تلاش برای پرورش طلاب مجتهد، عارف، مدیر و انقلابی در مدرسه علمیه آیت الله بهجت
اشاره: سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا در راستای انجام رسالت خبری خود و معرفی ظرفیتهای حوزههای علمیه سراغ مدارس علمیه موفق و انقلابی شهر مقدس قم رفته تا روند ایده تا اجرای مسئله تربیت طلاب را جویا شده و معرفی کند.
مدارس زیادی در سطح شهر قم فعال هستند که سعی کردند با ایدههای متفاوتی طلبهای در تراز انقلاب تربیت کنند؛ معرفی چنین مدارسی هم به ارتقای آن مدارس کمک کرده و هم سبب اطلاع طلاب و متقاضیان از تنوع روشهای آموزشی در حوزههای علمیه خواهد شد.
در همین راستا مدرسه علمیه آیت الله بهجت در ساختمان مدرسه علمیه قدیری سابق که روشهای آموزشی و برنامه ریزی متفاوتی را طرح ریزی کرده است، معرفی میشود.
با حجت الاسلام نصرت الله عباسی مدیر مدرسه علمیه آیت الله بهجت به گفتوگو نشستیم و روند رسیدن به روشهای آموزشی شان را جویا شدیم؛ در ادامه مشروح گفت و گوی رسا با مدیر مدرسه علمیه آیت الله بهجت تقدیم خوانندگان محترم می شود.
رسا ـ مدرسه آیت الله بهجت چه زمانی و با چه ایدهای تأسیس شده است؟
در سال ۹۰ با گروهی از اساتید حوزه ایده تأسیس یک مدرسه علمیه تربیت محور مطرح شد، اما پیش از اجرای ایده در کشور تحقیق کردیم تا ببینیم چنین مدرسهای وجود دارد و چگونه عمل کرده است؟
از نظر ما تربیت مانند خون در رگههای حیاتی مدرسه و طلاب باید جریان داشته باشد و چیزی در موازات آموزش و پژوهش قرار ندارد بلکه پژوهش و آموزش هم باید به تربیت طلبه کمک کند؛ در هیأت اندیشه ورزی با حضور اساتید حوزه علمیه قم و معاونین مدرسه هر چند مدت یکبار کیفیت حضور تربیت در ساحتهای مختلف اداره مدرسه سنجش میشود و برای ارتقا آن طراحی صورت میگیرد.
رسا ـ هدفی که در نظر گرفتید چیست؟
شعار محوری مدرسه آیت الله بهجت تربیت طلبه با چهار ویژگی مجتهد، عارف، انقلابی و مدیر است که سبب تعجب شده، اما برای این هدف فکر و برنامه قرار گرفته است؛ شاید برای سطح یک ادعای اجتهاد کردن و افق اجتهاد را دیدن عجیب باشد، اما ما ادبیات عربی که از همین ابتدا تدریس میکنیم با هدف بکارگیری در اجتهاد تدریس میشود و به عبارت بهتر از همین ابتدای طلبگی برای اجتهاد زمینه سازی میکنیم، زیرا آموزشهای ادبیات و متون شالوده اجتهاد است و تدریس و فراگیری آن بسیاری مهم است.
هدف تربیت طلبه عارف از مقطع سطح یک را باید توضیح بدهم؛ عرفانی که برای طلاب خود در مدرسه آیت الله بهجت در نظر داریم منظور همان شناخت خدا است که طلبه بتواند برنامههای معرفتی خود را بشناسد و ادامه دهد؛ اسم عرفان که مطرح میشود ذهنها سراغ برنامههای پیچیده عرفانی میرود، اما چیزی که ما مد نظر داریم زمینه سازی برای رسیدن به مراحل بالای عرفانی است که اگر طلبه علاقه داشت این مسیر را طی کند.
رسا ـ چه ضرورتی سبب شد تربیت طلبه انقلابی را در نظر داشته باشید؟
طلبه در عصر انقلاب اسلامی باید اصول انقلاب را بداند و شبهاتی که در این خصوص مطرح میشود را پاسخگو باشد؛ باید مبانی اسلام و انقلاب برای طلبه حل شده باشد و نگاه امام و رهبری را بشناسد تا انقلاب را درک کند و در بزنگاهها انقلابی بودنش از بین نرود.
مدیریت شاخصهای است که ما در تربیت خود خود لحاظ میکنیم؛ ما باید اصول انقلاب را در حوزویان داشته باشیم و این انقلابی بودن به زوایای مختلفی احتیاج دارد؛ برای آموزش علم مدیریت به طلاب و فراگیری مهارتهای مدیریتی برنامههای به خصوصی در مدرسه اجرا میشود که کوچکترین آن تغییر دورهای مسؤول حجرهها است و حتی ساختمان مدرسه از میان طلاب مدیر دارد.
رسا ـ در خصوص عملیاتی کردن مدیریت کمی بیشتر توضیح بدهید.
طلبه در دوران حجره نشینی مسئولیت و مدیریت را تجربه میکند و چون تمرین و یادگیری مدیریت را نهادینه میکند تلاش مسئولین مدرسه آیت الله بهجت بر این است که طلاب مدیریت را تجربه و تمرین کنند؛ برای مثال اردوی پیاده روی اربعین توسط خود طلاب مدیریت شد و مسئولین و معاونان مدرسه فقط نظاره گر و مشاور بودند که بعد از اتمام اردو و رفع خستگی، سنجش مسؤولین مدرسه از مدیریت طلاب ارائه میشود.
برای فرمانده بسیج رأی گیری صورت میگیرد و یک رقابتی بین طلاب ایجاد میشود که در این رقابت صمیمیت نیز گنجانده میشود؛ مدرسه هر ۴۵ روز یکبار به مدت ۵ روز تعطیل میشود تا طلاب به شهرستانهای خود مراجعه کرده و به خانواده هایشان سرکشی کنند و این کار محاسن زیادی داشته است نسبت به اینکه دروس بی وقفه ادامه پیدا کند.
رسا ـ برنامههای دیگری هم در نظر گرفته اید؟
یکی از اهداف اساسی مدرسه انس طلاب با قرآن است از همین رو تمام لغات قرآن توسط استاد سر کلاس آموزش داده میشود و همچنین تسلط بر ادبیات عرب و مکالمه عربی هم جدی گرفته میشود؛ آموزش ما ۱۱ ماهه است و در تابستان هم برای طلاب برنامه ریزی صورت میگیرد و طی یک اردوی ۴۰ روزه در تابستان کلاس عقائد برای طلاب برقرار میشود و برای مثال عقائد پایه سوم برای فارغ التحصیلان پایه دوم آموزش داده میشود و در طول سال برنامه درسی عقائد آنها سبک خواهد شد.
اخلاق و معرفت نفس بچهها سنجیده میشود و در پرونده اخلاقی ثبت میشود و محرمانه میماند تا در پایان سال سنجیده شود؛ هر طلبهای ملزم هست که تحقیقی ارائه دهد و تا پژوهش را فرابگیرد و در طی فرایند پژوهش تشویق میشود و دورههای مهارتهای پژوهشی برای طلاب ارائه میشود.
رسا ـ در خصوص مهارتهای طلاب در مواجهه با فضای تبلیغی چه برنامه ریزی داشتید؟
طلاب پایه پنجم مدرسه علمیه آیت الله بهجت لازم است که در تبلیغ دانش آموزشی شرکت کنند تا مهارت تبلیغ آنها نیز تقویت شود؛ ۴۵ روز تبلیغ دانش آموزی تأثیر فراوانی در ارتقا مهارتهای طلاب دارد، زیرا یاد میگیرند دانش آموزان را آموزش دهند.
طلاب در جلساتی با حضور مدیر به نقد مدیریت مدرسه میپردازند؛ یعنی آزاد هستند هر چیزی که مد نظرشان هست مطرح کنند و مدیریت هم پاسخ نمیدهد مگر اینکه سؤالی باشد.
همه این قطعات در کنار هم سبب میشود طلبه در تراز انقلاب تربیت شود و ثمرات ماندگاری را از خود ارائه دهد.