبها نبوده؟
بعضی از مداحان متوسل میشوند به مطالب دروغ یا مطالبی که زیاد سندیت ندارد؛ این درست نیست. ما یک مداحیای میخواهیم که آن ذوق مداحی و ذوق شعری و ذوق روضهای را دارا باشد. بعضیها دیدهاید از بعضی از مضامینی که در کتابها هست جوری مطلب جمع میکنند و کنار هم میگذارند که آنوقت میبینید که روضهای هم که میخوانند هم خداپسندانه است هم مردم میپسندند، هم خودش میپسندد. به قول آقای فلسفی «کار ما خیلی سخت است. باید ما منبری برویم که هم خودمان بپسندیم، هم خدا بپسندد هم مردم بپسندند.» این خیلی مطالعه و حواسجمع میخواهد.
بهنظر شما رابطه و نسبت منبر و مداحی چیست؟ منبر باید بر مداحی اولویت داشته باشد یا مداحی بر منبر سبقت بگیرد یا اینکه اینها هرکدام کارویژه و خصوصیت خودشان را دارند و از هم مستقلاند؟
مداحی گاهی باید بیاید مجلس را آماده کند، برای منبری. گاهی از اوقات هم که بعد از منبری مجلس را دست میگیرد؛ مداحی که بعد از واعظ میخواهد بخواند دیگر منبر نباید برود. باید مصیبت آن واعظ را دنبال کند. مثلاً آقای فلسفی منبر میرفت و یک ساعت سخنرانی میکردند. حالا مداح میخواهد از آقای فلسفی منبر را بگیرد. نمیتواند بگوید بسم الله الرّحمن الرّحیم و سخنرانی دیگری را شروع کند. دیگر این توهین به منبری و مجلس است. باید اینقدر مهارت داشته باشد که از همانجا دنبالهی مصیبت را بگیرد و ادامه دهد و همان مطالبی که سخنران گفته را هم تکرار نکند.
مداح در خدمت منبری است. من یکوقت گفتم منبری درجهدار ارتش امام حسین است، مداح سرباز است، سرباز باید در مقابل درجهدار عرض ادب کند. منتهایش نه هر منبری و نه هر مداحی. ببینید ما مداح داریم که مداح در خدمت منبری است. گاهی مداحی داریم که از یک منبری سوادش خیلی بیشتر است. منبریای هم داریم که سوادش بالاست؛ مثل آقای فلسفی که جمیع الجهات ایشان یک منبری بودند.
شد موسم یاری، مولانا الخمینی
یا مثلاً نوحه میخواندند ای شاه خائن آواره گردی... وقتی هم انقلاب پیروز شد مداحها جور دیگری در خدمت جامعه و انقلاب بودند. امروز هم مداحها باید ببینند جامعه چه نیاز دارد. مسیر درست همین است که بدانند امروز اسلام و انقلاب چه نیازهایی دارد.
نکته دیگری که رهبر انقلاب در مورد اهمیت و ضرورت مداحی به آن اشاره کردند این بود که بخشی از بار و مسئولیت فرهنگسازی جامعه متوجه مداحان است. این نکته را هم لطفاً تبیین کنید.
امروز دشمنان و بیگانگان ادعای دوستی با ما میکنند؛ خدا میداند که همین کار را با امام حسین کردند. چرا مردم کوفه به امام حسین نامه دادند؟ چرا امام حسین را که به دعوت خودشان آمده بود کشتند؟ به خاطر تبلیغات مسموم، گفتند حسین هشتم ذیحجه از مکه آمده بیرون و به حج پشت کرده و از دین خارجشده. کلمه خارجی را به امام حسین علیهالسلام بستند. کلمه کفر را به سیدالشهداء بستند. خون امام حسین را ریختند و بعد هم ایستادند به نماز.