لزوم ایجاد فروشگاههای زنجیرهای كتاب/تیراژ کتاب ها در کشور قانع کنند نیست
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، کتاب از برترین نعمت های الهی است که بشر در پناهش از حضیض و گرداب جهل به بلندای دانش می رسد و از تاریکی غفلت به روشنی دانایی پا می گذارد. کتاب نعمت و بخشش بزرگ الهی، چراغ هدایت انسان و لطف بی پایان حضرت حق بر انسان است. کتاب آینه ای است که حوادث غایب از نظر و معانی نهفته در درون آفریده ها را روشن می کند و آن ها را از پسِ پرده مرور زمان و بُعدِ مکان حاضر می سازد؛ به گونه ای که گویی حوادث قرن ها قبل تر و هزاران فرسنگ دورتر، در این لحظه اتفاق می افتد و این نشان عظمتِ نعمت الهی است که بر بشر ارزانی شده است.
پس ادای حق این نعمت بزرگ این است که متواضعانه قامت بلند ذهن را در برابرش خم کنیم و گرامیش بداریم. اگر نویسنده یا دانشمندی بنویسد و آنچه نوشته شده در طول قرنها خوانده نشود، آیا باز هم بشر به این پیشرفت های علمی دست پیدا میکرد؟ این جاست که بعد از اهمیت قلم و نویسندگی باید به اهمیت خواندن و کتابخوانی اشاره کرد؛ چراکه اگر خوانندهای وجود نداشته باشد، نوشتن معنا و مفهومی نخواهد داشت؛ زیرا این خواننده است که به نوشته هویت میدهد و سبب ایجاد انگیزه در نویسنده میشود.
در قرآن کریم واژهی کتاب ۲۵۵ بار و به اشکال مختلف ذکر شده است؛ مثلا گاهی از واژه کتاب برای اشاره به کتاب های آسمانی پیامبران همچون تورات، انجیل و زبور استفاده شده است و در برخی از مواقع نیز معنای کتاب، کتبی است که اعمال بندگان را ثبت و ضبط میکند و این نشانگر این است که مطالعه، کتابخوانی و تحصیل علم از مستحبات مؤکد در دین مبین اسلام است.
پس بر ما که پیروان این دین آسمانی هستیم واجب است که به این امر بیش از پیش اهمیت دهیم و کتاب و کتابخوانی را در جامعه ترویج دهیم. متأسفانه امروزه آمار و ارقام ارائه شده از سوی مجامع و سازمان های فرهنگی داخلی و خارجی در مورد سرانه مطالعه هر ايرانی، برای ما چندان اميدواركننده نبوده و کاستی ها و کوتاهی های بسیاری در این زمینه وجود دارد که باید با فوریت هرچه ممکن برطرف شده و موانع عدم رغبت مردم به کتاب و کتابخوانی شناسایی و برطرف شوند.
حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله العالی) با علم به ضرورت و اهمیت کتابخوانی در جامعه و تاثیرات بسیار موثری که بر تمدن سازی و غیر تمدن سازی جوامع بر جایمی گذارد، همواره توجه جدی به كتاب داشته و وضعیت كتاب و كتابخوانی در ایران را یكی از مطالبات و دغدغه های مهم خود بیان فرموده است؛ چنانکه در مناسبت های مختلف تأكيدات فراوانی در زمينه گسترش فرهنگ مطالعه و كتاب خوانی در جامعه داشته اند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها از اين وضعيت اظهار گِله و اظهار ناخشنودی کرده و به مسئولان و ارگان هاي مختلف دستور داده اند كه با برنامه ريزی هاي شايسته، موانع و مشكلات ترويج و گسترش فرهنگ مطالعه در جامعه را حل کرده و مشکلات پیش روی را برطرف كنند تا توجه به كتاب و كتاب خوانی با وارد شدن به متن زندگی مردم به سيره و سنت رايج عمومی، همگانی و فراگير تبديل شود.
لزوم ایجاد فروشگاههای زنجیرهای كتاب
مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از دانشآموزان به مناسبت مراسم جشن تكلیف در ۲۴ آذرماه ۱۳۹۵ لازمه سلامت فكری افراد جامعه را مأنوس شدن با کتاب و كتابخوانی دانسته و فرمودند: سلامت فكری را با كتابخوانی تامین كنید؛ از كتاب های خوب، راهگشا، راهنما -كه از سوی متفكّران و نویسندگان خوب ما تهیّه شده و در اختیار ما گذاشته شده- استفاده كنید و بخوانید. یكی از كارهای ضروری در چرخه تولید و عرضه كتاب، ساماندهی توزیع و ایجاد فروشگاههای زنجیرهای كتاب است. (بازدید از نمایشگاه كتاب تهران،17 اردیبهشت1391)
تیراژهاي کتاب ها در کشور قانع کنند نیست
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار مسئولان كتابخانهها و كتابداران که در تاریخ ۲۹ تیرماه ۱۳۹۰ برگزار شد میفرمایند: تیراژهای هزار و دو هزار و سه هزار و اینها شایسته كشورِ هفتاد و پنج میلیونی ما با این همه جوان، با این همه انگیزه نیست؛ باید تیراژها خیلی بالاتر باشد. حالا در بعضی از موارد خوشبختانه انسان میبیند دفعات چاپ كتابها خیلی بالاست؛ لیكن در عین حال در مجموع كه نگاه میكنیم، نه، راضی كننده نیست، قانع كننده نیست؛ باید یك حركتی آغاز شود.
در تولید كتاب - چه تولید به معناي ایجاد كتاب، چه تولید به معنای ترجمه كتاب، چه تولید به معنای نشر كتاب و در اختیار این و آن قرار دادن - به نیازها و خلأهای جامعه نگاه كنند؛ خلأهای فكری را، نیازهای فكری را بشناسند، انتخاب كنند، سراغ آنها بروند. (در دیدار مسوولان كتابخانهها و كتابداران، 29 تیرماه 1390)
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دستگاههای دولتی و صاحبان انگیزه، به مقوله كتاب اهمیت بدهند و تولید كتاب را با جدیت دنبال كنند. (بازدید از نمایشگاه بین المللی كتاب تهران، 21 اردیبهشت 1390)
کتابهای دفاع مقدس، جزء مردمیترین بخش حوزه نشر
خوشبختانه استقبال از کتاب های مرتبط با جنگ تحمیلی و دفاع مقدس خوب و بسیار قابل توجه است و کتابهای دفاع مقدس، جزء مردمیترین بخش حوزه نشر است؛ چنانکه علی رمضانی مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران در آیین افتتاح یازدهمین نمایشگاه ملی کتاب دفاع مقدس که در مجتمع فرهنگی امام خمینی(ره) برگزار شد، می گوید: اگر بخواهیم احصاء کنیم که در بین حوزههای نشر کدام یک، مردمیترین بخش حوزه نشر بوده است، باید بگویم که کتابهای دفاع مقدس جزء مردمیترین بخش حوزه نشر است. تصویری که درباره مطالعه کتاب در جامعه نشان داده میشود یک تصویر ناقص است و این گونه بیان میکنند که آیا مردم کتابخوان هستند یا خیر؟ آیا آثار منتشر شده مورد استقبال قرار میگیرد یا نه؟
وی می گوید: مطابق آمارهای احصا شده، صنعت نشر، صنعت اول فرهنگی کشور است و مورد استقبال اقبال مردم قرار دارد؛ اما در جایگاه واقعی خودش قرار نگرفته است. (برای مطالعه ادامه صحبت های مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران به آدرس https://rasanews.ir/0032DT مراجعه کنید.)
۱۰ روستا به عنوان روستای برگزیده کتاب انتخاب شدند
همچنین به گفته آقای جانعلی زاد مدیرکل امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، روستاهای کشور نیز نسبت به سال های گذشته و قبل از انقلاب اسلامی از مطالعه خوبی برخوردار شدند که هر چند قانع کننده نیست؛ اما نسبت به گذشته متفاوت است. وی می گوید:طرحهایی که به ما پیشنهاد داده می شود باید خلاقانه و قابل تعمیم به جغرافیاهای دیگری باشد، زنان خانه دار و کشاورزان را درگیر کند و این قابلیت را داشته باشد که روستاهای اطراف هم بتوانند به آن بپیوندند و استفاده کنند... با این مولفهها و فاکتورها آمدند و طرح های خود را به ما دادند که نتیجه آنها این شد که از بین روستاها تعداد ۱۰ روستا به عنوان روستاهای برگزیده کتاب انتخاب شد.
همدان و مازندران در صدر
وی افزود: این ۱۰ روستا در ۷ استان کشور مستقر هستند. مازندران با ۲ روستا، همدان با ۳ روستا، استان بوشهر، خوزستان، کرمان، فارس و آذربایجان غربی استانهایی بودند که روستاهای برگزیده در آنها استقرار داشتند. (برای مطالعه ادامه صحبت های مدیرکل امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به آدرس https://rasanews.ir/0032Jh مراجعه کنید.
سعید چراغی