سلسله گزارش‌ های کوتاه از سفرنامه حج آیت الله صافی گلپایگانی

به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، سلسله گزارش‌ های کوتاه از سفرنامه حج مرحوم حضرت آیت الله صافی گلپایگانی به مناسبت فرارسیدن ایام حج و حضور زائران ایرانی خانه خدا بعد از دو سال تعطیلی به دلیل شیوع کرونا تقدیم مخاطبان می شود.

سومین بخش از این سفرنامه بدین شرح است:

ورود به جدّه

جده یكی از بنادر معروف و از شهرهای عربستان است و شهرت جهانی دارد. این شهر در هفتاد و سه چهار كیلومتری مكه معظمه واقع است و به صورت یكی از آبادترین شهرهای عربستان است كه می‎توان گفت تمام ساختمان‌های آن قصور و كاخ‌های مدرن و مجهز به تمام وسائل عصری است.

این شهر كه آبادی و عمران ظاهری آن روز افزون است از مراكز مهم تجارت و بازرگانی می‎باشد خیابان‌ها و منازل آن انباشته از درخت و تماشائی و دیدنی است.

جمعیّت جده را در سفر قبل (1385 قمری) سیصد تا چهارصد و پنجاه هزار نفر تخمین می‎زدند و با این حساب می‎توان گفت كه فعلا تا نزدیك به میلیون قابل تخمین است.

سفارتخانه‌ها همه در این شهر (و شاید هم ریاض) قرار دارند چون ورود ملل غیر مسلمان در مكه معظمه و حرم و مدینه طیبه ممنوع است، لذا مقرّ سفراء در شهر جده است، فقط سفرای مسلمان حق دارند به مكه معظمه و مدینه منوره مشرف شوند.

و اینكه گفتیم جده به صورت آبادترین شهرهای عربستان است برای این است كه اینگونه آبادانی را كه موجب افزایش تولید و بی‎نیازی جامعه از خارج نشود و در خودكفائی و رسیدن به یك اقتصاد مستقل اثر نداشته باشد آبادانی نمی دانم بلكه عین خرابی و ویرانی می یینم اینگونه آبادی در شهرهای مدینه منوره و طائف و ریاض نیز هست. اما جز اینكه تجمل و تفنن و اسراف و تبذیر را در كشوری كه فقیر و بینوا بسیار دارد رایج كرده است و جز اینكه به عنوان ساختمان‌هایی كه ساخته می شود و لوازم آنها جیب مهندس‎های بیگانه را پر می کند و كالاهای آنها به مصرف می رسد پیشرفت حقیقی در امور كشور حاصل نشده است، و این ظاهرسازی‌ها و بنای قصور و كاخ‌ها برای ترقی و تعالی كشور اگر مضر نباشد (كه هست) مفید نخواهد بود.

باری قریب ساعت چهارده به وقت تهران و سیزده و نیم به وقت جده وارد این شهر شدیم و پس از انجام مراسم گمركی كه در حد متعارف بود در انتظار هواپیما برای عزیمت به مدینه منوره ماندیم.

برادران ستاد حج ایرانی آمدند و اظهار محبت كردند و بر حسب خواهش آنها به ستاد حج رفتیم، برخورد آنان با مراجعه كنندگان، اسلامی و دلسوزانه بود و با روی گشاده و مهربانی به مردم جواب می‎دادند و از كمك‌هایی كه لازم بود و می توانستند دریغ نمی کردند.

شعبه هلال احمر ایران نیز همین جا بود، این واحد نیز با كمی امكانات كه داشت انجام وظیفه می‎نمود و بیماران مراجعه كننده را درمان می کرد و وجود این واحد در آنجا برای بیماران غریب نعمتی بود. نماز ظهر و عصر را در جدّه بجا آوردیم و ضمناً به مسائل شرعی كه بعضی داشتند جواب داده شد.

مسائل شرعی

از جمله این مسائل حكم خروج از مكه معظمه بعد از عمره تمتع بود كه اعضای گروه‎ها از لحاظ آنكه موقع رفتن به مكه معظمه، و برگشت به جده نیاز داشتند این سؤال را می نمایند كه بر حسب بعض فتاوی خروج از مكه پس از عمره تمتع قبل از محرم شدن به احرام حج تمتع جایز نیست و در صورتی كه ناچار شود باید محرم به احرام حج شود و به جده و هر مكان دیگر كه می خواهد برود و پس از مراجعت برای اتمام حج به عرفات برود، و چنانچه بدون آنكه محرم به احرام حج شود بیرون رود معصیت كرده و اگر در همان ماهی كه عمره را بجا آورده مراجعت كند همان عمره كافی است و جایز نیست دوباره محرم شود و اگر پس از گذشتن سی روز از عمره اولی مراجعت كند باید در میقات محرم شود به احرام عمره تمتع، و چنانچه قبل از گذشتن سی روز مراجعت كند ولی در غیر ماهی كه عمره اولی را به جا آورده مراجعت كرده باشد احتیاطاً محرم به احرام عمره تمتع شود.

فرودگاه جده و آسایشگاه حاجیان

مطار جده یعنی محل پرواز و به اصطلاح ایرانیان فرودگاه از نظر ظاهر بسیار وسیع و مجلل است و ظرفیت دارد كه صدها هزار نفر در آن وارد شوند.

در این مطار بناها و مراكزی در فاصله های مناسبی ساخته شده كه در اختیار هیأت‎های حج هر كشور و مؤسسات درمانی و راهنمائی آنها قرار دارد.

و در ایام حج هر ساعتی هواپیماهای متعدد گروه هایی از حاجیان را در این مطار (فرودگاه) پیاده می کنند علاوه بر حاجیانی كه از طریق زمینی و دریا می آیند.

پرواز از جدّه به سوی مدینه

 قریب نه ساعت در جده منتظر هواپیما برای حركت به مدینه منوره شدیم تا سرانجام حدود بیست دقیقه به ساعت 24 شب یكشنبه، جده را برای تشرف به مدینه منوره ترك كردیم در بین راه جده تا مدینه منوره حال شوق و شور و اشتیاقی كه برای عاشقان روضه مقدسه نبویه «علی من حل فیها صلوات الله و تحیته» حاصل می‎شود غیر قابل توصیف است.

دقایق و ثانیه‌ها را با بی‌صبری عجیب و انتظار شدید می گذرانند و دقیقه شماری می نمایند، و هر چه به رأس موعدی كه قبلاً از سوی كاركنان هواپیما اعلام شده نزدیكتر می شوند و شوقشان افزون‎تر می گردد.

وعده وصل چون شود نزدیك * آتش عشق تیزتر گردد

حالات این بار یافتگان به روضة مقدسه مختلف است: بعضی از فرط خوشحالی گریه می کنند، بعضی با شعر و نظم و نثر رسول خدا صلی‌الله علیه وآله وسلم را مخاطب ساخته و به حسب حال و معرفت خود با آن حضرت گفتگو می كنند، و خود را در حضور می یابند، برخی به یاد خویشاوندان و نزدیكان و دوستانشان كه آرزومند درك این سعادت بزرگند گریه می‎ نمایند، بعضی هم چیزی نمی گویند و خاموشی اختیار می کنند، گوئی حرف و سخنی را كه در خور این فوز عظیم، و مناسب عظمت مقام حضرت خاتم الانبیاء صلی‌الله علیه وآله وسلم باشد پیدا نمی کنند، و خود را حقیرتر از آن می بینند كه در چنین مقامی ارفع و اقدس پا بر بساط حضور گذارند و خود را عرضه بدارند.

بعضی مبهوت و متحیرند، و گوئی باور نمی ‎کنند كه به چنین سعادتی نایل شوند كه چند دقیقه دیگر به مدینه شهر وحی، شهر قرآن، شهر اسلام، شهر رحمة للعالمین و شهر علی، زهرا، حسن و حسین علیهم‌السلام وارد خواهند شد.

خلاصه در بین اینگونه احساسات، ناگهان شهر مدینه منوره و قبة‎الخضراء همچون خورشید عالمتاب و برتر از آن چهره‌نمائی می کند، و فریاد و غریو صلوات از مسافرین هواپیما به آسمان بلند می‎شود.«اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد».